Öyle bir adam düşünün ki hem matematikle, hem bilgisayar bilimleri ile hem yapay zekâ ile hem mimarlıkla (!) hem müzik besteciliği ile hem ressamlıkla hem heykeltraşlıkla hem de... uff, ben yazarken yoruldum adam uğraşırken yorulmamış galiba.
Profesör Michael Leyton işte böyle bir adam. Profesörün 1987 yılında
geliştirmiş olduğu
"Process Grammars" teorisi şu anda şekil tanımlamak için radyoloji, bilgisayar, görüntüleri, linguistik, adli tıp, kimyasal süreçler, arkeoloji, vs. alanlarında kullanılıyor. Profesörün teorisi şu probleme dair: Bir şeklin şimdiki durumuna bakarak onun tarihçesini okuyabilir misiniz? Mesela bir tümörün şu anki şekline bakarak hangi aşamalardan geçtiğini nasıl anlarsınız? Ya da bir tasarımın son haline bakarak o tasarımı üretmiş olan şekil dönüşümlerini sayabilir misiniz?
Bakın neler oldu:
"Biz onu 4.0 sürümünde çözdük. Şu anda 5.0'a geçtiğimizden 4.0 yükseltmesi veremiyoruz. 5.0 satın almanız gerekiyor."
Bedeli de 100 milyonun biraz üzerinde bir rakamdı sanırım. (98 yılındaki değeri)
İşte böyle. Kendi hatalarından para kazanan şirketlerimiz var bizim. Hemen ardından Penta Yazılım'ı aradım. 112 milyon bedelle önerdikleri programı inceledim ve çok beğendim. Fakat müdürüm program değiştirmenin toplam maliyetinin çok daha yüksek olacağını söyleyince hak verdim. Hayat boyu ödediğim hiç bir bedel için bu kadar üzüldüğümü hatırlamıyorum.
Peki ortada gerçekten bir sorun var mıydı? ABD'nin büyük şirketleri için belki. Halen fi tarihinde COBOL ile yazılmış uygulamaları sürekli geliştirerek kullanan köklü ve büyük şirketlerin kullandıkları derleyiciler (sanırım onlara interpreter-yorumlayıcı demek daha doğru olur.) tarih kaydında yılı iki haneli tutuyordu. 70'lerin ram fakiri mainframe'lerinde bu gerekliydi. Tamamının düzeltilip yeniden derlenmesi ve test edilmesi önemli miktarda zaman ve para kaybı demekti.
Kıssadan hisse: Açık Kod güzeldir. Her yönden!