Yazılımlar gerçekten de patentlenemez mi? Patent kanununda her ne kadar aksi yönde hüküm bulunuyormuş gibi görünse de Türkiyenin imza attığı Avrupa Patent Sözleşmesi kapsamında alınan Avrupa patentleri incelendiğinde fiili durumun hiç te yazılıp çizildiği gibi olmadığını rahatlıkla görebilirsiniz.
Evet, Ekrem Soylu, son yazılarından birinde yukarıdaki sözleri sarf ediyor. Durup tekrar bir düşünmekte fayda var.
Yazıdan diğer dikkat çekici kısımlar:
Avrupa komisyonunun bilgisayar uygulamalı buluşlar (computer implemented inventions) adı altında yazılımların patentlenmesini kabul etmemesi somut bir anlam taşımıyor. Zira patent haklarına ilişkin tüm düzenlemeler Avrupa patent ofisi tarafından gerçekleştiriliyor ve Avrupa patent sözleşmesinin Avrupa birliği, ya da onun kurumları ile direkt bir ilgisi yok.
Patentin ne olduğunu dahi anlamadan, üstelik daha da kötüsü bunu telif haklarını ihlal eden korsan ürünlerle karıştırıp arkasında duranlar Türkiyedeki henüz kendini dünya arenasında ispat edememiş yazılım sektörünün başarıya ulaşması ve para kazanabilmesi için ellerindeki önemli bir kozu da kesip atmaya çalışıyor.
Patent, yüz yılı aşkın zamandır dünyada uygulanan ve kişilerin, firmaların, fikri mülkiyet değerlerini koruyabilmeleri için en etkili silah. Bunu gereksizmiş gibi göstermek ise sadece kendini geliştirmeye adayan idealist firma ve insanların ürettiği yüksek katma değeri ellerinden alıp paylaşma kötü niyeti ile bağdaştırılabilir.
Özellikle diğer ileri teknoloji işiyle uğraşanlar gibi bilişimcilerin de patent konusunu iyi kavrayarak bundan yararlanmaya çalışmaları, doğrudan satış odaklılık dışında alternatif olarak lisans gelirleri için firmanın fikri mülkiyet altyapısını da sağlamlaştırmaları oldukça önemli. Patent araştırması, start-up stratejisi belirlemek için de doğru bir başlangıç noktası teşkil edecektir.
http://webshop.ffii.org
Evet patent bazı sektörler için gerekli birşey, çünkü aksi takdirde bir keşif yapan biri keşfettiği şeyi maddi bir getirisi olmayacağı için açıklamayı geciktirebilir yada beraberinde mezara götürebilir. Toplum mucit'e patent yani tekel hakkını belli bir süre vererek ona borcunu öder.
Fakat yazılım için patent değil telif hakkı yıllardır kullanılan ve şimdiye kadar hiç problem çıkmamış bir koruma türü. Bir yazılımın içindeki metodu patentleyebilisiniz, örneğin jpeg sıkıştırmanın metodunu patentlersiniz, ama bir jpeg modulünü patenlemezsiniz, telif hakkını saklı tutarsınız olur biter, eğer biri çok kullanmak isterse lisans ücretini öder kullanırsınız. Ama bu diğer yazılımcıların imaj sıkıştırma teknikleri geliştirmesini engellemez.
Yazılım için patent almanın şu anda görebildiğim hiç bir iyiniyetli açıklaması yok.