Arkadaşlarınızla gezerken bir pastaneye uğradınız. Yediğiniz pasta o kadar lezizdi ki, aşçıdan tarifini isteme gafletinde bulundunuz. O da haklı olarak bu işten para kazandığını, tarifi size verirse aç kalacağını söyledi. Damak zevkinize bir yenilik daha katacaktınız, ama olmadı.
Günümüzde bilginin en büyük dağılım kanallarından biri, şüphesiz internet. İnternet ile bir şekilde ilişkisi olan herkes, reklam amacıyla ücretsiz sağlanan e-posta adresleri, ücretsiz web alanları gibi birkaç istisna alan dışında bir çok hizmetin, bilgisayarda kişisel ya da ticari kullanım amacıyla edinilen programların, fotoğraf ve haber arşivi gibi "aslî" bilgi kaynaklarının ücrete tabî olduğunu bilmektedir. Okumakta olduğunuz yazı, bu örnekler arasında yer alan "ücret karşılığı kullanılan program"ı kendisine konu edindi. İnternet üzerinde, her ay çıkan bilgisayar dergilerinin cd eklerinde, çeşitli kitapların yanında verilen cdlerde bir çok program bulunmakta, ancak bu programların yaklaşık %95'i, aslında belli bir ücret karşılığı satılmakta olup, bu ücret ödenip programın kaydı yapılana kadar belirli sayıda, belirli gün kısıtlamasıyla, belirli fonksiyonların devre dışı kalması zorunluluğuyla kullanılabilme gibi kısıtlamalarla dağıtılan reklam sürümleridir.
Bu protestolar iyi ama su anda bizim sozumuz gecmiyor malesef. Su anda Turkiye'de gundemde olan benzer bir konu var, bu da 'veri imtiyazi.' Bir deneyin bakalim bunun ne demek oldugunu duzgun anlatan Turkce kaynak var mi? Ben bir site buldum o da budalaca bir slogan koymus (ilaci pahali yapma metodu gibi birsey yaziyor).
Bunun Ingilizcesi 'data exclusivity' kabaca manasi bir kimyevi maddenin iddia edilen faydayi zarar vermeden gosterdigini isbat edip ruhsat almak icin kullanilan bilgilerin ruhsat veren kurulus tarafindan belirli bir sure imtiyaz sahibi haricindeki basvuru sahipleri icin 'yok' sayilmasi. Burada 'patent'in getirdigi acikligin tam tersi bir ticari sir benzeri mekanizma marifetiyle efektif olarak patent suresini uzatma oyunu var. (Bizim devletin ruhsat verirken hangi deney bilgisini ne kadar inceledigi de ayri bir konu tabi).
Sitelerinizi kararttiktan sonra buna bakin bence. Burada guncel, burada bilinmiyor, burada belki faydaniz olur! Olmasa bile konulara hakim olmanin kimseye zarari yok.
Haa bunlarin hepsini butun fazla mesai okurlari biliyor idiyse, ukalaligim icin ozur dilerim! Benim edindigim intiba, RMS'in burada biraz fazla etkili olup ideolojisini dusundurmeden kalip seklinde kabul ettirdigi yonunde. Burasi slashdot olsa bu onemli degil, oranin kafasizlari slashdot'tan bilgi aliyor cunku. Burasi fazlamesai, 2004 Turkiyesi ve okurlarin ortalama zekasi slashdot okuru carpi bes. Onun icin patent denince sadece Amazon 1-click'i degil RSA patentini de dusunerek hareket ediliyor olunmasi memleket icin daha hayirli olur diye dusunuyorum.