Yoğun şekilde çalışmalarını sürdüren Türk Debian GNU/Linux kullanıcıları grubu üyelerinden Serdar Aytekin, www.debian-tr.org sitesine üç yeni kılavuz eklemiş durumda:

• Debian Gnu/Linux ile USB Aygıtlar
• Debian Gnu/Linux ile Kablosuz (Wireless) İletişim
• Debian Gnu/Linux ile Sistem Kullanıcısına Ait Şifre İşlemleri

Debian GNU/Linux'un, teknik yönleri kadar, geliştiricilerinin sosyal yönleri de bende hep ilgi uyandırmıştır. Kadın geliştiricileri teşvik etmek, cesaretlendirmek ve yol göstermek için açılan Debian Women sayfasını gördüğümde de hoş bir sempati uyanmıştı bende.

Fakat bugünlerde, Debian geliştiricilerini zor bir karar bekliyor. Newsforge'daki habere göre, debian-devel e-posta listesine gönderilen bir e-posta listeyi epeyce hareketlendirmiş.

NewsForge, Debian'ın 25 yaşındaki yöneticisi Martin Michlmayr ile bir söyleşi yapmış.

Söyleşide, Debian takımının Sarge ve sonrasına ilişkin planları ve hedefleri de yer alıyor. Kullanılacak bazı paketlerin sürümleri, neden tercih edildikleri, yeni debian-installer, Sarge sonrasında uygulanacak "sürüm periyodu" ve güvenlik desteği gibi sorulara verilmiş yanıtları bulabilirsiniz.

- Niçin ötanımlı çekirdek olarak 2.4 tercih edildiği
- X.org'un kullanılıp kullanılmayacağı
- Apache, KDE ve GNOME'un hangi sürümlerinin Sarge'da yer alacağı.
- KDE ve GNOME'lu bir kurulum için kaç cd'nin yeterli olabileceği.
- Niçin MTA (Mail Transfer Agent) olarak Postfix yerine Exim tercih ettikleri...

gibi ilginç soruya da çok sevimli yanıtları var.

Bir süredir Debian listelerinde güzel belgeler dolaşıyor. Serdar Aytekin kendi sitesinde bir çok güzel belge sunuyor. Böyle belgeleri özleyen FM kullanıcılarına iyi bir alternatif olabilir.

Bildiğiniz üzere Debian GNU/Linux herhangi bir şirketle organik bir bağı olmayan, tamamen bir gönüllü ve üst düzey teknik yetkinliğe sahip yazılım geliştirici ordusu tarafından geliştirilen Linux tabanlı bir işletim sistemi.

Son günlerde Debian Türkçe e-posta listesinde, özellikle de Eylül ayında gerçekleşen yazışmalar Debian GNU/Linux işletiminin ticari ortamlarda ciddi ve yoğun olarak kullanımı ile ilgili idi. Büyük bir sunucu için bir RAID kartının kullanılmasından tutun yeni bir IBM eSeries 225´e kurulmasına ya da bir şirketin şubelerarası VoIP altyapısını kurmak için kullanacağı sunucularda Debian çalıştırmasına dek muhtelif araştırmalar, öneriler, tartışmalar... Slashdot sitesindeki şu yazıyı görünce ben de bir sorayım dedim Türkiye´deki BT camiasına: Debian´ı ticari ortamlarda nerede, nasıl, hangi amaçlarla kullanıyorsunuz? Durumunuz, izlenimleriniz, tavsiyeleriniz, hissiyatınız nedir? Böyle bir şeyi şu anda yapmıyorsanız bile yapmayı planlıyor musunuz? Eğer planlıyorsanız neye alternatif olarak? Bazı çekinceleriniz ya da endişeleriniz, merak ettikleriniz var mı? Evet, soralım ve okuyalım bakalım neler gelecek ;-)

Sarge'a yaklaştığımız şu günlerde IRC kanalında bir çok kişiden gelen debian paketleri niye bu kadar eski şeklindeki şikayetler üzerine onlara benim de kullanmakta olduğum SID sürümünü önermiş bulunmaktayım. Fakat SID kurmakta yaşanan zorluklardan dolayı oturdum yazı yazdım.

Yazdığım belgeyi sitemde bulabilirsiniz:http://un4gotten.linux-sevenler.org/deb/debsidinsttr.html

Belge ile ilgili önerileri olanlar yazının sonundaki mail adreslerinden ve IRC kanalından bana ulaşabilirler.

FreeBSD çekirdeğinin (kFreeBSD) kararlılığı ile Debian'ın esnekleğini live cd olarak hayal edin. Debian-bsd ekibi Debian GNU/kFreeBSD Live CD projesini duyurdu.

Chris Cheney, Debian'ın AMD64 bit için hazır olduğunu duyurdu. 7972 paketin yaklaşık %97'sinin bu mimari için derlenmiş bulunuyor. ia32 emülasyonunda kullanılamayan bazı işlemci özellikleri bu paketler ile kullanılarak işlemciden daha fazla verim alınması sağlanıyor.
Debian Planet
OS News
Lwn

Müzisyenler, DJ´ler ve genel olarak bilgisayarla müzik dünyasının, elektronik müziğin kesiştiği harmanlandığı dinamik dünyada gezinenler için Debian tabanlı güzel bir sistem: AGNULA DeMuDi (Alternatif adres)

Sistemdeki birkaç müzik uygulamasını saymak gerekirse:

• AlsaModularSynth: Gerçek zamanlı çalışan modüler sentezleyici ve efekt işlemcisi
• JACK: Düşük gecikmeli ses sunucusu
• jMax: Etkileşimli gerçek zamanlı müzik ve çokluortam uygulamaları için geliştirilmiş görsel bir programlama dili. IRCAM´da Miller Puckette tarafından geliştirilen efsanevi MAX´ın bir uygulaması
• Nyquist: Ses sentezleme ve müzik besteleme dili

Söz konusu projenin "Özgür Yazılım: Kitlesel Kullanıma Doğru" başlıklı eylem planı altında Avrupa Komisyonu tarafından da desteklendiğini belirtmekte fayda var. Ayrıca Progeny grafik kurulum sistemi ile gelen DeMuDi´yi korkmadan (!) arkadaşlarınıza tavsiye edebileceğinizi düşünüyorum.

Debian-Installer ekibi Debian Sarge Installer sisteminin dördüncü BETA sürümünü duyurdu. Bu pırıl pırıl taze CD´deki yeniliklerden birkaçı:

• arm, hppa, ve mipsel mimari desteği.
• i386 için derlenmiş deneysel 2.6 çekirdek desteği. 2.4 serisi çekirdek halen öntanımlı ve tavsiye edilen çekirdek durumunda pek çok farklı donanım seçeneği için.
• Kuracağınız bilgisayarda halihazırda mevcut bulunan işletim sistemlerini otomatik olarak tanıma ve boot menüsüne ekleme. Tanınabilen sistemler: Windows, Mac OS, Linux, GNU Hurd, DOS
• 35 farklı dil desteği, aralarında : Endonezya dili, Baskça, Galiçya dili, Romence ve Welsh de var.
• Hata gidermeleri ve kullanıcı arayüzünde iyileştirmeler
• BETA 3 için raporlanan hemen hemen tüm hataların giderilmiş olması
• Alessandro Polverini ve Andrea Mottola tasarlanmış yeni bir boot logosu

Türkiye´deki Debian camiasının önemli isimlerinden Recai Oktaş hocamızın Debian Türkçe yerelleştirme listesine gönderdiği son e-posta mesajını sizinle paylaşmak istiyorum:

``Herkese merhaba,
`d-i´ çevirilerindeki aciliyetten ve birtakım gecikmelerden dolayı bu duyuruyu zamanından önce yapmak durumundayım.

Debian Türkçe yerelleştirme faaliyetlerini koordine etmek amacıyla bir hafta kadar önce resmi Debian sunucularından Alioth üzerinde bir proje talebinde bulundum. Bu talep kısa sürede kabul edildi. Projenin hayli taslak düzeyde olan Web sayfalarına:

http://l10n-turkish.alioth.debian.org

bağından ulaşabilirsiniz. Şu an birçok hata içermekle birlikte özellikle "Ceviri-NASIL" sayfasını okumanızı öneririm; zira bu belge proje koordinasyonu ile ilgili -en azindan önerinize sunulmus- detaylı bilgiler sunuyor:

http://l10n-turkish.alioth.debian.org/howto.html

Alioth'da bir proje sayfasına sahip olmak güzel. Fakat o sayfalarda yazılıp çizilenler uygulamaya konulmaksızın sadece okunmakla kalacaksa vay halimize!

Redhat'in Anaconda'sının Debian'da kullanılacağını duymuşsunuzdur. Peki denediniz mi? Hemde Sarge'la. Buyrun deneyin, ama dikkat edin. Çünkü ne anaconda ne de sarge henüz tam anlamıyla hazır değll.

GNU/Linux dağıtımları içinde gerek sistemi gerekse gönüllülere dayanan geliştirme ekibinin yapısı açısından en kendine özgülerinden biri olan Debian için adım adım kurulum dökümanı...

Her bir aşamasındaki ekran görüntüleri ile bu dökümanı takip ederek

-Bind Dns Server
-Apache Web Server
-Postfix SMTP Server
-Qpoper Pop3 Server
-Proftpd
-MySQL ve daha bir çok uygulama ile
küçük çaplı bir ispnin verebileceği hemen her türlü hizmeti verebileceksiniz. Tabi bir de bant genişliği ve ISP sözleşmesi detayları var ;)

Debian GNU/Linux projesinin kurucusu Ian Murdock Redhat linux yükleme aracı Anaconda'nın Debian'da kullanılacağını ve bundan sonra Redhat .RPM paketlerinin de APT ile kullanılabileceğini duyurdu"

http://arstechnica.com/archive/news/1067056799.html

MEBnin okullarda bilgisayar ve Internet kullanımını yaygınlaştırmak için ayırdığı bütçeyi ve bu bütçenin nereye harcandığını yeterince bilmiyorum. Fakat ticari işletim sistemi ve uygulamalarının kurumsal ölçekte daha fazla tercih edildiği gerçeğini göz önünde bulundurursak GNU/Linux veya diğer özgür lisanslı bilgi-işlem ortamlarının yeterli rağbeti görmediğini tahmin edebiliriz. Üstelik eğitim kurumlarımızdaki maddi imkansızlıklara rağmen böyle bir durum söz konusu.

16 Ağustos 2003 Cumartesi günü Ian Murdock'ın zevcesi Deb'e olan aşkına en büyük hediyesi 10. yılını doldurmuş olacak. 16 Ağustos'ta bir başka güzel boot edecek Debian, çekirdekteki logoda tux yerine çiçekler böcekler göreceğiz, apt'nin kalbi pırpır edecek. Bu aşkın 100. yılını görme dileğiyle .

apt-get install love

Sitemiz müdavimlerinden Recai Oktaş'ın hazırlamış olduğu Debian Türkçe 1 Debian Türkçe 2 yazıları, birçok Debian kullanıcısının işine yaramıştı. Önemli bir açığı doldurmanın yanısıra, teknik makale nasıl yazılır konusunda da önemli dersler veren bu yazıları yayınlamaktan FM olarak gurur duyduğumuzu da belirtmek isterim.

Öte yandan amaca yönelik Debian kullanıcıları, bu makalelerden gerekli kısımları tam olarak ayırıp uygulamakta zorluk çekmişti. Bu sebeple Recai hocamız isteklerimizi kırmayarak, temel komutların, fazla açıklama olmadan yazıldığı yeni kısa bir Debian Woody türkçeleştirme kılavuzu yazdı. Vatana millete hayırlı uğurlu olsun :)

Sistem ve ağ yöneticilerinin dikkatine: Debian´ın güvenlik sitesinde Linux çekirdeğinde en son tespit edilen ve IA32 mimarili bilgisayarları etkileyen hatalar ve bunlarla ilgili çözümler mevcuttur. Detaylı bilgiyi yukarıdaki linkten edinebilirsiniz.

"FM Çeviri - Son Değişiklikler" sütununda da farkedileceği üzere bir süredir Debian web sayfalarının çevirisiyle uğraşmaktayız. Çeviriler için -sağolsunlar- Fazlamesai harika bir ortam sunuyor. (Bu iş bundan daha pratik nasıl olurdu bilemiyorum doğrusu ;-) Bütün bu faaliyetlerdeki koordinasyon çeviri dışındaki her türlü yerelleştirme etkinliğini de kapsayan "debian-l10n-turkish" eposta listesi üzerinden sürdürülüyor. Listeye üye olmak için basitçe üyelik formuna email adresi giriliyor. Liste hakkında çok kısa bir tanıtım da mevcut.

Fazlamesai kanalının müdavimlerinden Realist/Decaf arkadaşımız Debian usulü çekirdek çıtlanması (derlenmesi ;) ile ilgili çok güzel bir makale hazırlamış. Hem de tam da benim Bilgi'de Linux Eğitiminde Çekirdek Derleme konusunu işlediğim gün :)) Ellerine sağlık diyoruz...

Debian sürümünün kendine özgü araçlarını kullaranak çekirdek derlenmesi ve kullanımı.