Öncelikle bu makalenin altının şikayet dolu yorumlar ile dolması beni ciddi anlamda rahatsız etti.

Yazılımlarımız 31 Şubat 2006 gibi bir tarih girildi diye çöküyorsa, nümerik alana metin girilebiliyor ve bu garip mesajlar görüntülenmesine sebep oluyorsa, yazılım beklenen işlevini yerine getiremiyorsa yada hatta beklenenden fazlasını bile yapıyorsa, sorun Hindistan olmak yada olmamak sorunu değil, bu işimizi ne şekilde yaptığımız ile ilgilidir diye düşünüyorum.

Yazılım sektöründe Hindistan'ı yakalayamamamızın bence tek sebebi var. Kabul edin yada etmeyin bence sektördeki firmaların çok çok küçük bir kısmı işlerini tam anlamıyla yapıyor.

Bu saptamayı yapmamın sebebi, yakın zamanda kendi firmamız ile dünyanın dev Test Mühendisliği firmalarından birinin Türkiye şubesini kurmamız. Konu ile ilgili yaptığımız ilk çalışmalardaki gözlemlerim ise şöyle;

1- Tasarım Dökümanları bizde hala vakit kaybı gibi algılanmakta.

2- Test planı yapan firma duydunuz mu? Rastlantısal testler ile sadece bulunabilen hataların %50'si bulunabiliyor çünkü. Ben fiilen sektörün içinde firmalar ile görüşüyorum ( evet dev firmalar ile de ) ve ben yapısal test planları bulunan firma sayısını iki elin parmakları ile gösterilebileceğini gördüm.

3- Yazılım için geliştirme sonunda TCO'nun sadece %60'ı yatırılmıştır. Kalanı destek ve iyileştirme için harcanır. Yazılımlar yapılması gerektiği gibi yapılmayınca, destek maliyeti artıyor. Türkiye'de firmalar yazılım üreterek kar edemiyorlar. Bu sebeple daha az kazanıyoruz ve daha fazla çalışmak zorundayız.

4- Bu sebeple piyasada IT harcamalarını müşteriler yatırım olarak göremiyorlar. Proje bitmiyor, gecikiyor, hatalar ile dolu... Buna istisna olarak sadece birkaç sektör örnek verebiliriz. Ama siz ERP dönüşümünü tamamlamış kaç KOBI biliyorsunuz? Bunun tek sorumlusu "KOBI sahiplerinin dar görüşlülüğü" müdür? Yoksa ERP dönüşümü çok mu pahalı? Yok canım..

Sorunun cevabı biz sektörün aktörlerinde. Biz ürünümüzü BEKLENEN fonksiyonalitesini EKSİKSİZ yerine getirebilecek şekilde, BEKLENEN zaman içerisinde ve BEKLENEN bütçe ile teslim edebiliyorsak bu sorunu aşmak için adım atmış oluruz.

Planlama ve Tasarım ile daha geniş bir yelpazeden geliştiriciyi projeye dahil edebiliyorsak, üniversite mezunlarımız bu şekilde deneyim elde edebilecekleri işleri rahatlıkla buluyorlarsa, müşterilerimiz aldıkları üründen memnunlar ise ve biz bu sürecin sonunda karnımızı doyurabiliyorsak biz de Hindistan olabiliriz.

Çünkü sanırım Hindistan'da olan çok da farklı bir durum değildir.

Ben ve 4 ortağım üniversite yıllarında kurduğumuz firma ile başta İsrail olmak üzere bir çok ülkeye yazılım ve profesyonel hizmetler satmayı başardık. Bunu yaparken ne yazılım sektörünün durumu bizi etkiledi, ne de bazı müşterilerimizin dar görüşlülüğü.

Çözüm bizim ellerimizde. Sadece yapmamız gereken harekete geçmek. Hareketlerimizde ise kendimize, işimize ve müşterimize saygımızı dikkat noktası yaparsak Hindistan yada İrlanda gibi bir ülke olmamamız için hiçbir sebep görmüyorum.

Kucuk bir dip not du$mek istedim.

shfs + samba ile ofisinizdeki Windows kullanıcılarını şaşırtabilirsiniz. Ben $ahsen bunu yapmaktan keyif aLmI$tIm. Kabaca yaptIgIm shfs ile tum production sunucularInI bir dugum aLtInda mount etmek ve bu dugumu samba iLe network'e acmaktI.

insanlar FTP'siz uyguLamaLarI gunceLLeyebiLdikLerinde daha da sevimLi bir yuz ifadesine burunuyorLar.

denemesi bedava :)

Ben bir guzide bankamIzIn web server'Ina Age of Empires kurup oyun oynayan data center caLI$anI gordum meseLa :)

.NET platform bagImsIz degiLdir. Bunu kabuL etmek LazIm. Eger .NET yazIyorsanIz Windows İ$Letim Sistemli sunucu(Lar) kuLLanmak zorundasInIz. Bunu da kabuL etmek LazIm.

Ben "OS X server'Imda .NET iLe yazILmI$ bikbik sunucu yazILImI host edecegim" diyen duymadIm. .NET Linux'da da caLI$Iyor diyebiLirsiniz.. Ama o proje de guveniLir oLmak icin cok yeni $imdiLik. Bu sebepLe insanLar platform temeLLi yorumLar yapmaktaLar burada.

Eger .NET'i oLcekLenebiLir yapan beraberinde geLen teknoLojiLer ise, o teknoLojiLerin orijini zaten beLLidir. Eger windows pLatform'u oLcekLenebiLir ise.. hmm.. "Windows yukLu superbiLgisayar gormedim hic" derim.

neyse ben i$ime doneyim..

Bence bu konuya tek bir kanaLI inceLeyerek bakmamakta fayda var. logo yakaLamak, her inceLenecek TV kanaLI icin uyguLamanIn yeniden konfigure ediLmesini gerektirecektir.

Benim onerim, e$ zamanLI oLarak N tane kanaLIn goruntuLerinin parmak izLerini cIkartmak yonunde. Daha sonra kanaLLar arasI cakI$an parmak izi biLgiLeri rekLamLar oLacaktIr.

Cunku bir rekLam sadece tek kanaLda gosteriLmez. Bir program da birden fazLa kanaLda gosteriLmez. Fazlamesai.net izLemek istiyorsak acacagImIz kanaL beLLidir.

Bu uyguLama sanIrIm binLerce vektor i$Lemekten ve bunLarI yakaLamaktan daha da koLay oLacaktIr.

biLemiyorum.. sadece bir fikir..

wi-fi internet bagLantIsI "bu bagLantI uzerinde ticaret yapILIyor" savI iLe kapattIrILdI. Söz konusu ticaret'in şekli nedir bilemiyorum. Ama bana bunu yüz yüze görüşmemizde söyleyen kişi bir toplantıda görüştüğüm telekom yetkilisiydi. Toplantının formatı gereği konu ile ilgili fazlaca soru soramadIm.

bunun haricinde, Türkiye'de ses taşıma lisansına sahip firmalar da VoIP çözümleri sunuyorlar. Yani Türkiyede de VoIP yapmak kısmen-legal (yapanlar yasallığı için "gri bölgede" diyorlar).

Bu servislere şehiriçi numarayı çevirerek ulaşabildiğiniz gibi, ofis santrallerinden sesi alarak ADSL bağlantısı üzerinden sesi taşıyan firmalar da mevcut. Yani SkyPe'nin yaptığını hali hazırda Türkiye'de yapan firmalar var.

Aslında SkyPe'yi gnomemeeting'den ayıran en önemli özellik, operatörler ile görüşüp sesi santralde sonlandırabilmek için anlaşmış olmaları.

Bu ne demek şimdi? Yani SkyPe ile normalden daha düşük bir ücret ödeyerek, normal sabit telefonları da arayabiliyoruz. SkyPe ile RedMond'da bir arkadaşımızı aradık diyelim (Farzı misal ismi Billy olsun). Biz Billy'yi aradığımızda SkyPe görüşmemizi RedMond Merkez Postahanesine (Redmond PTT'sine ) kadar götürüyor bizim için. Eh oraya kadar gelen görüşmeyi alıp Billy'yi bağlamak da çok zor olmadığından, RedMond PTT'si SkyPe'yi işleten firmadan makul bir ücret alıyor. Firma da üzerine bişeyler koyup bunu bize yansıttığında, elimize atıyorum 0,80 cent - 1 cent / dk gibi bir görüşme ücreti çıkıyor.

Yani Redmond'da Billy'yi saati 1 doların altında bir ücretle aramak mümkün oluyor.

Ama söylemeden de edemeyeceğim. Telekom da santralleri arasında sesi bizim bildiğimiz VoIP teknolojisi ile taşıyorken, dünyada broadband internet aleladeyken ve 3G teknolojisi Japonya'da uzun süredir kullanılıyorken merak ediyorum.

Ne zaman Telekom sadece internet bağlantısı yada internet altyapısını kiralayacak? Ne zaman DNS sunucular gibi telefonNumarası - IPV6 dönüşümü gerçekleştiren sunucular olacak? Ne zaman GSM operatorleri, broadband wireless internet sağlayısıcı olacak ve sonuç olarak ses taşımak sağlanan hizmetler ile yapılabilir şeylerden sadece biri olcak? Leased line'lar ne zaman VPN bağlantılarına dönecek?

Ben Telekomdan internet bağlantısı, sesli iletişim için abonelik, leased line vs alıyorum. Ama aslında yaygın bir internet altyapısı olsa bu hizmetlerin tümünden aldığım faydayı ben sadece internet bağlantısı alarak sağlasam ve herkes mutlu olsa güzel olmaz mı?

Fiyat farklılaşması, hizmet çeşitliliği falan.. tamam makul şeyler. sadece dozu ayarlanmalı ve imtiyaz kötüye kullanılmamalı bence. Olanların sebebi hantallık ve şark kurnazlığı gibime geliyor.

Rekabetçi bir piyasa doğarsa ve biraz daha hızlı reaksiyon veren kurumlar ve kuruluşlar ile, özellikle kritik alanlarda reaksiyon süresi düşük imtiyaz sahibi olan kuruluşlar ile, Türkiye daha hızlı gelişebilir diye düşünüyorum.

SkyPe'yi aktif olarak kullanıyoruz. Hatta birkaç müşterimize de kurduk ve bu sayede imalatçıları ile görüşüyorlar.

Ofiste iki makinam bulunuyor. Biri XP diğeri de benim emekçi Debian GNU/Linux. Windows'a ses kartımı tanıtamadığım için,sadece SkyPe'nin Linux versiyonunu kurabiliyordum. Ama iki denememde de görüşme kabul etmeyi yada aramayı başaramadım ve SkyPe göçtü.

İlk denememde RPM'i indirip DEB package yaptım SkyPe çalıştı ama kontak listemde biri online olduğunda çöktü. İkincisinde ise dinamik çalıştırılabilir ve statik çalıştırılabilir versiyonlarını denedim. Bu sefer ise arama yaptığımda yada çağrı kabul ettiğimde işlemci kullanımı 100%'e vurdu ve bir müddet sonra SkyPe seppuku ( bilinen diğer adıyla harakiri ) yaptı.

SkyPe mükemmel bir fikir ve güzel uygulanmış bir teknoloji. Hatta bazı kaynaklardan duyduğum, bazı ses operatorlerinin firma ile irtibata geçtikleri yönündeydi.

Tek ciddi eksiği ise kullanıcı listesini sadece istemci tarafında tutması. Yani birden fazla makinede SkyPe kullanıyorsanız, kontak listenizi manuel olarak senkron tutmanız gerekiyor. Ama eminim kısa bir zamanda bu özellik de eklenecektir.

'Aynı dilde de birbirine göre farklı avantaj/dezavantajları olan kodlar yazılır. Bu yarışmadaki soruları C ile ikişer algoritmayla çözelim, biri çok hızlı ama bellek canavarı; diğeri yavaş ama embedded systemlarda bile çalışabilir olsun. Hangisi kazanacak?'

Tabii ki GNU/Linux sistem uzerinde daha verimLi oLan kazanacak.

'Sınırlar zaten konulmuş: Linux üzerinde çalışacak. Yani donanımla çözdüm falan zaten devre dışı. Ama Linux üzerinde tek compiler varmış gibi bir kısıtlama anlamsız.'

SanIrIm siz de burada kendiniz iLe ceLi$iyorsunuz. CompiLer iLe iLgiLi de sInIr var. gcc yada g++ kuLLanILabiLecek.

'Mesela asm{} koymaya izin verilecek mi?'

Platform tanImLarIndan anLadIgIm kadarI iLe evet.

'O zaman C ile mi yazmış sayılacak?'

HayIr. o zaman 'o pLatformda, o pLatform icin' yazILmI$ oLacak.

'...diyerek kendinle çelişmişsin.'

HayIr. bahsettigim ozeL durum oLayI sizin inceLediginiz $ekLi iLe eLe aLdIgImIzda yapacagImIz tartI$maLara ornektir.

yarI$macILar 'DERLENMI$ KODLARI ILE' yarI$cakLar imi$. dikkatinizi cekiyorum.

Te$ekkurLer.

SanIrIm beLirLi bir diL iLe yarI$manIn sInIrLandIrILmasI gerekLiydi. Zira yarI$maya katILan eserLerin oLcuLebiLir bir performans kriteri iLe birbirLerinden ayrILmasI soz konusu. Sadece dogru sonuc degiL, dogru sonucun en optimum cozumu de sanIrIm onem kazanacaktIr. Optimum kod en koLay aynI playformda

kodun_caLI$ma_zamanI X kuLLanILan_kaynak

oLarak cok guzeL oLcuLur.

3 soru soruLacakmI$ sanIrIm. Emin oLun dogru sonuc buLan cok ki$i oLur. Bu noktada diger kriterLer onem kazanacaktIr.

BeLki bu diL Java, PerL, PHP, Biferno,Prolog oLabiLirdi... Ama C/C++ seciLmi$. Ekibin takdiridir. -Amaca gore arac seceLim - diyorsanIz, bence zaten gereken yapILmI$. popuLer, kokLu ve aLt seviye eri$ime izin veren diLLer seciLmi$ Kİ yarI$macI gereken yerde C++ yazsIn string iLe ugra$masIn, gereken yerde C yazsIn, gereken yerde de asm{} bassIn hIzLansIn. AYNI donanIm kuLLanILacak ise, donanImIna gore derLesin.. vs vs.. [CaLI$tIrILabiLir kodLar yarI$acak imi$]

LAKİN : Sorun oLan $udur ki, yarI$ma anInda $oyLe kararLar vermek gerekmesin. - Bu aLgoritma daha iyi ama Perl iLe yazILdIgI icin daha yava$, yok efendim bu kod agIr memory kopyaLama i$Lerini asm{} icinde yapmI$ ama aLgoritma kotu. Bu boyLe oLsa, o oyLe oLsa daha iyi oLurdu.. Teyzemin bIyIkLarI oLsa idi daha iyi oLurdu vs... - Tahmin ediyorum ki Dil sInIrLamasInIn sebebi budur. Yoksa biri cIkar der ki, ben bunu donanIm iLe cozdum. aL sana devre. Input bura output bura.

Daha derine iniLmesini dogru buLmuyorum.

Bence konu daha geni$ bir perspektifte ele alInmaLIdIr.

Gunumuzde programLar daha kompLike ve daha fazLa detay icermekteLer. KuLLanIcI arabirimi kodLarI artIk uyguLama kodLarInIn yarIsIndan fazLasInI te$kiL etmekte. Bu noktada programcILarIn beceriLerinin yanInda programcILarIn `MENZILI` de onemLI bir konu. Yani her projenin en buyuk kIsItLarIndan biri oLan `ZAMAN` artIk cok daha buyuk bir probLem.

Bu noktada programcInIn XOR AX.AX komutunun MOV AX,Oh komutundan daha verimLi oLdugunu `dogrudan` kuLLanmasI, gunumuz i$ dunyasInda pek mumkun degiL bence.

FAKAT, programcI aynI zamanda i$i iLe iLgiLi bir dunya goru$une de sahip oLmaLI. yazdIgI printf() yada echo (hadi bahsedeLim ) response.write arkada neLer yapar, neLer eder biLmeLIdir. Bunu sezebiLmeLIdir, ki efektif i$Ler cIkarabiLsin.

Karma$Ik sistemLerde minik bir hata, devasa `kusurLar` a sebebiyet verebiLir. ProgramcInIn dunya goru$u bu sistemLeri daha iyi anLamasI yada anLamamasI arasIndaki ince cizgIyi beLirLeyecektir. BirLe$tirici diLi biLmesi bir programcInIn sezgiLerini, onun idrak yetenegini geLi$tirecek `GEREKLIDIR` dedigimiz nispeten karmasIk sistemLerde menziLini arttIracaktIr.

Ornegin `numerik kar$ILa$tIrma, alfanumerik kar$ILa$tIrmadan daha hIzLI ve verimLidir` dusturu iLe veri tabanI tasarImI yapan bir programcI, yapmayanIndan benim nazarInda `DAHA EFEKTIFTIR`

Bu yuzden, bence birLe$tirici diL ya da en azIndan feLsefesi ve i$Leyi$ini - her i$Lemciyi ve tum komut setLerini biLmek de bence gerekmemekte- programcILarIn biLmesi gerekLidir. Ve programLama egitiminin bence en onemLi parcaLarIndan biridir.

Evet hakLIsInIz. Slashdot'taki yazIyI okumu$ oLmama ragmen sanIrIm cok ozensiz gonderiLmi$ bir haberdi bu.

Tum arkada$Lardan ozur diLerim..

Evet.. tarafImca yapILmI$ vahim bir yazIm hatasI.. duzeLten arkada$a te$$ekkur ediyorum. YaptIgIm hata icin ozur diLerim.

Ne kadar dogru biLmiyorum ama bu sefer Micros~1 daha ciddi testLer iLe piyasaya surecekmi$ yazILImLarInI. Biraz da rekLam ve "bak bu adamLar da benim yazILImLarImI kuLLanIyor." diyebiLmek icin her uLkedeki "buyuk ve guveniLir" kurumLarI kendi test merkezLerine cevirmi$Ler. MeseLa Ganati BankasI'nIn Exchange Server'LarInI Yenisinin Beta'LarI iLe degi$tirdigini duydum. Benzer $ekiLde bir cok firma varmI$ bu Beta'LarI kuLLanan.

Veee bu hikayenin "sIcak nokta"'sIna geLirsek, Micros~1'da her gordugu kaLabaLIga, bu firmaLardan ve kendi yazILImLarInIn ne kadara stabiL(!) oLdugundan soz edip durmaktaymI$.

SanIrIm Turk TeLekom'da bu "pazarLamacILar"'In LafIna uydu. "PazarLamacI" diyorum, zira 3 kuru$ teknik biLgisi oLan bir insan, o durumda, o i$Letim sistemini, o i$ icin kuLLanmaz. YanLI$ anLa$ILmak da istemem. Burada Turk TeLekom BiLi$imciLerini de togmet aLtInda bIrakmak istemem. Ben, onLarIn emir kuLu oLdukLarInI du$unup rahatLatIyorum kendimi. SanIrIm boyLe du$unuyor oLmam onLarI yada onLarI savunacakLarI da rahatLatIr ;)

Yoksa Turk Telekom boyLe bir hata yapar mI arkada$Lar.

Bu bana bizzat ya$adIgIm bir oLayI anImsattI. Bir devLet kuruLu$unda vergi odemekteyim. Bir tarafta ise birkac biLgisayar koyuLmu$ ve "verginizi online odeyin" diye afi$Ler, tanItImLar... BeLLi ki, online vergi odeme sistemini oradakiLEre tanItmak, hayatInda boyLe bir$ey gormemi$ mukeLLefLeri bu imkan iLe tanI$tIrmak niyetindeLer. IcImden "bravo" dedim. Ben i$LemLerimi tamamLamama yakIn bunu farkettigim icin vergimi vezneden odedim. Sonra kuruLmu$ standIn yanIna gittim.

Her$ey mukemmeL gorunuyordu. Ba$Inda teknik biLgisi buLunan bir arkada$ vardI. Sordugunuz soruLara cevap aLabiLiyordunuz. Sistem i$Ler gorunuyordu. Fakat, bir$ey dikkatimi cekti... Sistem kredi kartI numaraLarInI SSL oLmadan gonderiyordu (Belki haLen boyLe). "BakIn" dedim. "Bu cok tehLikeLi. Zira kredi kartIm aradaki bagLantIyI dinLeyen herhangi biri tarafIndan ogreniLebiLir".. ALdIgIm cevap beni oradan kacIrmaya yetti. "BurasI bir devlet kurumu beyfendi." dedi o teknik arkada$. "Burada bu tip $eyLer oLmaz."

OrasI da koca Turk TeLekom arkada$Lar. DevLet kurumu. Orada oyLe $eyLer oLmaz! Gozunuzu seveyim, devLet caLI$anI hic hata yapar mI? YaptIgI goruLmu$ mu?

Vah benim dogmamI$ cocukLarIma...

Biri bana, lutfen, bunLarIn ruya oLmadIgInI soyLesin :)

Ben burada ediLen sozLerin $ikayet degiL eLe$tiri oLduguna inanIyorum. Az bucuk yazILImLarIn uretiLdigi ortamLarI biLirim. i$in yonetim tarafIndaki insanLarIn verdigi sozLeri ve yazILImLarIn hic zamanInda bitmedigini de. BoyLe bir ortamda, beLirLi fonksiyonLarIn tamamLanmasI geneLde iLk hedefLenen. test [kitapLarda anLatILan $ekLiyLE yazILIm testLerini kastediyorum], arabirim tasarImI, guvenLik vs. konuLarIn istense de istenmese de hep ikinci pLanda $eyLer oLarak kar$ImIza cIkIyor. Bunu da kimsenin inkar edebiLecegini sanmIyorum. Ve bu zorLuk beraberinde bir cok probLemi de getiriyor yazILIm geLi$tiriciLeri icin.

YazILIm iLe iLgiLi eLe$tiriLer boyLe bir ortamda kar$ImIza cIktIgInda, ben bu tur eLe$tiriLeri yazILImIn geLecegi acIsIndan bir nimet oLarak goruyorum. YazILIm geLi$tiriLirken akLa hayaLe geLmemi$ $eyLerden, uyguLama yayInLandIktan sonra bahseden kuLLanIcILar nasIL kotu oLabiLir?

Ke$ke benim yazdIgIm uyguLamaLarI kuLLanan insanLar da bu kadar acIk ve net eLe$tiriLerLe geLseLer bana. YazILIm geLi$tirmek cidden me$akatLi bir i$. Micros~1 'da cidden cok zor i$Lere imzasInI atan bir firma. Ama eger Micros~1 yeni yeni "I$Letim sistemi" oLarak adLandIrILabiLir uyguLAmaLar satmaya ba$LadI diyorsak, bu bir kerede oLmadI. Bu geLi$me, yuzunde guLumseme iLe "vay adamLar ne renkLi yapmI$, ne sevimLi bu windows" diyenLer sebebi iLe degiL, mavi ekranLarI, anLamsIz bugLarI eLe$tirenLer, cok kuLLanIcILI sistemLer isteyenLer sebebi iLe gercekLe$ti. Herkes memnun oLsaydI $imdi haLa insanLar sanIrIm windows 3.1 kuLLanIyo oLurdu.

"tebrik ederim ,ama.. " bence inanILmaz ho$ ve yapIcI bir yakLa$ImdIr. bunun ayrIca bir "tepki" oLduguna inanmIyorum. Ben sanmIyorum ki, buradaki arkada$Lardan herhangi biri buraLardan bir firmanIn boyLe bir oduL aLmasIndan gocunmu$ oLsun. Ve hakLI oLarak, daha iyisini, daha fazLasInI kendiLerinden bekLiyoruz. Bu konuda yardImcI oLma $ansI oLan ve yardIm etmeyi gonuLden isteyen herkes icin yapILabiLecek birkac $ey var. BunLarIn birisi de bence eLe$tiriLer iLe uyguLamanIn yada firmaLarIn i$ yapma bicimLerinin iyi yonde degi$mesine katkIda buLunmak.

umarIm burada yapILan eLe$tiriLer, muhatapLarI tarafIndan okunabiLiyordur da beLki iyi bazI $eyLere vesiLe oLurLar. Bu arada bu oduLu aLan firmayI ve tum proje caLI$anLarInI buradan tebrik etmek isterim. umarIm bu ba$arILarIn devamI geLir.

beLki de $unu sormak gerekLi $imdi. Türkiye'de bir sonraki sefer daha iyisi yapILabiLir mi?

GUI konusunda ben de sanIrIm beceriksizim :( Ke$ke eLimden geLse..

son ekLedigim sayac iLe programI ne yazIk ki Netscape 6 ve >IE 5.5 tarayIcILara hapsetmek zorunda kaLdIm :(

bo$ bir zamanImda mayScript Java applet iLe bu sorunu haLLedecegim ama yakIn bir zaman gibi gorunmuyor.

Vakti oLan bir arkada$ var ve boyLe bir applet yazabiLirse, ben JavaScript'Leri gerektigi gibi duzenLemeye hazIrIm.

gereken sanIrIm yalnIzca $u: applet, sadece kaLan sureyi gosterecek, ve sure doLdugunda sayfadaki bir javascript fonksiyonunu tetikLeyecek.

iLgiLenecek arkada$Lar varsa, burada [www.rgagnon.com] applet - javascript etkiLe$imi iLe iLgiLi biraz bi$ey mevcut.

bu programIn tum dosyaLarInI ben kendi sitemde host edebiLirim. Fakat CVS yada herhangi bir arac icin soz veremen. SanIrIm bana geLecek kodLarI dogrudan upload edecegim :)

Fazlamesai kuLLanIcI hesabImda e-posta adresimi kuLLanarak bana uLa$abiLirsiniz.

Te$ekkurLer

hmm sanIrIm puanLama iLe iLgiLi kIsmI unuttuk :)

ProgramI PHP'ye cevirdim.

Arayüz iLe iLgiLi ciddi eksikLik dikkatimde, fakat eLimden geLmiyor ne yazIk ki.

PHP koduna buradan [www.developen.com] uLa$abiLirsiniz.

bir de JavaScript'Leri degi$ik tarayIcILarda test etme $ansIm oLmadI..

PHP nesneye yoneLik programLama iLe iLgiLi degisikLikLerden sonra artIk piyasada buyuk capLI projeLerde daha rahatca kuLLanILabiLecek. Bu sevindirici bir haber..

PHP 3 'ten PHP 4'e gecis, buyuk oLay oLmu$tu.. Session management gibi bazI "beLaLI" konuLarda $Ik cozumLerLe geLmi$Lerdi.

Alt yapIda ise, kodLarIn yorumLanma mantIgIndaki degisikLik (PHP3 bir dongunun icindeki satIrLarI dongu kadar teker teker yorumLar, PHP 4'te ise tum dokumanI bir kez) PHP'yi hIzLandIrmI$tI.

Ama $imdi PHP 5 iLe bir anLamda ZEND,Maguma AG gibi PHP iLe yada iLgiLi cozumLer geLi$tiren firmaLarIn pazar payI bir miktar arttIrILmaya caLI$ILmI$.

Zira PHP haLa i$ dunyasInda ciddi rakipLeri buLunan bir betik diLi. Buyuk oLcekLi uyguLama geLi$tirirken eksikLigi hissediLen nesneye yoneLik yapInIn zayIfLIgI iLe i$ dunyasInIn bazI hasasLIkLarInI durtuyordu PHP.

Bir ara PHP-DEV haber grubunda "PHP hicbir zaman Java oLmayacaktIr. Java isteyen Java sInIfLarInI PHP'den cagIrsIn." diyenLerin $imdi PHP 5 iLe geLmeLeri, o zamanki kIrgInLIgImI giderdi diyebiLirim.

Ben yeni PHP'den gayet memnunum. Bir kac ay once kuLLandIgIm PHP 5 dev$irmesi [RH 8.0 uzerinde cift itanium 800MHz bir makinede] bazen deLirse ve sistem hafIzasIndan bazI durumLarda 100 MB goturse de, son zamanLarda bu probLemLerin gideriLdigini duymak beni sevindirdi.

$imdiki PHP'ciLere daha sagLam nesneye yoneLik ozeLLikLer dI$Inda pek bi$ey sagLamayacak yeni PHP, son degi$ikLikLerLe asLInda cok buyuk bir yoL katetti du$uncesindeyim..

"HayIrLara vesiLe oLsun" gibi bir temenni ile de bitireyim yorumumu..

peki...

$ karakteri icin ozur diLerim, eski turkce karakter destegi oLmayan makinaLarIn mirasI.. rahatsIz ediyorsa degI$tirebiLirim..

OnceLikLe cevabInIzda(?) belirttiginiz bir kac konu iLe iLgiLi soruLar sormak istiyorum.

1- "Garantideki açık" konudan tamamen ayrI mI? sadece bana mI oyLe bir anLam ifade ediyor.

2-"Bu sitenin kullanıcıları koyu bir Linuxcu. Açıkçası simitçiden de farkı yok çoğununda neyse."... yorum yok

3-"Neyse iş olsun diye yazdım herhalde. " ben de bundan bahsediyorum.. I$ oLsun diye konu$uyorsunuz.. probLem bu..

4-"Neredeyse her kullanıcı hackerlık yapmak için uğraşır. SAldırılarda bulunmak ister. ".. emin misiniz?

5- "Bilmiyorsunuz galiba yazdığı açık kodlu yazılımla hergün düzinelrce firmanın veye şahsın bilgilerini çalan AÇIKkodlu uygulama geliştiriciler var. " hangi uyguLamaLardIr bunLar? hangi geLi$tiriciLerin uyguLamaLarInda vardIr bu? bir kac isim sayabiLir misiniz?

6- "Hem siz arama motorlarının nasıl çalıştığını ve hangi kaynaklarla beslendiğini sanıyorsunuz. " :) guLuyorum bakIn

7- "E-ticaret ile uğraşırken en büyük sıkıntıyı insanların kredi kartı kullanımı konusunda bilinçlendirmesi aşamasında yaşıyoruz. Haklı olarak da güvenliğin sağlanması konusunda araştırma yapmak gerekiyor. Biz e-ticaret uygulamalrımızdaki güvenliği artırmak için var olan açıkların giderilmesi konusunda hassas davranıyoruz. Ayrıca daha önce olduğu gibi halen çeşitli yerli ve yabancı e-ticaret mağazalarını açıkları nedeniyle uyarılarda bulunduk.
" Bu kIsIm rekLam mI? "uyarILarda buLunduk" demi$siniz.. kim kim buLundunuz? teker teker mi yoksa birarada mI buLundunuz?

Lütfen kendinize geLin beyefendi.. biLmiyorum farKIndamIsInIz ama yakLa$ImInIz komik..

bu arada sormadan edemeyecegim, mesajImdan ikinci aLIntIyI yaptIktan sonra onu orada mI unuttunuz? yoksa e- ticaret iLe iLgiLi metin ona cevaben mi yazILmI$tIr?

Bir ara okudugum "Applied Cryptography" isimLi kitaptan akLImda kaLanLar $oyle

encryption terminoLojisinde random sayILar icin istatistikseL oLarak rastgeLeLik sadece sagLanmasI gereken 3 $arttan biridir.

ikinci $art aynI ko$uLLarda iki hesapLayIcInIn caLI$masI durumunda - ki burada her$eyi iLe birebir aynI : sistem saati hatta kristalleri biLe beraber titreyen iki makina ;)- bir random sayI ureteci oLarak kuLLanILdIkLarInda, farkLI sonucLar sagLamaLILar..

bu $arta uyan herhangi bir random generator mumkun goruLmuyor.

ve son ko$uL da bunun sonucu ortaya cIkmI$ zaten.. ve diyor ki :

"her random generator kendi icinde tekrarLIdIr. yani beLirLi bir peryoda sahiptir. Ve teknik oLarak bunun oLmasI kacInILmazdIr."

ve devam ediyor :

"Magdem bu pseudo-random sayILarI kuLLanacaksInIz, bari en az 2^256 dan buyuk peryodLu generatorLer kuLLanIn ki, sonucun hesapLanmasI fizibiL oLmasIn".

$imdi bunLarIn I$IgInda, VIA'nIn verdigi isme bakIyorum da, mantIkLI geLiyor. Cunku uretiLen sayILar ne kadar rastgeLe acaba?

Sanırım burada bir yanLI$ anLa$ILma soz konusu. MakaLede bahsediLen ve 'hacker' oLarak adLandIrILan insanLar, yanLI$ anLa$ILdIgI gibi biLgisayarLara giren, ozeLLikLe "biLgisayar guvenLigi" konusunda kendini yeti$tirmi$ insanLar degiL.

bu durumda, "hacker'Lar ve ressamLar" makaLesinin ne hotscripts, ne kredi kartI numaraLarInIn elde ediLmesi, ne ba$kaLarInIn biLgiLerinin aLInmasI iLe uzaktan yada yakIndan bir iLgisi yoktur.

AcIk kaynak kodLu yazILIm, kaynak kodu acIk oLdugu icin "inceLenebiLir" 'dir. bir hacker bu sebepLe acik kaynak kodLu yazILIma iLgi duyar. AcIkLarI buLup makinaLara girmek icin degiL.

AyrIca, kuLLandIgInIz her acIk kaynak kodLu uyguLama beLLi bir sebep cercevesinde size uLa$tIrILIr. bu sebepLe, buLdugunuz program hataLarI ve acIkLarInI suistimaL etmek, o programLarIn yazarLarIna ve tum kuLLananLara kar$I i$Lenmi$ bir ayIptIr.

size du$enin bu hataLarI yazara ve kuLLanIcILara biLdirmek oLdugunu hatIrLatIrIm.

AcIk kaynak kodLu yazILImIn da kendine gore bir felsefesi vardIr ve ozeLLikLe icinde buLundugumuz durumda bu giri$imLer destekLenmeLidir. Ben ne kuLLandIgIm i$Letim sisteminin ne yaptIgIndan bi haber oLmak, ne de bir yerLerde beni umursamayan biriLerine ne oLdugundan haberimin oLmayan ama "guzel gorunen" programLar icin milyonLarca doLarI buraLardan gondermek istemekteyim.

Yada acIk kaynak kodLu yazILIm geLi$tiren topLuLugu suistimal ederiz.. baLtaLarIz onLarI.. bIrakIrIz tekeLLer oLu$ur, biz tum biLgiLerinizi icinde ne oLdugunu biLmediginiz programLarLa i$Leriz.. beLki o programLarI yazan dev (?) firma gun geLir secerenizi biLmem neredeki istihbarat te$kiLatIna gonderen moduLLeri koyar programLarIna da goruruz "ke$fediLip biLgiLerinizin aLInmasI" ne demek.

$ikayetLerim konunun dI$Ina da cIkmI$tIr, evet. Makaleden ziyade, sizin yorumunuz uzerine odakLandIgImI da biLiyorum.

Bunun sebebi temsiLcisi oLdugunuz anLayI$In ne kadar zarar verici oLdugunu biLmemdendir.