Yargı Sisteminde Sayısallaşma Adımları

Adalet Bakanlığı, yargı sisteminin daha hızlı, güvenilir ve "sayısal" şekilde işlemesi için UYAP'ı (Ulusal Yargı Ağı Projesi) yavaş yavaş devreye sokuyor.

Yargı sisteminin daha kesintisiz ve kolay işlemesi için devreye sokulan sistemlerden biri de avukatların kullanması için hazırlanmış e-takip sistemi. Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığınca kamuya sunulan e-takip programı Java ile geliştirilmiş ve girilen verileri XML tabanlı bir metin dosyasında saklıyor. Program, 512 MB'lık Pentium IV işlemcili bir PC'de bir miktar hantal çalışmakla birlikte iş görür vaziyette. Yine de, hukukçu arkadaşlarımızdan aldığımız duyumlara göre pek çok hukuk bürosunun işlerinde yavaşlamalar ve aksamalar olduğu söyleniyor.

UYAP ile ilgili verilen bilgilerden birkaç dikkat çekici alıntı:

İlk çalışmalar 1998 yılında başladı. Önce böyle bir bilgisayar sisteminin nasıl kurulacağına dair fikrî alt yapı çalışmaları yapıldı. Adalet Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü bünyesinde bir reorganizasyon çalışması yapıldı. Bunun sonucunda da 1999 yılı sonunda Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı kuruldu. Daha sonra konuyla ilgili teknoloji firmalarıyla görüşüldü, hangi teknolojilerin kullanılması gerektiğine karar verildi. Böyle bir çalışmanın tek parça halinde yapılmasının daha doğru olacağı kanaatine varıldı. Adına Ulusal Yargı Ağı Projesi(UYAP) denildi.

Davayı uzatan süreçlerden birisi kişinin sabıka kaydına ve dayanak belgelerine ulaşılmaktaki gecikmelerdir. Bu sorunu aşabilmek için Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü ile Sabıka kayıtlarının alınması konusunda ortak çalışma içindeyiz. Nüfus kaydına ulaşılmaktaki gecikmelerde davayı uzatan süreçlerden birisidir. MERNİS ile görüşmelerimiz uzun bir süredir devam etmekte olup, 2005 başından itibaren açılmasını bekliyoruz. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile de uzun süredir görüşmelerimiz devam ediyor. Onlar şu anda Gölbaşı ve Çankayadaki tapuların dijital ortamda kayda geçirilmesini tamamlamış durumdalar. Polis teşkilatı üzerinden gelen kayıtların ve yargı birimlerinden giden dokümanların entegre bir şekilde hareketi için, POLNET kapsamında uzun bir süredir görüşmelerimiz devam ediyor. Bankalarla da görüşmelerimiz devam ediyor. Çünkü avukatların bürolarından dava açabilmeleri için böyle bir altyapı gerekiyor. Maliye Bakanlığı ve diğer kurumlar ile entegrasyon görüşmelerimiz devam ediyor.Yargıtay ve Uyuşmazlık Mahkemesi ise bu sistemin tamamen içinde yer almıştır. Biz her bilgiyi, işbirliği yaptığımız kurumlara elektronik ortamda sunabilecek durumdayız.

Bu tür büyük sistemlerin korunması için gerekli günümüzde geçerli güvenlik tedbirlerinin tamamı uygulanmaktadır. VPNli bir network altyapısı, kriptolu bilgi akışı, yetki seviyelerine göre sisteme, menülere ve ekranlara ulaşım, firewall ve Proxy dahil kendi katmanlarında görevlerini yapmaktadır. Yalnızca ağ içindeki güvenlik önlemleri ile de yetinmiyoruz. Bazı hassas noktalarda kod bazında ekstra güvenlik tedbirleri uygulanmaktadır. Ayrıca yedekli sistemler, rutin alınan backuplar ve fiziksel olarak farklı bir noktadaki Acil Durum Merkezi de bu sistemin güvenlik altyapısı içinde yerini almaktadır.

Başlangıçta öngörülen maliyet, 160 milyon dolardı. Şu ana kadar tüm Türkiye genelinde kullanılan 17.333 bilgisayar, 7.100 lazer yazıcı, 8.200 dizüstü bilgisayar, 5.000 kesintisiz güç kaynağı, tarayıcılar ve diğer yan donanımlar, 36.500 uçluk yerel alan ağları, 30 birimdeki geniş alan ağları, kurumun ihtiyacına özel geliştirilen yazılım, diğer yazılımların lisansları, merkezi sistem odası, güvenlik altyapısı, web mail altyapısı, web hosting hizmeti altyapısı ve diğer şeyler dahil, yaklaşık maliyet 60-65 milyon dolar civarındadır. Önümüzde yapacağımız çok fazla harcama kalmadı. Maliyetin yüzde 40ına yakın bir tasarruf olmasını bekliyoruz.

Tüm adalet camiası temel bilgisayar okur yazarlığı konusunda çok iyi durumda. 13 bin kişiye profesyonel eğitim veren kurslarda ya da halk eğitim merkezlerinde temel bilgisayar eğitimi verildi. Bilgisayarlar, yazıcılar, yerel alan ağları ve yazılım yüzde 90a yakın oranda tamamlanmış durumda. Sadece 30 pilot ve test birimimizde ve merkez teşkilatımızda merkezi sistemle çalışmalar yapıldığından dolayı geniş alan ağı altyapımızın tamamlanması konusunda yüzde 10lardayız. Halen Bakanlık merkez teşkilatıyla birlikte 6 bin 500 kişi sistemi kullanabilmektedir. Bunun 30 bine çıkması gerekir. Avukatlar da sisteme girince 70 bini aşması gerekiyor. Bu kısımda gecikme söz konusu değil. Pilot ve test sürecinin tamamlanmasının beklenmesi söz konusu. Yaygınlaştırma kapsamındaki kalan kullanıcıların eğitilmesi önümüzdeki en büyük iş adımı. Bunlar, temel bilgisayar eğitimi almış insanlar olmasına rağmen kendi işlerini yapan ve bilgi paylaşımını içeren bir yazılımı kullanmayı öğrenmeleri gerekiyor. Bunun mümkün olduğu kadar görev yaptıkları yerlerde yapılması gerekiyor. 2005 yılının ilk aylarından itibaren bu sistem yayılmaya başlayacak. Tahmin ediyorum 2005 yılının sonuna bunu yetiştirebiliriz.

Kaynaklar:

http://www.bidb.adalet.gov.tr/tanitim.htm
http://www.adalet.gov.tr/programs/hukuk_programlari.html
http://www.adalet.gov.tr

Görüşler

jfever
19 yıl önce

anlamadigim husus sudur: neden, ama neden veriler bir text dosyasinda saklaniyor? xml denen teknoloji verileri, hele de bu türden verileri saklamak icin icat edilmemistir ki! xml'i bir mucize olarak ele almak ve veritabani niyetine kullanmak nasil bir mantigin urunudur?

bunun yaninda, eger adalet bakanliginin kaslı bir server alacak parası yoksa sırf su adalet sisteminin hızlanması icin arkadaslardan, tanidiklardan bagis toplamaya baslayalim mi?

yilmaz
19 yıl önce

herhalde baya az dava çözüme ulaşmışki db parası vermiyelim demişler. 500kb XML ile işlerini çözmüşler :D

zekeriya_akyildiz
19 yıl önce

yok daha neler .DAT dosyasında verileri saklayıp DOS altından işlem yapsalardı ha bu arada DBaseIII+ abondonware olmamışmıydı böyle bieşeyler kullansınlar bari :P

Manyak bir sistem kurmak istiyosun, aşırı güvenlı olsun diyosun ama verileri DB de değilde TXT de saklıyosun, Bravo bu aklı tebrik ediyorum.

FZ
19 yıl önce

Havalar serinlemişti biraz halbuki... yine de sıcaklar etkisini gösteriyor olsa gerek yurdun muhtelif yerlerinde.

Ya da ben çok kötü bir editörüm, bir mevzuyu doğru dürüst aktaramıyorum.

Adalet Bakanlığı için geliştirilen sistemlerde veritabanı, vs. gibi teknolojilerin kullanılmadığını nereden çıkardınız? Bununla ilgili bir miktar detay vardı, ayrıcan verilen adreslerde de anlatılıyordu, dikkatlice okudunuz mu?

Söz konusu sistem bağlamında geliştirilmiş uygulamalardan sadece birinden de bahsettik, kişisel kullanım amaçlı, acaba kafaları o mu karıştırdı? Kişisel bilgisayarlarda kullanılmak üzere dilekçe kayıtlarını filan hazırlamak maksadı ile geliştirilmiş basit bir Java programı, veriyi de XML olarak bilgisayarınızda tutuyor. Yani misal OpenOffice.org ile hazırladığınız yazıların, dilekçelerin, vs. makinanızda sıkıştırılmış XML olarak tutulması gibi.

Bahsedilen güvenlik önlemleri avukatların kişisel bilgisayarlarındaki XML ya da her ne ise o dilekçe dosyaları ile değil Adalet Bakanlığı'nın kendi bünyesindeki sunucularda tutulan verilerle ilgili diye algıladım ben, aksini algılamamızı gerektiren bir cümle var mı aktarılan yazılarda?

FZ
19 yıl önce

Sizce XML neden icat edilmiştir? İyi mi ya da kötü demiyorum, kullanım amaçlarından biri nedir diye soruyorum. Misal OpenOffice.org neden düz yazı verisi dahil olmak üzere tüm uygulamalarının verilerini XML tabanlı metin dosyaları olarak saklamaktadır? "Bu tür" veri derken kast ettiğiniz nedir? Yanlış anlamaya bu kadar müsait şekilde mi aktardım ben haberi acaba, ondan şüphe etmeye başladım ciddi ciddi.

aerdem
19 yıl önce

Bu konuda bir yanlış anlama var sanırım. Avukatların UYAP'te hesabı olmadığı için UYAP a giremiyorlar. Fakat kendileri ile ilgili bilgileri ayrı bir program kullanarak XML formatında kaydedip bunu UYAP kullanıcısına veriyorlar. UYAP kullanıcısı da XML dosyasındaki verileri UYAP veritabanına aktarıyor. Yanlış anlaşılma düzelirse daha sağlıklı yorumlar yapılabilir herhalde.

FZ
19 yıl önce

Nihayet konuyu bilen uzman hukukçu arkadaşımız ortama teşrif etti de bizi aydınlattı! :)

"Avukat bunu UYAP kullanıcısına veriyor" derken yani o UYAP kullanıcısı Adalet B. personeli mi oluyor? Eğer öyle ise nasıl veriyor, yani o Java programı ile oluşturduğu dosyayı e-posta ile mi yolluyor, başka yöntemle mi? Söz konusu Java programından ötürü bazı aksaklıklar yaşandığı doğru mu? Ayrıca hayatın anlamı nedir?

bm
19 yıl önce

Iyi de o tanitim URL'indeki menu cikmiyor burada galiba (firefox/linux). Ne var orada baska?

007
19 yıl önce

IE yardımıyla hemencecik bir site ağacını çıkarayım göründüğü kadarıyla:
=Başkanlığımız=
-Görev ve yetkileri(gorev.htm)
-İdari Şema(isema.htm)
-Genelgeler(genel.htm)
=UYAP=
-UYAP Tanıtımı(tanitim.htm)
-UYAP Sunumu(sunum.htm)
-Uyap Afişleri(uyapafis.htm)
-Basında UYAP(basindan.htm)
-UYAP'tan Haberler(uyaptan.htm)
=Çalışmalarımız=
-Yazılım Çalışmaları(yazilimca.htm)
-Donanım Çalışmaları(donanim.htm)
-Yapısal Kablolama(yapisalkablolama.htm)
-Eğitim Çalışmalarımız(egtuyap.htm)
-Diğer Çalışmalarımız(ortak.htm)
=Adalet Bakanlığı= (http://www.adalet.gov.tr)

Boşuna yazdım gibi, hiç ilginç bir şey yok :)

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Politikacı-ölçer: Politikacılar Aldıkları Parayı Ne Kadar Hak Ediyorlar?

FZ
19 Haziran 2009, 1 dakika okuma süresi

Güzel ve faydalı bir veri görselleştirme örneği ile karşılaştım dün.

Aşağıdaki grafik çeşitli ülkelerin parlamenterlerinin performanslarını ölçüyor. Grafiği oluşturmak için GSMH ile İyi Yönetişim İndeksi kullanılmış (demokrasi indeksi, BM insani gelişim ve yolsuzluk indeksinin bir karışımı). Kısaca bir ülke merkezdeki sarı artı sembolünden ne kadar uzaksa o ülkenin parlamenterleri o kadar çok para kazanıyor ve ülkenin çizgisinin saatin tersi yönünde yaptığı açı ne kadar büyükse o ülkedeki yönetim o kadar kötü.

Politikacılar Kaç Para Alıyor ve Ne Kadar İyi Yönetiyor?

Korsana hayır, korsana evet - II

sundance
8 Eylül 2003, 1 dakika okuma süresi

BBC'de yeralan habere göre dünyanın önde gelen müzik şirketlerinden Universal, dünya çapında CD fiyatlarını %30 oranında azaltacağını açıkladı.

Daha önce Fazlamesai olarak bu konuya değinmiş ve aslında müzik ve film şirketlerinin ne kadar yüksek kar marjlarıyla çalıştıklarından, özellikle CD'lerin sebepsizce yüksek fiyatlı olduğundan bahsetmiştik. Görülen o ki, Universal'ın bu kararını değerlendiren bağımsız uzmanlar da bu indirimi korsan medyalara borçlu olduğumuza karar vermişler. Kuro5hin'in detaylı yorumlarını okumanızı tavsiye ederim.

Ergenekon'da Bilgisayar Bulguları Kanıt mı?

sosgezbir
12 Temmuz 2008, 1 dakika okuma süresi

Basında "Ergenekon" adıyla bilinen "Ümraniye Soruşturmasında" aramalar sonucu onlarca kişinin ve bir televizyon kanalıyla bir derginin ve bir partinin gerek bilgisayarına gerekse sadece sabit diskine el konuldu.

TBMM Teknoloji Komisyonu Üyesi, Endüstri Mühendisi ve Bilgisayar Yazılım Uzmanı Seyhan, 4 Aralık 2004de kabul edilen 5271 Sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 134üncü maddesine göre hákim ya da savcı kararıyla elektronik ortamdaki kayıtlara veya bilgisayarlara el koyulacak ise yedeğinin alınması, bu yedeğin de adli makamlarca veya polis tarafından mühürlendikten sonra kişiye veya avukatına verilmesi gerektiğini söyledi.

Bilgisayar, Emek, Hakkını Aramak ve Organize Olmak Üstüne

FZ
8 Şubat 2006, 6 dakika okuma süresi

Üyesi olduğum cember.net'in Bilişim / Internet forumunda üyelerden biri "ne olacak bu bilgi teknolojileri çalışanlarının hali, verilmeyen fazla mesaileri, sömürülmesi, organize olamamaları, baskı grubu oluşturamamaları, 'bilgisayarcı' diye ne idüğü belirsiz bir kategori altında karman çorman ilerleyen düzen..." konulu bir yazı yazınca ilginç bir tartışma başladı.

Internet'te 'Sıkıyönetim' e Geçildi

FZ
5 Kasım 2007, 1 dakika okuma süresi

İnternet evlerinden ve toplu kullanım mekanlarından internete erişime 'olağanüstü' kısıtlayıcı tedbirler getiren yönetmelik Başbakanlık tarafından resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girdi. Artık 'mülki amir'den izin almadan toplu kullanım amaçlı internet mekanları açılamayacak. Yönetmelikten en fazla internet Kafeler etkilenecek.