"I didn't have the money to buy a new laptop"Yukarıdaki cümle genç bir çocuğa ait değil. Yukarıdaki cümle genç bir üniversite öğrencisine de ait değil. Yukarıdaki cümle sıradan bir programcıya ait değil. Yukarıdaki cümle başarısız ya da meşhur olmayan bir programcıya da ait değil.
Cümle, yaklaşık 15 yıl önce Perl programlama dilini yaratan karizmatik programcı ve dilbilimci Larry Wall´a ait. Bu programcının geliştirdiği Perl programlama dili sözlük hazırlama esnasında yine bu programlama dilinden faydalanan Oxford resmi İngilizce sözlüğe girdi. Onbinlerce sistem yönetim yazılımında kullanıldı. Yüzbinlerce web sitesi Perl kullanarak iş güç yaptı ve yapmaya devam ediyor. Perl son zamanlarda moleküler biyoloji alanında veri işleme için de kullanılıyor. Söz konusu adam işte bu dili geliştirmiş ve Linus Torvalds henüz lisede okurken insanlık kültürüne armağan etmiş olan adam. Bu adam şimdi yeni bir efsaneye, Perl 6´ya imza atmaya çalışıyor. Geliştirdiği Perl açık kodlu, karşılığında 5 kuruş istenmiyor ve aklınıza gelen hemen her işletim sisteminde çalışıyor. Böyle bir adamdan bahsediyoruz yani.
Bu adam, yeni bir dizüstü bilgisayar alacak kadar parası olmadığını söylüyor.
Şaşırdım mı? Evet. Şaşırdım mı? Hayır.
Larry Wall, efsanevi State of The Onion sunularının sonuncusunda, 4. sayfada bu yazının açılış cümlesini sarf ediyor.
Ne dersiniz? Sizce bu adam zor durumda mı? ;-)
Hani gündemdeki popüler konulardandır, "ya hoca biz şimdi bu kodları açarsak aç kalmaz mıyız yaa?" falan denir. Bunu diyenler muhtemelen Larry Wall kadar çok ve kaliteli kod üretmemişlerdir. Acaba diyorum şimdi Larry Wall gerçekten de acınası durumda mı? Başka bir perspektif: Daha çok kazanmak varken neden daha az kazanalım? Sahi, Larry Wall, bir dönem NASA için çalışmak dururken acaba daha bol paralı bir işe mi girseydi? Aklıma Once Upon A Time In China filmindeki bir sahne geliyor. Yağmurlu bir ortamda canını dişine takarak gösteri yapan ve sonra yere atılan paraları toplayan bir kung-fu, demir gömlek ustası. Bir süre sonra aynı usta çetin bir kavgada kılıçlı bir adamı silah kullanmadan yendikten sonra bir genç yanına gelip "usta bana da öğret, zor durumdayım, bana saldırıyorlar, artık para bile kazanamıyorum," der. Usta önce biraz ilerideki lokantadaki lezzetli yemeklere yutkunarak bakar, acı acı gülümseyip cevap verir: "Kung-fu ustası olsan ne olur ki, ben de pek para kazanamıyorum".
Sanırım en temel kavramların yeniden düşünülmeye ve irdelenmeye ihtiyacı var; sanırım felsefeye keyfi yerinde, sadece entelektüel olarak huzursuz olan insanların değil asıl ciddi anlamda zor durumda olan insanların ve belki de en çok gençlerin ihtiyacı var. Sanırım büyük adamlar küçük adamların bazı temel kavramları yeniden düşünmelerini istemiyor. Sanırım bu isteklerini gerçekleştirmeleri sahip oldukları muhteşem güce rağmen yine de kolay olmayacak. Ne dersiniz? Şimdi biz bu kodları kapayıp da mı saklasak yoksa açıp da mı saklasak? ;-)
PHP camiası, Perl'ün yapmayı başaramadığı neyi yaptı ? Bence ilk ve en üst sıradaki cevap: Kurumsallaştı. Zend adı altında şirketleştiler, kendilerine maddi kaynak yaratacak projeler ürettiler. Önce IDE yarattılar, ardından debugger ve encoder çıkarttılar. Topluluk'un faydasına olacak işler yaparken, kendi maddi tabanlarını da geliştirmeyi ihmal etmediler. Çok da iyi ettiler çünkü bir işe full-time adanabilmeniz için sizi dilediğiniz hayat standardı seviyesinde tutacak düzenli bir gelire ihtiyacınız var.
Açık kod, bir uygulama geliştirme yöntemi olarak değil de, bir felsefe olarak algılanmaya devam ettiği sürece , kendinizi topluluğun yararına yaptıklarınızla teselli ederken, "bir laptop alacak param yok halbuki ben ne kadar iyi bir geliştiriciyim" derken bulursunuz. "Kodunu kapatan kafirdir" mantığıyla hareket edenler, Larry için üç beş kuruş toplasınlar da, elden düşme de olsa bir P4 alsınlar.
Emeğinizi yağmalatmayın, kendi emeğini yağmalatan için üzülmeyin. Bunun için de asla büyükleri suçlamayın.
Sevgiler