"Dennis Ritchie adında başka bir hacker, henüz embriyo halinde olan Unix üzerinde kullanmak için 'C' adında bir dil icat etti. Unix gibi, C de kullanması zevkli, sınır getirmeyen ve esnek olarak tasarlanmıştı. Bell Labs'de bu araçlara olan ilgi arttı ve 1971'de Thompson ve Ritchie'ye şirket içinde kullanmak üzere bugün ofis otomasyonu olarak adlandıracağımız bir sistem tasarlama görevi verilmesiyle destek buldular. Thompson ve Ritchie'nin gözleri ise daha yükseklerdeydi."
[ . . . ]
"Stallman'ın en büyük projesi seksenlerin başında hackerlığın değişimini net bir şekilde özetler -- 1982 yılında Unix'in C dilinde yazılan ve serbest olarak dağıtılan bir versiyonunu geliştirmeye başladı. Projesi GNU (Gnu Unix Değildir) işletim sistemi olarak biliniyordu. GNU kısa zaman içerisinde hacker faaliyetlerinin ana odaklarından birisi oldu. Bu sayede ITS'in ruhu ve gelenekleri, daha yeni Unix ve VAX merkezli hacker kültürünün önemli bir parçası olarak korundu."
[ . . . ]
"Free Software Foundation'un bitmemiş HURD projesinin bıraktığı boşluğa, Linus Torvalds adında bir Helsinki Üniversitesi öğrencisi adım atmıştı. 1991 yılında Free Software Foundation'un araçlarını kullanarak 386 makinalarında çalışan serbest bir Unix çekirdeği geliştirmeye başladı. İlk ve çabuk başarılarının çektiği pek çok Internet hackerı, tam işlevli ve bütün kaynak kodları serbest ve yeniden dağıtılabilir bir Unix olan Linux'u geliştirmesine yardım etti."
Yukarıda küçük bir kısmını örnek olarak sunduğum Eric Raymond'un 'Hackerlığın Kısa Tarihçesi' adlı makalesinin belgeler.org'dan çok kıymetli Deniz Akkuş Kanca tarafından Türkçemize kazandırılmış sunumunu bu linki takip ederek bütün halinde okuyabilirsiniz.
Bu fırsattan istifade Sayın Deniz Akkuş Kanca ve Nilgün Belma Bugüner başta olmak üzere bütün belgeler.org ekibine yukarıdaki gibi felsefi makaleleri ve teknik dökümanları dilimize kazandırdıkları ve özgün makale ve dokümanlarla Internette erişilebilen Türkçe kaynak miktarını arttırma çalışmalarından dolayı teşekkür etmek isterim.
Fazlamesai.net ailesi olarak bizlerin de bu konularda belgeler.org'a elimizden gelen yardımı esirgemeyeceğimizi bilmek beni mutlu ediyor.
"Multics'in giderek daha fazla şişmesi ve kullanılamaz bir beyaz file dönüşme emareleri göstermesi üzerine Bell Labs projeyi durdurdu (sistem daha sonra Honeywell tarafından ticari olarak pazarlandı fakat başarılı olamadı). Ken Thompson, özlediği Multics ortamının bazı fikirleri ile kendi fikirlerini eski bir DEC PDP-7 üzerinde denemeye başladı."
Bugünlerde (gündelik hayat koşuşturmacasının yanısıra) Debian`da türkçe içeriğin zenginleştirilmesine yönelik bir çalışma yürütüyoruz. Bu çalışma kapsamında yararlanacağımız en önemli kaynak belgeler.org. Gerçi konu ayrıntılı bir yazıyı hakediyor ama yapılması gereken işlerin çokluğunu göstermek açısından basit bir örnek vereyim. Kritik programlar için hâlâ yeterli sayıda Türkçe man dosyası yok. Bir başka husus GPL-awareness (GPL duyarlılığı)... GPL`in ne olduğu, neler sunduğunu Türkçe anlatan doküman sayısı da çok az. (Sağolsun FZ ve Oktay bu konuda ellerinden geleni yapıyorlar.) Telif yasalarının yetersiz olduğu ve insanlarımızın da zaten duyarsız kaldığı bu konuların enine boyuna açıklanması ve genel bir bilincin oluşturulması gerekiyor.