Türkçe (IDN) alan adı (eşref.com)

Eskiden alan adımızı ("domain") seçerken yalnızca ASCII/İngilizce harf yazabiliyorduk. VeriSign tarafından getirilen bir mekanizma sayesinde, artık Türkçe karakter dahil her dilde alan adı tescil etmek ve kullanmak mümkün hale gelmiştir. IDN alan adlarını nerelerden alabiliriz? IDN alan adını sitemiz için nasıl kullanırız?

IDN terimi Internationalized Domain Name ifadesinin kısaltmasıdır. Bir alan adında ASCII'de/İngilizce'de olmayan karakter varsa, o alan adı IDN destekli bir alan adıdır. IDN destekli alan adı dağıtan kayıt şirketi çok azdır. Ben ICANN sertifikalı bir şirket tercih etmenizi öneririm. Seçtiğiniz şirketten alan adınızı tescil ettiğinizde siteniz için kullanmak için aşağıdaki işlemleri yapmalısınız;

1) Alan adının Name Server'larını (NS/DNS) tayin edin

Alan adının ayarlarına girin ve NS/DNS olarak kendi belirlediğiniz NS/DNS'leri yazın.

2) IDN destekli alan adınızın ASCII karşılığını öğrenin

nic.tr sitesindeki IDN Çevirici sayfasını kullanarak ASCII karşılığını öğrenin:

3) ASCII karşılığını NS/DNS sunucusuna kaydedin

Alan adının IDN destekli adını ("eşref.com") değil ASCII karışılığını ("xn--eref-55a.com") kaydedin.

4) ASCII karşılığını web sunucusunuza kaydedin

Web sunucunuza (IIS/Apache vb) alan adının IDN destekli adını ("eşref.com") değil ASCII karışılığını ("xn--eref-55a.com") kaydedin.

Notlar

IDN alan adlarını yalnızca web sitelerinde kullanabiliyoruz. E-posta adreslerinde vs kullanamıyoruz.
Ziyaretçiniz adres satırına IDN alan adınızı yazdığında kişinin tarayıcısı IDN dönüştürme işlemini yapıp ASCII karşılığını kullanacaktır. Fakat maalesef Internet Explorer 6 bu yeteneğe sahip değil. IE 7 yaygınlaşana kadar IDN isimler biraz sıkıntı çıkartabilir. Firefox'ta ise herhangi bir sorun yok.
IDN ile ilgili olarak VeriSign resmî sayfalarına göz atmanızı öneririm, VeriSign: IDN

Kaynak: http://blog.vukuf.com/2008/01/trke-idn-alan-ad-erefcom.html

Görüşler

Betelgeuse
yaklaşık 12 yıl önce

Bu kadar zorlama ve uydurma birşeyse bence hiç de uğraşmaya gerek yok.

esrefatak
yaklaşık 12 yıl önce

IDN alan adları aslında çok gerekli ve faydalıdır. Şöyle ki; diyelim ki bir kampanya başlattınız. Kampanyanız diyetle ve formda kalmakla ilgisi var. Her kampanyanın bir sloganı olur. Sizin sloganınız şu olsun diyelim: '2 hafta 2 öğün'. Kampanyanız için bir internet sitesi yapsanız iyi olabilir. Sloganınızı site adresi olarak kullanmak en mantıklısı olabilir. Bu durumda sitenin adresi ne olmuş oldu?: 2hafta2ogun.com Sizce ilk okunduğuna anlaşılır bir site adresi mi? Bence değil. Emin olun bir çok müşteriniz, siteyi şöyle açmaya çalışacaktır: 2hafta2öğün.com Ama siteniz açılmayacaktır. Müşteri sıkılıp pencereyi kapatacaktır. Üstelik, sitenizin çalışmadığını düşünüp size kısacaktır. 'Ayıplı hizmet' diyecektir. Kaş yapalım derken göz çıkarmak diye buna denir!

İşte tam bu noktada IDN alan adlarının kıymeti ve faydası ortaya çıkıyor. Lütfen IDN adresinizi tescil edin. Birisi adres satırına bu adresi yazarsa, onu asıl adresinize yönlendirin (2hafta2ogun.com). Böylece Türkçe harflerle İngilizce harfleri birbirine karıştıran (ö o İ i I ı g ğ ü u ç c) önemli sayıda müşteriyi geri kazanmış olursunuz.

Ya kampanyanız çocuklara hitaben olsaydı? Hangi çocuk 'çikolataçağrısı.com' gibi bir adresi 'cikolatacagrisi.com' olarak yazmayı becerebilir ki?

Son olarak; sitenizin IDN adresini kötü niyetli birisi tescil ederse ve kendi sitesine yönlendirirse hoşunuza gider mi?

İşte size IDN alan adını da kullanmak için birçok neden. :)

Tarık
yaklaşık 12 yıl önce

internetten site takibi yapan ama kampanya sitesinin "2hafta2öğün.com" olarak yazılabileceğini düşünen, o şekilde yazıp ulaşamayınca boşver gitsin diyen biri? ilginç bir müşteri modeliymiş. :)

jfever
yaklaşık 12 yıl önce

sadece tilki ikonunu bilen ve onu tiklayip web'de gezmeyi becerecek kadar bilgisayar kullanan annem dahi ogrendi adresleri nasil yazmasi gerektigini..

portakal ağacına bakmasını onerdiğimde kendiliginden portakalagaci.com yaziyor ve aksama oradaki yemegi yapabiliyor.

suphesiz alip yonlendirmek iyi olabilir. hani yanlis yazilirsa filan. fakat kendisi basli basina bir fayda saglamiyor maalesef. (belki) destekliyici bir hizmet.

unutmadan, eşref.com açılmıyor, sadece park edilmiş sanırım.

LesPaul
yaklaşık 12 yıl önce

IDN'nin iyi bir fikir olduğuna inanmıyorum. Ayrıca başka bir yorumcunun da yazdığı gibi phishing saldırılarına ek imkanlar sağladığı da aşikar.

Örneğinizde 'çikolataçağrısı.com' adresini kullanmışsınız. Emin olun, eğer bahsettiğiniz çocuklar 'cikolatacagrisi.com' yazamıyorsa, başarı ile 'çikilotaçağrısı.com', 'çokolataçağrısı.com', 'çukolataçağrısı.com', 'çukulataçağrısı.com' gibi pek çok alternatifi yazacaklardır.

nehuse
yaklaşık 12 yıl önce

Bu uygulama uzun zamandır var bir ara nic.tr de kayıtlı domainlerimin türkçesini almam için bir sürü mail gelmişti bencede artık çok geç bu tip isimleri almanın bir faydası yok bence..

erhanbaris
yaklaşık 12 yıl önce

benim klavyemde turkce karakter yok :)
asciida kalmak daha iyisi. en azindan evrensel ;)

kesken
yaklaşık 12 yıl önce

evrensel?! birakin evreni dunya icin bile yeterli degil ascii adresler, duruma birkac harf olarak bakmamak lazim. bunun ruscasi, cincesi, japoncasi, vs. de var.

ascii karakterlerin yeterli oldugu kac tane alfabe var dunyada ki?, ingilizce ne cografi olarak ne de nufus olarak en yaygin dil degil sanirsam, cagimizin esperantosu olarak kullaniliyor sadece. herkesin anadili internet kullanimi icin yeterli olmali.

bir an evvel ascii bagimliliklarindan siyrilmasi gerektigini dusunuyorum bilisim dunyasinin (ve kendimin :)

erhanbaris
yaklaşık 12 yıl önce

hadi diyelim senin dedigin gibi yaptik. benim gibi kisiler turkce sayfalara girmekte zorlanmiyacaklarmi? ben bir iki tane rus sitesi takip ediyorum. peki onlarda kendi dillerinde yazilinca nasil girmem gerekecek. isminin ascii olarak ismini arayip xn bilmem ne diye aklimda tutmak istemem.
haa ne yazikki henuz uzaylilar dunyamizda yasamiyor ve onlarin internet kullanma aliskanliklari yok ;)
su anda kullanilacak bir sey. aslinda turkce alan adi cikali uzun sure oluyor. ama ne faydasi olacak onu tam kestiremiyorum. adam turkce isim yazinca. xn-- gibi bir adres cikinca emin olunki yeni kullanicilar yanlis bir siteye gittiklerini dusuneceklerdir.
aslinda uzatilacak yada irdelenecek bir konuda degil. secim meselesi. isteyen kullanir isteyen kullanmaz. ben sahsen kullanmam. zaten turkce klavye almayada su an icin ihtiyacim yok. :)

fkoksal
yaklaşık 12 yıl önce

"Standards make an enormous and positive contribution to most aspects of our lives, ensuring desirable characteristics of products and services such as quality..." [1]

[1] Wikipedia

tongucyumruk
yaklaşık 12 yıl önce

Unutulmaması gereken bir diğer nokta IDN adreslerinin phshing tarzı saldırılara gayet uygun bir ortam sağlamasıdır. IDN sayesinde biri sizi fazlamesai.net yerine fazlamesaỉ.net'e yönelendirebilir. Ne yazık ki bazı unicode karakterler birbirine gözle ayırd edilemeyecek kadar benziyorlar. Bu tip phishing saldırılarından korunmak amacıyla Firefox'ta IDN öntanımlı olarak kapalı geliyor.

mos
yaklaşık 12 yıl önce

phishing yiyecek muhtemel kullanıcı profili isbank.com ve iŞbank.com arasında seçim yapmak zorunda kalsa, "ş" harfli olannın daha gerçek olduğunu düşünecektir.

hayır sosyal bilimci değilim :)

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Google Labs

larweda
29 Mayıs 2002, 1 dakika okuma süresi

Internet aleminde sevdiğimiz, saydığımız, hürmet ettiğimiz bir kuruluş olan Google, yeni projelerinin demolarını pre-production olarak insanların kullanımına sunmak gibi bir güzellik yapmış, (belki daha önceden de vardı da ben ilk yeni keşfediyorum) http://labs.google.com/`da şu anda geliştirmeye devam ettikleri işlerin demolarını koymuşlar, bunları da kullanıp eğer bir feedback'iniz varsa adamlara gönderebilyorsunuz. Benim şahsen arada bir göz atacağım sayfalardan biri haline geldi bile. Bir örnek olarak voice search diye birşeyler deniyor Google, Amerikada bir telefon numarasını arayıp aramak istediğiniz kelimeleri söylüyorsunuz, sonra bir sayfaya gidip baktığınızda sizin arama sonucunuz geliyor. Ne kadar işe yarar ne kadar mantıklıdır bilemiyorum ama, böyle bir şey olabilir, denedik, oldu, belki kullanırız şeklinde süper delikanlı yaklaşıyor olaylara muhteremler.

Bu Sitede Tıklamak Yasak: dontclick.it

FZ
6 Eylül 2005, 1 dakika okuma süresi

Hiç fareye tıklamadan bir siteyi güzel güzel gezebilir ve işaret parmağınızı dinlendirebilir misiniz? Başlangıçta saçma ve zormuş gibi geliyor ancak bazılar böyle düşünmüyor: http://dontclick.it/

Çok kısa süren bir alışma süresinden sonra tüm siteyi çok daha sükunet içinde, sürekli bir fare çıtırtı sesi olmadan gezebileceğinizi fark ettiğinizde epey şaşıracaksınız.

Internet´in Gelişme Hızına Dair Rakamlar

FZ
2 Aralık 2002, 1 dakika okuma süresi

Birleşmiş Milletler'in ülkeler arasındaki internet kullanım farkını ortaya koymak için yürüttüğü çalışmanın sonuçlarına göre internet hizmetlerini kullananların sayısı 655 milyonu geçmiş durumda. Gelişmekte olan ülkelerin toplamı bu rakamın üçte birini oluşturuyor. Geçtiğimiz senenin online nüfusunun 500 milyon olduğu hatırlandığında kullanım oranının geçtiğimiz yıla oranla yüzde 30 artış gösterdiği ortaya çıkıyor. Kullanım artışındaki dağılıma bakıldığında Asya yüzde 44'lük bir oranla lider durumda. Afrika yüzde 43, Latin Amerika yüzde 33, Avrupa yüzde 33'lük bir artış göstermiş. Araştırmanın en ilginç sonucu Kuzey Amerika'da internet kullanımının sadece yüzde 10 oranında arttığı. Buna karşılık e-ticaretin üçte biri ABD ve Kanada'da gerçekleşiyor.

Kaynak: Radikal Gazetesi, 2/12/2002

Internet üzerinde beyaz tahta

sundance
7 Temmuz 2006, 1 dakika okuma süresi

Bazen telefondaki birine tam olarak ne demek istediğinizi bir türlü anlatamazsınız. Şöyle bir kağıt kalem olsaydı da onun üzerinde çizerek gösterseydim dediğiniz olur. Bu amaçla üretilmiş bir sürü yazılım da var piyasada.

Ama ilk bağlantının kurulması, firewallda ayar gerektirmesi vs. derken çoğu oldukça kullanılmaz hale geliyor.

Öte yandan flash ile yapılmış bu beyaz tahta bu alanda birçok sorunumuzu pratik olarak çözecek gibi. (Digg sağolsun)

Opera´nın MSN´den İntikamı

FZ
20 Şubat 2003, 2 dakika okuma süresi

Meşhur ve çevik Internet tarayıcısı Opera hem 7.01 numaralı sürümünü çıkardı hem de daha önce kendisini kullanan Internet kullanıcılarını taciz eden MSN portalinden intikamını aldı.