LIDS (Linux Intrusion Detection System), sistemdeki önemli dosyaları koruyan ve tanımlanan kurallar çerçevesinde süreçleri(process) izleyen bir uygulamadır. Kendisine bir kural tanımlanır ve o kurala göre dosya/dizinleri korur. Örneğin, kendisine eklenen kurallara göre belirlenen süreçler kullanıcıların gözünden saklanabilir. Böylece ps komutunun sonucunda bu süreç, gözlerden saklandığı için ortaya çıkmayacaktır. LIDS bu tür işlemleri yapabilmesi için yazılımla birlikte sunulan kernel yama dosyasını kernele(çekirdek) yamamak gerekmektedir. Kural tanımlama(ekleme/çıkarma) işlemi yazılımın lidstools isimli araçları ile yapılabilmektedir.

Tacettin Karadeniz´in makalesinin devamına ileriseviye.org sitesinden erişebilirsiniz.

Linux Dağıtımları Belgesi, GNU/Linux ile tanışmaya hazırlanan kullanıcıların cevap vermekte -ve hatta insanlardan cevap almakta da- zorlandıkları "Hangi Linux dağıtımı?" sorusuna anlamlı bir yanıt verebilmeleri için hazırlanmaya başlanmış, belli başlı dağıtımların özelliklerini anlatmayı ve bu yolla Linux ve dağıtımlar hakkında kullanıcıların kafasında anlamlı bir fikir oluşturmayı hedefleyen bir belge.

Eskiden beri goto terimi ile programcıların arasında ne olduğunu merak ederim. Hemen her kitapta goto teriminden neredeyse bir küfürmüş gibi bahsedilir ama yinede kullanımı anlatılır. Sonunda merakımı gideren cevabı Bruce Eckel'in Thinking in C++ kitabında buldum. Bu kitabın goto kullanımı ile ilgili kısmını aşağıda bulabilirsiniz.

Bir firmada bilgi üretimi, birikimi ve kullanımı, nitelikli insangücü, sosyal, fiziksel altyapı gibi çeşitli kaynakların dengeli dağılmaması, departmanların yapısal ve örgütsel farklılıkları ile birleştiğinde, iş akışı açısından potansiyel sorun alanlarının oluşmasına yol açmaktadır.

Bu saptamalar altında, departman değerlendirmesinde sadece iş hacmi, üretim miktarı, ciroya etki gibi büyüklüklerle ölçüm yapmanın yanlış olmasa da eksik bir yaklaşım olduğu söylenebilir. Departman aktivitelerini mümkün kılan insan kaynağı, sosyal ve fiziki altyapı, teknoloji ve yenilik kapasitesi gibi departmana tahsis edilen kaynakların da irdelenmesi ve bu kaynakların, firma ciro hedefine ulaşırken ne derece verimli kullanılabildiğinin de analiz edilebilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla departmanın, sonuç odaklı etkinlik göstergeleri haricinde, aktivitelerinin niteliğini değerlendiren verimlilik göstergeleri açısından da yorumlanabilmesi gereklidir.

Birden çok ve farklı ölçeklerle ölçülmüş ya da farklı ölçü birimlerine sahip girdi ve çıktıların karşılaştırma yapmayı zorlaştırdığı durumlarda, karar birimlerinin göreceli performansını ölçmeyi amaçlayan doğrusal programlama tabanlı bir teknik olan Veri Zarflama Analizi, Günhan Kürkçüoğlu tarafından (Tolga Kürkçüoğlu'nun da katkıları ile) gerçekleştirilen ve bilgi işlem yöntemlerinin, bilgisayarların üretime katkısına önemli bir örnek teşkil eden bu çalışmada metod olarak kullanılmıştır.

Roman Barták'ın "On-line Guide to Constraint Programming" (Kısıt Koşul Programlamaya Giriş) kılavuzu farklı bir yazılım geliştirme paradigması için öenmli bir kılavuz niteliğinde.

Kısıt koşul programlama, kabaca istenen çözümün sağlaması gereken şartların (kısıt koşulların) sunulduğu ve çözümün adım adım tarif edilmediği programlama şekli olarak tanımlanabilir.

Kısıt koşul programlama gitgide popülaritesini artırmaya başladı, Mozart Programming System gibi somut uygulamalar pek çok problemin çözümünde kullanılıyor. NP-zor problemler, yapay zekâ, mantık, elektronik, bilgisayar grafikleri gibi konularda çalışan yazılımcıların kısıt koşul programlama konusunda bilgi sahibi olmalarında fayda var.

Kaynak: Computer Science Daily News

Bu yazıyı Java bilgi işlem teknolojilerinden biri olan Entity Bean'lerin erken ölümü üzerine yazdık. Zamanında büyük şaşa ile ortaya çıkan bu teknoloji niye böyle erken tedavülden kalktı? Ayrıca bu tecrübeden ders çıkarmak bağlamında, ileride bu tür geleceği olmayan ve külfetli teknolojilerin kokusunu nasıl alabiliriz? Bu yazı bilgi işleme daha çok hitap eden bir yazıdır çünkü 3-4 senede bir yeni bir dehşet teknolojiyle çalkantılar yaratan grup bu olmaktadır. Bu dinamizm tabii ki iyidir fakat bilgi işlem müdürleri ve proje yöneticileri için bu teknoloji enflasyonunda bir seçici turnusol testi lazımdır. Aksi halde sonuç InfoWeek Dergisi Pazartesi Günü Sendromudur; (Masasındaki Infoweek dergisinin yeni sayısını pazartesi günü okuyan yönetici) "XML diye bir şey cıkmış bütün dertlere devaymış! Hemen kullanalım!" . [Proje teknik lideri burada somurtur].

http://www.bilgidata.com/yazi.jsp?dosya=a_ejb_postmortem.xml

OpenBSD üzerinde PF(PacketFilter) kullanarak kendi "firewall" sistemlerini oluşturmak isteyenler için yol gösterici olabilecek bir dökümanı http://cc.kou.edu.tr/huzeyfe/openbsd/pf.pdf adresinden elde edebilirsiniz.

SSH ve Public Key Doğrulaması ile ilgili birkaç paragraf yazı yazdım. Birilerinin işine yaraması dileği ile.

Paul Graham, geçenlerde (2004 Ağustos'unda) kısa bir makale yazmış, bakalım ne demiş:

"Kısa bir süre önce gerçekleştirdiğim bir konuşmada pek çok insanı hayalkırıklığına uğratan bir laf ettim: Python tabanlı bir proje için bulabileceğiniz programcılar, Java tabanlı bir projeye çekebileceğiniz programcılardan daha zeki olacaktır.

Kast ettiğim Java programcılarının aptal olduğu değil. Kast ettiğim şey, Python programcılarının daha akıllı olduğu. Yeni bir programlama dilini sıfırdan öğrenmek çaba gerektirir. Ve insanlar Python'u yeni bir iş bulabilirler diye öğrenmiyorlar; insanlar Python'u öğreniyor çünkü gerçekten programlamayı seviyorlar ve halihazırda kullandıkları dillerden memnun değiller.

Şimdiye kadar bu kitaptaki kadar, "gerçeklere dayandığını" beyan edip gerçeği bu kadar "esneten" az kitap okumuşumdur. Daha başta "açık anahtar şifrelemeyi Da Vinci nin bulduğu" lafı ile uyandım. Google'da "Da Vinci Code mistakes" kelimelerini kullanarak arama yapınca binlerce sonuç geri geldi.

Yapay öğrenim (machine learning) konusunda faydalı olacağını umduğumuz bir makaleyi ekte sunuyoruz. Makalede, yapay öğrenimi karşılaştırmalı olarak tanıtmaya çalıştık. Regresyondan başlayarak, grafik modellere giden bir yelpazede YÖ nedir, matematiksel temeli nelere dayanır, ve hangi uygulamalar için kullanılır sorularının cevabını irdeledik.

GNU/Linux üzerinde LaTeX ile yazılmıştır. Penguenlere duyrulur.

http://www.bilgidata.com/pdfs/ml-tr.pdf

"Linux ile internet bağlantımı nasıl paylaştırabilirim?" sorusu mail listeleri ve forumların en popüler soruları arasındadır. Bu makale En azından fedora için ortaya net bir çözüm koyuyor ve diğer dağıtımlar içinde referans oluşturuyor.

"Dünya bizi kurtarma ve bize iyilik yapma aşkıyla dolu insanlar tarafından kana bulandı. Tarihteki bütün savaşları içi iyilikle dolup taşan, kendini bir dava uğruna feda ettiğini düşünen kurtarıcılar çıkardı.

Hitler Almanları, Stalin işçileri, Mao köylüleri kurtarmak için dünyayı kana buladı. Milyonlarca insan kurtarıcıların şefkat dolu ellerinde can verdi. Hep Biz dediler, hiç Ben deyip kendilerini düşünmediler.

Kod gözden geçirme (code review) toplantılarında olmazsa olmaz olan "2 kod sayfası bir yazıcı sayfasına" denk gelecek, ve her satırın numaralı olacak şekilde gosteren bir yazıcı çıktısıdır. Bunun için kullanılan enscript programının kuruluşu, Ghostview, Ghostscript ve Emacs ile yapılan bağlantılarının nasıl olacağını aşağıdaki yazıda anlatılmıştır.

http://www.bilgidata.com/yazi.jsp?dosya=a_enscript.xml

"Galaksinin haritası bile çıkarılmamış ücra bir köşesinde, gözlerden uzak bir güneşin yörüngesinde, tamamıyla önemsiz küçük bir gezegen döner. Gezegenin maymundan gelen halkı genellikle mutsuzdu. Ağaçlardan inmekle büyük hata yaptıklarını düşünenlerin sayısı gün geçtikçe artıyordu. Bazıları ağaçlara çıkmanın bile yanlış bir hamle olduğunu ve okyanuslardan asla ayrılmamış olmaları gerektiğini söylüyordu. Sonra adamın birinin, sırf değişiklik olsun diye bundan böyle nazik davranmanın ne kadar iyi olacağını dile getirdiği için ağaca çivilenmesinden yaklaşık iki bin yıl sonra, bir perşembe günü, o önemsiz gezegen bir kestirme yol uğruna yok olup gidecekti. Ama bilinmeyen gerçek şuydu ki gezegenin yaratılış amacı yalnızca Nihai Soruya cevap bulmak için yapılan bir deneydi..."

Douglas Adams'ın efsane dizisi Otostopçunun Galaksi Rehberi yeniden raflarda. (Kabalcı Yayınevi)

Amaç:
Bilgilerin şifreli olarak transfer edileceği bir sftp sunucusu yaratmak.

İhtiyaçlar:
SFTP kullanıcılarını işletim sistemi dosyalarından uzak tutmak. Bağlantıları için kendilerine özel bir chroot yaratmak.
SFTP kullanıcılarının sunucuya ssh üzerinden ulaşımını engellemek.
Becerebilirsek aynı servisi normal sistem yönetimi işlerinde de kullanabilecek şekilde ayarlamak.

Çözüm:
OpenSSH kaynak kodu içerisindeki sftp-server.c dosyasını yamamak ve kullanıcıları sınırlandıran bir kabuk yaratmak.

Nasıl?

Bilgisayar mühendisliği ile ilgili güzel ve detaylı makaleleri barındıran derginin internet sitesine bir göz atmakta fayda var.

Kısaca bir göz atışta ilgi çeken ve güncel makaleler: Netfilter-1, COSEML, UML ile yazılım modellemesi, yapay zekâ, vs.

Gün geçmiyor ki FM takipçilerinden biri "yahu bu adamlar bana bunca bilgi, içerik sundular, e ben de artık boş durmayayım, benim de çorbada tuzum, bir katkım bulunsun, sadece tüketici olmanın utancı içinde yaşamayayım" demesin! Değerli üyelerimizden Ekrem Erdem´in dilimize kazandırdığı ve Brian Hatch tarafından yazılmış GnuPG (PGP) ile dosya ve email şifreleme makalesi huzurlarınızda.

Not: Övgülerinizi bize, şiyaketlerinizi yazara iletin :-P

Büyük olsun küçük olsun tüm şirketlerde, şirket içerisindeki dökümanların akışının ve arşivlenmesinin kontrolü için kullanılan bir sistem vardır. Subversion bu sistemlerden biridir.

Bu amaçla kullanılan bilgisayar programlarına en çok yazılım şirketlerinde rastalanmaktadır. Çünkü yazılımcılar gün içinde sürekli kodlarda ufak değişiklikler yapmaktadırlar. Gerektiğinde dosyaları eski tarihteki versiyonlarına geri döndürmektedirler. Bunları yaparken diğer yazılımcıların etkilenmemesi gerekmektedir. İşte bu anda devreye giren bu programlar bir dosya üzerinde farklı kullanıcılar tarafından aynı anda yapılan değişikliklerin birbirini yok etmesini engeller.

Makalenin tamanını http://www.riskturk.com/obje7/yayin_subversion_1.php adresinden okuyabilirsiniz.

Bilim ve Gelecek dergisinin son sayısından FM okurlarının ilgisini çekebilecek birkaç konu başlığı:

• Kopernik Devrimi'nin tamamlanış öyküsü: Newton Evreni
• Erdal İnönü ile 50 yıl sonra gelen ödül üzerine
• Kim demiş kadınlar matematik yapamaz diye!
• Türlerin yok oluşu
• Bilgisayar mühendisliği eğitimi nasıl olmalı? - Matematik altyapı ve tarihe başvurunun önemi