Python tabanlı Türkçe deasciifier

0
FZ
Kısa süre önce Deniz Yüret'in Türkçe 'deasciifier'ını (turkish-mode, Emacs Lisp ile yapılmış) Python'a çevirdim. Kaynak kod adresi: http://github.com/emres/deasciifier.

'deasciification' ve 'deasciifier' terimlerine aşina olmayanlar için kısa açıklama: Türkçe harfler kullanılmadan, sadece ASCII harfler ile yazılmış Türkçe metinlerin, düzgün şekilde Türkçe harfler kullanılarak yazılmış hale çevrilmesine 'deasciification' denir. Bu duruma bir örnek verelim, girdi metni mesela

"Opusmegi cagristiran catirtilar."

ise, çıktı metni şöyle olmalıdır:

"Öpüşmeği çağrıştıran çatırtılar."
Peki ama kim Türkçe harfleri kullanmadan Türkçe yazar, buna benzer durumlar ne zaman karşımıza çıkar? Mesela klavyeniz Türkçe olmayabilir, tembel olabilirsiniz, yahut IMDb'deki Türk film isimlerini Türkçe harfli hale getirmeniz gerekiyor olabilir (örn. "Yahsi bati"yi "Yahşi Batı" yapmanız gerekebilir).

Her ne kadar bu işi ya da benzerini yapan sistemler daha önceden geliştirilmiş olsa da Python ile yeniden yazmanın gerekli olduğuna karar verip bunu gerçekleştirdim çünkü:

- Deniz Yüret'in geliştirdiği turkish-mode Emacs için Emacs Lisp ile geliştirilmiş bir sistem. Ben de Emacs kullanıyorum ama çoğunluk için bu durum geçerli değil.

- Bu sistemin Javascript implementasyonu http://turkce-karakter.appspot.com/ adresinde mevcut ve son kullanıcı için pratik fakat komut satırından yahut kendi programları içinden iş yapmak isteyen programcılar için çok pratik değil.

- Zemberek tabanlı bir 'deasciifier' açık kodlu olarak erişilebilir durumda ve web tabanlı hali de var http://zemberek-web.appspot.com/ adresinde ama yine programcılar için çok pratik değil. Tek istediğiniz pratik şekilde 'deasciification' yapmak ise önce Java kurmak, ardından da tam teşeküllü bir imla kontrol sistemini devreye sokmak, vs. biraz yorucu bir iş. Ayrıca Zemberek'in kullandığı yöntemler farklı ve bazı metinleri düzgün 'deasciify' edemiyor.

- Sabancı Üniversitesi'de Gökhan Tür tarafından geliştirilmiş (ve burada bahsedilen deasciifier'a ilham kaynağı olmuş) sistemin bazı kısıtkamaları var: Kaynak kodu açık değil, sistemi download edemiyorsunuz, web arayüzünün uzunluk limiti var. Ayrıca neden verilerinizi bir başkası ile paylaşmak zorunda kalasınız ki?

Şimdi de birkaç kullanım örneği, önce Python içinden:



Ve şimdi de komut satırından:

$ echo "Yilanlarin Ocu" | python deasciify.py 
Yılanların Öcü

echo "Hic fena olmadi sanirim, ne dersin hocam?" | python deasciify.py 
Hiç fena olmadı sanırım, ne dersin hocam?


Elbette bu deasciifier da mükemmel değil, bazen hata yapabiliyor ancak anadili Türkçe olan biri olarak pratik olarak hemen her türlü durumda işe yaradığını ve çok pratik olduğunu söyleyebilirim. Sistemin ardındaki teoriyi merak ediyorsanız Deniz Yüret'in makalesini okuyabilirsiniz. Bu sisteme eklenebilecek en heyecan verici özellik herhalde sistem çalışırken onun hatalarını düzeltip sistemi eğitebilme özelliği olurdu ancak bu başka bir projenin konusu olsun şimdilik. Şimdiki yakın vadeli planlarım arasında şunlar var: Sisteme web arayüzü eklemek, daha da kolay kullanılmasını sağlamak için Python Package Index'e eklemek, kendi başına çalışan GUI tabanlı bir versiyon geliştirmek ve Linux ile Windows'da kolayca kullanılabilmesini sağlayacak şekilde eklemeler yapmak.

Not: Bu yazı http://ileriseviye.org/blog/?p=3274 adresindeki İngilizce yazının çevirisidir.

Görüşler

0
FZ
0
pichoscosama
Çalışma prensibi nedir? "Yilan" kelimesinin "Yılan" olduğu nasıl algılanmakta? Office veya FF gibi kelimelerin olduğu bir liste mi var?
0
FZ
Bir tür liste var evet ancak karar listesi denen özel bir yapı kullanıyor ve bu yapı da epey büyük bir Türkçe metin yığını üzerinden istatistik analiz ile oluşturukmuş durumda. Bunu gerçekleştiren Deniz Yüret'in özgün makalesini okursanız orada detaylar mevcut: http://www.denizyuret.com/2006/11/emacs-turkish-mode.html ve "Greedy prepend algorithm for decision list induction".
Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Magento 1.0 Kararlı Sürümü Yayında

sempsteen

Oldukça başarılı bir geliştirme süreci geçiren, Zend Framework üzerine kurulu, piyasadaki rakiplerine uzak ara fark atan, açık kaynak kodlu e-ticaret platformu Magento'nun uzun süredir beklenen 1.0 kararlı sürümü bugün (10 dk önce) yayınlandı.

PostScript Öğrenelim

misafir

PostScript'in nesini öğreneceğiz? O da JPEG ya da PNG gibi bir grafik dosyası formatı değil mi? Evet PostScript bir grafik dosyası formatı ama JPEG ve PNG'den çok farklı. Çünkü PostScript dosyaları aslında birer düz metin dosyası. Bunu görmek için hemen bir terminal açıp şu komutu verebilirsiniz: "cat dosya.ps". Gördüğünüz gibi bip bip sesleri duyulmadı ve anlamsız bir karakter dizisiyle karşılaşmadınız.

Imposter v0.3

butch

Gürer Özen tarafından geliştirilen Imposter 0.3 sürümüne ulaştı. OpenOffice.org Impress sunumlarını OpenOffice.org olmaksızın görüntülemeyi sağlayan Imposter'i edinmek için buraya.

Palm için miniGL sürücüsü

redogre

http://www.dsbox.com/minigl.html adresinde Palm için OpenGL projesi ile ilgili bilgiler var. Digital Sandbox firmasının Source Forge sitesinin de desteğiyle yürüttüğü projede şu anda 0.4 versiyonuna gelinmiş durumda. Ama Sandbox kullanıcıları uyarıyor, program henüz çok stabil değil. Dsbox sitesinde çok "şirin" screen shot lar var... En azından Palm ekranında vektör grafikler şirin gözüküyor bence.

Özgür Dünya ve Müzik Eğitimi: GNU Solfege

FZ

Son kiii üç dört!

GNU Solfege, GNU/Linux ve MS Windows sistemler üzerinde çalışan bir solfej ve kulak eğitimi yazılımı.

Melodik ve armonik aralıklarını tanımak, aralık boylarını kıyaslamak, bilgisayarın gösterdiği aralıkları söylemek, akorları tanımak, akorları söylemek gibi konularda kullanıcıyı eğitmeyi amaçlayan program sonsuz sabırlı bir müzik eğitmeni olarak görevini yerine getirmeye çalışıyor.

Yazılımın dokümantasyonunu okuyup daha çok bilgi sahibi olabilir, ekran görüntülerine bakabilir ya da UNIX Review dergisinden Marcel Gagné'nin GNU Solfege eleştirisine göz atabilirsiniz.