Bir devrin sonu mu geliyor? RapidShare ve Sorumluluk

Daha önceleri Rapidshare Öcü mü başlıklı yazımızda bir şeyler anlatmaya çalışmıştık.

Olayı kısacak tekrarlayalım

Bir kullanıcı, rapidshare sunucularına yasadışı içerik yüklüyor, bir başka site ise paylaşım adı altında bu sunucuda bulunan dosyaya link veriyordu. Paylaşımcı sitemiz, bu dosyanın kendi sunucularında olmaması nedeniyle kendisinin yasadışı paylaşımda bulunmaktan suçlanamayacağını, rapidshare ise kendisine yüklenen dosyaların çok fazla olması ve tüm sorumluluğun kendisine dosya yükleyen kullanıcılarda olması nedeniyle bu dosyalar ve içeriklerinden sorumlu tutulamayacağını iddia edebileceğini söylemiştik.

Burada yazan habere göre artık rapidshare kendisine yüklenen dosyaların içeriğinden sorumlu tutulacakmış.

Artık bir devrin de sonunun geldiğini söyleyebilirmiyiz ?

Görüşler

y0rk
yaklaşık 17 yıl önce

Sıkıştırılmış, dosya isimleri ve içerigi şifrelenmiş bir dosyayı nasıl kontrol edebilirler? Komik yahu. Bu durumda şifrelenmiş dosya yuklemeyi engelleyeceklermi?

mos
yaklaşık 17 yıl önce

ortaya koyulan ürün isterse dünya nüfusunun tamamı tarafından "değersiz" kabul edilsin, o ürünü üreten kişi ya da grup, "mallarına" para, mal veya hizmet cinsinden değer biçmişse ve bu bedeli ödemeyen ürünümü kullanamaz demişse, kullanılması yasaktır:)

bu noktadan hareketle, film paylaşımı, mp3 müzik paylaşımı, lisanslı program paylaşımı yasalara aykırıdır. çünkü hiç bir film yapım şirketi benim filmlerimi isteyen bedavaya çoğaltıp dağıtabilir gibi bir şey söylemiyor.

dolayısıyla bunların paylaşılmasına imkan sağlayan her türlü oluşum dolaylı veya doğrudan yasa dışı bir işleme çanak tutmuş olur.

bence yoruma açık bir konu "bile" değil.

biraz daha açık sözlü olmak gerekirse bahsettiğimiz anlamda mp3 ve avi download ederken hepimiz bir miktar hırsızlık yapmış oluyoruz.

hakamaka
yaklaşık 17 yıl önce

Evet tam anlamıyla hırsızlık oluyor.

Ama şunuda söyleyeyim RapidShare'i bu konu ile suçlamak ise tam anlamıyla işgüzarlık olur.

Neden derseniz. Bu bir teröristin bir terör eylemini gerçekleştirmek için kullandığı yolu terörist ilan etmeye benzer. Kaldı ki aynı yol çok iyi amaçlar içinde kullanılıyor.

Zaten ne geldiyse başımıza bu yasaklamalardan geldi. Eğer zamanında napster ve kazaa bu şekilde engellenmeye çalışılmasaydı şu anda dosya paylaşım teknolojilerinin geleceği düzeyi tahmin bile edemezdik.

sefalet
yaklaşık 17 yıl önce

Daha önce de tersi bir karar çıkmıştı mahkemeden. Herhangi bir şeyin sonu olacağını sanmıyorum. Bu türdeki hukuki süreçler yıllarca sürmeye mahkum. En basiti Kazaa vakasıdır. Sonunda ne yazılım ortadan kalktı ne de benzeri yazılımların ortaya çıkması engellendi. Genelağ ile yazılı hukuk kurallarının edilgin yapısının yarattığı karmaşadan başka bir şey değil yaşananlar.

Bazı arkadaşların aristoteles mantığı ile açıklamaya çalıştığı kadar da basit bir durum olmadığını belirtmek isterim.

mos
yaklaşık 17 yıl önce

her halde bu laf banaydi.

eskiden dergiler promosyon cd 'lerinin içinde 5-10 tane mp3 verirlerdi. o zamanlar 56k modemle saat tutarak internete bağlanabildiğimiz için bu çok hoşumuza giderdi.. mp3 de, internet de, dosya paylaşımı da bu kadar rağbet gören şeyler değildi diye kimse oralı olmazdı.

sonra napster büyük yaygaralar koparan bir mahkeme süreci yaşadı da bu konu ilgili ilgisiz herkesin dikkatini çeker oldu.

aristo filan değilim, kimseye düşüncemi dayatmak gibi de bir misyonum yok. ama şahsi kanaatim budur. bir şeyi ben yapmışsam, mülkiyet hakkı da benimse, yani bir kurum adına çalışarak ortaya koyduğum bir ürün değil de tamamen kendi tasarrufumda ürettiğim bir mamülse, bunu ben izin vermediğim müddetçe kullanmanız yasaktır.

internet, yapısı itibariyle bu tür kontrolleri sağlamaya müsait değil. ama dosya paylaşımı özünde budur. warner bros. buyrun sizindir demedikçe bizim warner bros. filmlerini paylaşığ izlememiz yasal değildir.

sefalet
yaklaşık 17 yıl önce

Şimdi ekonomi denilen şeyin kuralları değişmez değildir. Tam tersine sosyal gelişmelere önemli ölçüde bağlıdır. Genelağ da ciddi toplumsal etkileri olan bir olgu. Üretim tarzları ve üretilen mal veya eserlerin ticareti de değişmez kurallara bağlı değildir. Bir eser veya mal üretiyorsanız; aynı malı 11.yy'da farklı, 18.yy'da farklı 21.yy'da daha farklı yollardan satmak veya üretmek durumunda kalırdınız. Nasıl bazı para kazanma yolları (meslekler veya hizmetler) zamanla ortadan kalktıysa, bugün de benzer şeyler olmakta. Artık Destancılık veya Çığırtkanlık bir para kazanma yöntemi değil. Eskiden gazetelerde yazdığı harf veya kelime başına para kazanan gazeteci, şimdi iktidara yaptığı yalakalık derecesinde para kazanır oldu örneğin.

Uzun lafın kısası, kimse bir insanı bir şey üretmek ve ürettiği şeyden para kazanmak istemesi yüzünden suçlayacak değil. Fakat üretilen şeyden nasıl para kazanılacağı toplumsal, teknolojik ve ekonomik yeni yapıların etkisi altındadır. Bunlar tarafından belirlenir. Genelağ, yeni bir düzen ve yöntemin olması gerektiğini dayatıyor. Bu teknolojiyi de uzaylılar getirip kullanın demedi. Eğer kullanıcaksak, kullanmak istiyorsak getirdiği değişimleri de göze almalıyız.

mos
yaklaşık 17 yıl önce

merhaba,

değişen hangi ekonomik, sosyal, kültürel koşul ya da anlayış "malın sahibi olma" tanımını farklılaştırdı ki?

çok basit bir şey söylüyorum, üreten bensem mal benimdir. bir kurum adına çalışırak üretmişsem aksi bildirilmedikçe ürettiğim mal o kurumundur.

o malı satmak, bedava dağıtmak gibi seçenekler de malın sahibine aittir.

daha basite nasıl indirgeyebilirim bilmiyorum doğrusu. fakat bir şey de demek istemiyorum, çünkü bu konu her ne kadar benim için tartışmaya bile gerek olmayacak "ap açık" bir şeyse de, 10 senedir çok ciddi fikir ayrılıkları var çok ciddi insanlar arasında. o yüzden, siz doğru inandığınızı savunuyorsunuz diye "ne diyor bu" diyecek değilim :)

ersin2k
yaklaşık 17 yıl önce

Bu da Anatole France 'ten

-Mülkiyet kuvvetten doğar. Kim kuvvetli ise mülkün sahibi odur.

Kısacası mülkiyet denen kavram üzerinde ahlak tan bahsedemeyiz...

mos
yaklaşık 17 yıl önce

bu sözün bu haliyle tartışmaya tam cevap olabileceğini düşünmüyorum.

güçlü olan malik olabilir. doğru..
ama buradaki güç, pekala bilgi gücü de olabilir. ben bir uygulama geliştirecek kadar güçlüysem, uygulama geliştirebilirim. serbest çalışıyorsam, bu geliştirdiğim uygulamanın tüm hakları bende saklı olur.

siz benim müsadem olmadan bu uygulamayı kullanıyorsanız, suç işlersiniz. bu çok basit bir hukuki mantıkla dahi çözülebilecek bir denklem.

sleytr
yaklaşık 17 yıl önce

Aşağıda yazdıklarımda öfkemin size yönelik olmadığınızı anlayacağınızı umuyorum. Benim gibi düşünmeyen herkesin fikrine de saygım var, sadece yeri gelmişken içimi dökmek istedim : )

Eminim duymuşsunuzdur, mahkemelerde dahi "tahrik" durumunda cezada indirim yapılır. Bence reklam sektörü her yönüyle halkı ağır bir şekilde tüketmeye tahrik etmekte. Bence bu yasaklanması gerekecek kadar kötü bir durum. Ancak gerçek hayatta "V For Vendetta" ya da "Fight Club" gibi filmlerde olan şeyler olmuyor, yani önümüze konan hayatı yaşıyoruz.

Reklam sektöründe çalışan zeki beyinler tarafından hergün, her yerde hunharca tahrik edilmemize rağmen çoğumuz gidip biryerleri soymuyoruz çünkü çeşitli etik değerlerimiz var. Ancak iş çoğaltılabilir içeriğe gelince bu etik değerler birden gevşeyiveriyorlar. Çünkü bizim o içerikten bir kopya alıvermemiz ondan birşey eksiltmiyor!

Peki her ay onlarca yeni filmin, kitabın, oyunun belki yüzlerce albümün, müzik videosunun yayınlandığı ve her çeşit iletişim aracıyla gözümüze sokulduğu bir dünyada "korsan" olmasa biz aylık gelirimizin ne kadarını ayırıp, bunca iceriğin ne kadarını satın alabilecektik? "Paranızın yettiği kadarını alın" demek size doğru geliyormu? Tüm bu içerikler bir çeşit bilgiyse, insan olarak varlığından haberdar olduğumuz bu bilgiye özgürce erişmek neden hakkımız olmasın?

RIAA denen şerefsiz oluşum korsan içerik trafiğini parayla çarpıp korsanın ekonomiye şu kadar milyon dolar zararı var diyor! Bu yalan değil mi? Tüm korsan kanalları yok olsa bile, bizde olmayan o paralar onların cebine uzaydan mı akacak?

Açlıktan ağzı kokan çocukların sokakta oynayamadığı (çalıştığı) bir mahalleye bir Murger King açıldığını düşünelim. Ne olmasını beklersiniz? Olacakların sorumlusu kimdir? İnternet bunun olmasını sağlamıştır, hepsi bu!

Sonuç olarak ben hırsızlık yapmıyorum çünkü aslında kimsenin birşeyi eksilmiyor! Ama onlar bizi yasal olarak hiç bir zaman sahip olmayacağımız bir sürü maddeyi sahip olmaya özendiriyorlar. Hayat, o arabaya binip, o filme gidip, eşine şu hediyeyi alıp, arkadaşınla -vayfon kullanarak- bu kitaptan bahsedebildiğin zaman anlamlı oluyormuş, öyle diyorlar. Bana kalırsa suç işleyen endüstirinin kendisidir! (ama bana kalmıyor tabii : )

Not: Bende buradaki birçok kişi gibi yazılım sektöründe çalışıyorum ve paramı malesefki kapalı kodlu işlerden kazanıyorum. Ancak yazılımın, eğlence ve kültürel içerikten farklı bir yanı var. Yazılım aslında diğer "bilgi" içerikleri gibi tüketilen değil kullanılan bir şey. Dolayısıyla ihtiyacınız varsa o yazılımı bir kereye mahsus olarak satın alabilir ya da yine bir çoğumuz gibi özgür yazılımlara yönelebilirsiniz.

zekzekus
yaklaşık 17 yıl önce

rapidshare durumunda tartışılan bu değil anladığım kadarı ile. rapidshare bir paylaşım sitesi. orada illegal içerik paylaşanlar mı suçludur yoksa rapidshare mi? cevabı aranan soru bu olmalı. ben bir zarfa korsan yazılım cdsi koyup kargo ile arkadaşıma göndersem burada yaptığım "hırsızlık" (bu işin hırsızlık olduğu konusunda sizinle hemfikirim. işin bu kızmı dediğiniz son derece açık ve net) suçundan XXX kargo firması sorumlu tutulabilir mi(işte bu kısmı çok açık ve net değil bence)? rapidshare sitesinin durumu bu durumdan ne kadar farklıdır? bunu tartışmalıyız bence.

sefalet
yaklaşık 17 yıl önce

Aslında tartışılan bu değil haklısınız ama tartışmanın temelinde mülkiyetin yelpazesinin nereye kadar uzandığı yatıyor. O yüzden asıl temel iyi anlaşılmadan bir sonuca ulaşmak mümkün değil. Rapidshare ve benzeri uygulamaların sorumluluğu üzerinde uzun uzadıya düşünmeye bile gerek yok. Mahkemenin bir önceki kararında olduğu gibi, rapidshare firması kullanıcıların yüklediği verilerden sorumlu değildir. Bu durum, verdiğiniz örnekteki kargo firmasının durumuna benzediği gibi (ki kargo firmaları bir derece sorumludur paketlerin içeriğinden) yemek bıçağı ile banka soyan biri yüzünden bıçağın üreticisi firmayı da sorumlu tutmaya benziyor.

Fakat iş kimin hırsız kimin sorumlu olmasının dışında bir seyir takip ediyor. Sizin kargo örneğinde eğer cd gönderdiğiniz arkadaşlarınızın sayısı binleri bulursa, cd üreticisinin dikkatine girebilirsiniz. Eğer bir derdi varsa sizi bulmak ve hukuki yollardan sizi engellemek olabilir yapacağı. Kargo şirketini yasaklatmak değil. En azında sizin kargo şirketini kullanmanızı engelleyebilir bunun dışında yapılacak şeyler hukuki ve adaletli olmaz. Fakat zaten felsefi anlamda hak hukuk arayan da yok. Belli çıkar guruplarının sistemleri etkilenmesin, başka dert yok.

İktidar ve sermaye, kendi çıkarına olduğu an herşeyi yasaklamak veya engellemek hakkını kendinde bulur. Düzen böyle, asıl sorun da bu zaten. Çıkarlarına ters düşsün penisilini bile yasaklatırlar. Şu sizinle irtibat kurduğumuz teknoloji bile sermayenin veya iktidarın çıkarına karşı olsun, bunu bile kapatmaktan geri durmazlar. Google'ın başına gelenleri biliyoruz bazı ülkelerde. Müzik, film ve diğer endüstrilerin yaptıklarını biliyoruz. Bir gün bunun genelağ için de olmayacağının garantisi yok. İş genelağın getirisi ile götürüsü arasındaki farka bakar onlar için.

İşin özeti, biz insanlık için çok yararlı bir icat bir oluşum vs. ortaya koysak bile, gelecekte ortaya koyduğumuz ürün; sermayenin veya iktidarın aleyhine çalışırsa, her türlü güçlük önüne serilecektir. İşin vahim olan yanı bu. Yani biz oturup şu şöyle sorumludur, bu sorumlu değildir, şöyle olursa hırsızlık olur böyle olursa paylaşım olur vs. diyelim bunlar lafta kalır. Konuyu irdelemiş oluruz ancak o kadar. Asıl konu, iktidar ve sermayenin hukuku bile kendi çıkarları doğrultusunda şekillendirmek istemesidir. Bunun yanında bireyin ve toplumun geldiği nokta ilgi alanlarında bile değil.

osman131
yaklaşık 17 yıl önce

engellemek sorunu çözmez ve sadece tekniklerin ortaya çıkmasına neden olur.

medyada bu işin çözümü sadece bilgi erilişebilir yapılmalı sadece reklamdan kazanç beklenmeli kişisel görüşüm bu şekilde.

bir zamanlar dosya paylaşım programları vardı.
şimdi dosya paylaaşım siteleri var.
bakalım gelecek neler getirecek.

NeBuLa
16 yıl önce

Sanırım bır devrin sonu geldıgını soyleye bılırz... butun mılletın yegane dosya attıgı sıte... Sonucta...

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Internet B*ktur!

FZ
11 Eylül 2003, 2 dakika okuma süresi

Siber yaşam yeni bir kültür yarattı ama herkes için aynı sonucu doğurduğunu söylemek mümkün değil. İşte 11 alternatif bakış açışı. Bakalım bu garip ve radikal manifestoya ne tür tepkiler gelecek:

Internet`in sonu veya Internet V2

sundance
1 Şubat 2001, 2 dakika okuma süresi

Herşey önde gelen danışmanlık şirketlerinden birinin e-ticaret'i sorgulamasıyla başladı. "İyi güzel de ne zaman para kazanmaya başlayacağız ?" denildiğinin haftası Nasdaq hisselerinde %10 düşüş yaşandı.
Şimdi ise ICQ'da online insan bulamıyoruz ???

Internet'in sonu böyle mi geliyor acaba ?

Reklamlar Yahoo´nun Kârını İkiye Katladı

FZ
10 Temmuz 2003, 1 dakika okuma süresi

Yahoo şirketinin son açıklamalarına göre reklam ve paralı abonelik gelirleri sayesinde şirket kârı son üç ay içinde ikiye katlandı.

Yapılan açıklamaya göre son üç aylık kâr yaklaşık 50.8 milyon $.

Yahoo, bu artışı sponsorlu web aramalarının gücüne bağlıyor. Bu tür aramalarda aranan konu ile ilgili ürünler ve şirketlerin reklamları arama sonuçları ile birlikte geliyor.

Darısı Türkiye´deki Internet şirketlerinin başına.

Droplets > Internet uygulamalarının geleceği

omniheurist
23 Ağustos 2002, 1 dakika okuma süresi

HTML tabanlı internet uygulamalarının programcıya ve kullanıcıya getirdiği birçok zorluklar ve kısıtlar vardır. Request-Response modelinden kaynaklanan tek taraflı update kısıtı, dinamik ve esnek olmayan arayüz, bantgenişliğinin çok verimsiz kullanılması, aynı bilginin tekrar tekrar iletilmek zorunda olması ve farklı programlama pratikleri vb...

ShiftDelete.Net Yayında

berkin
15 Haziran 2005, 1 dakika okuma süresi

Uzun bir süredir küçük bir arkadaş grubuyla üzerinde çalıştığımız ShiftDelete.Net bir kaç gün önce yayına girdi. Yayına girene kadarki çalışma yoğunluğumuz devam ettiği için bu vakte kadar uzun süredir üyesi olduğum FazlaMesai'yi bu gelişmeden haberdar edemedim.