Kılavuz: Türkçe imla denetleyicisi

0
m1a2
Haberi önce linux.org.tr`de okudum ve hemen kaynak sayfaya zıpladım. Kılavuz, Linux ortamında çalışan bir Türkçe imlâ denetleyicisi. İşte nicedir görmek istediğim türden bir proje :) Umarım sayıları artar. Haberi hiçbir test yapmadan yazıyorum (arka plânda download devam ediyor), çünkü Türkçe`nin kendine has problemleriyle uğraşmaya yönelik her teşebbüs kutsaldır ve (Sabancı üniversitesinde çalışan ?) proje geliştiricilerini de kutluyorum ;)
Yeri gelmişken bu kapsamda bir projeyi daha zikredeyim. Şu linkte `aspell` üzerinden Türkçe denetlemesi yapma yöntemini tercih etmiş olan bir başka `Türkçeleme çözümü` mevcut. (Projedeki en son aktiviteyi 2001`in 1nci ayı olarak gördüm. Şu an ne durumda onu bilemiyorum.)

P.S. Proje, imlâ denetlemesini de içeren `Computational Linguistics` alanında ülkemizin önde gelen bilimadamlarından Sn. Kemâl Oflazer`in supervisor`lığında yürütülüyor zannediyorum . (Yanlışım varsa ilgili kişiler düzeltsin ;) Hâl böyleyse bu çok güzel bir gelişme. Kemâl Bey`e 4-5 yıl önce -o zaman Bilkent`te idi sanıyorum- bu tür bir projeyi GPL olarak dağıtması konusunda bir istek mail`ı yazmış ve son derece nazik bir dille `intellectual property` gerekçeleriyle bunun mümkün olamayacağı cevabını almıştım. Hadi bakalım hayırlısı! Ben şimdi gidiim de programı deneyeyim. Acaba `spell check over TeX` yapabiliyor mu? Meraklandım...

Görüşler

0
cartman
Acaba ispell ya da aspell'e entegre edilebilir mi?

Çok manyak olurdu walla ya :)
0
m1a2
`kilavuz`un entegrasyonu anlamında bunun mümkün olduğunu sanmıyorum. (`ispell` için kesin olarak imkânsız olduğunu söyleyebilirim, `aspell` için de büyük bir olasılıkla öyle.) Mesele şu: ispell tarzı `her derde deva` imlâ denetleyiciler aslında `ingilizce-almanca vb. türü `dertlere deva`. (Burada teknik olarak falanca dil aileleri denilebilirdi fakat terimleri hatırlayamadım.) Türkçe gibi ek kullanımına dayalı `Çekoslovakyalılaştırılamayan` ;) diller -ki Türkçe başı çekiyor- imlâ denetimi açısından büyük sorun. `ispell` sadece kök kelimeleri içeren bir sözlük veritabanından yanlış hatırlamıyorsam `affix` denilen ek ve kural dosyalarıyla bütün türetilmiş sözcükleri de kapsayan bir sözcük uzayı üreterek işlem yapıyor. İngilizce gibi -regular ?- dillerde bunun algoritmalaştırılması kolay, Türkçe de ise `ne yapsak ta şunu CPU`nun kafasında kurallaştırsak` nevinden zorlu bir algoritmik problem var. Ben bu `ispell` mevzusunu Kemal hocaya sordum ve teknik olarak buna benzer bir açıklama yapmıştı. `aspell` getirdiği soyutlamalarla düzensiz dilleri de içerecek yönde atılmış ileri bir adım, mamaafih bu adım Türkçe`nın kıyısına zor ulaşıyor gibi görünmekte. `aspell` C++ ile yazılan ve mümkün her yerde soyutlama yapıldığını tahmin ettiğim bir `motor`a sahip. Türkçe imlâ`nın etkin denetimi için biraz da bu motora müdahale gerekiyo gibime gelmekte (aspell için Türkçe dat hazırlayan geliştirici arkadaş buralara takılsa da bizi aydınlatsa)... Neyse bu konuda çok afakî laf etmeyeyim, yeterince bilmiyorum zira. Yani dostum, bu imlâ denetimi `tırnağın varsa kaşı` türünde bir çetrefil problem. İşte bu yüzden `kaşıma` girişiminde bulunan bu arkadaşları takdir ettim.

Not. Programı hâlâ deneyemedim, denediğimde bi çift laf edecem...
0
dfisek
aspell'in türkçe eklentileri mevcut. gnu türkçe projesinin sayfasından indirilebiliyor diye hatırlıyorum. netekim öyleymiş.

http://gnu-tr.sourceforge.net/dosyalar/aspell-tr.tar.gz

kurulumu ile ilgili aynı sayfada sık sorulan sorular bölümünde bilgi var.
0
cartman
Sağolasın :)
0
anonim
Bir tesadüf eseri bu sayfaya bir şekilde geldim ve bu imla denetleyicileri tartışmasını gördüm. Benim açımdan daha önce geliştirdiğimiz imla denetleyicisi kodunu ve datasını Türkçe LINUX'a koymakta bir sorun yok - ancak ispell/aspell APIsina uymuyor olabilir. Eğer ilgilenmek isteyen arkadaşlar olursa benimle temasa geçsinler ben ham C kodunu verebilirim.

Kemal Oflazer
oflazer@sabanciuniv.edu
0
m1a2
Hocam saygılar sunarım. İlginizi esirgememişsiniz yine. Böyle bir konu üzerinde çalışmayı planlayan veya halen çalışan arkadaşlar için bundan daha güzel bir fırsat düşünemiyorum. Türkiyedeki akademik camianın açık yazılım platformuna daha aktif katılımını sağlamak açısından gösterdiğiniz bu yaklaşımın bir örnek teşkil etmesini diliyorum. Teşekkürler...
0
m1a2
Haber de unutmuşum. Sn. Kemal Oflazer`in çalışmaları hakkında bir fikir almak için (sadece en son) yayınlarını içeren bir link şu, homepage`i de bu. Yaaa, öyle işte, ülkemizde böyle değerler var. Enseyi karartmamak lâzım ;)
0
cartman
Aslında bu sistem KDE spelling sistemine katılabilir...KDEcilere bi önermek lazım :-)
Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

wxWidgets ile bir uygulama: wxCar

mustafa_

wxCar, wxWidgets/C++ ile yazılan oto kiralama/satış firmalarına hitap eden küçük bir uygulamadır.

Serialization olarak Boost kütüphanesi kullanılmıştır.

Gmail´i Genel Depolama Alanı Olarak Kullanın!

FZ

GmailFS size Gmail hesabınız için ayrılmış Gmail disk alanını "mount" etmenizi sağlayıp sonra da bunu genel bir disk alanı gibi kullanmanıza izin veren bir tür sanal dosya sistemi sunar. GmailFS bir Python uygulaması olup FUSE isimli altyapıdan ve libgmail fonksiyon kitaplığından faydalanmaktadır.

GmailFS, "read", "write", "open", "close", "stat", "symlink", "link", "unlink", "truncate" ve "rename" gibi işlemleri destekler. Bu da şu demektir, Gmail hesabınız için size ayrılmış uzaktaki disk alanı sanki kendi makinanızdaymışçasına ve sanki normal bir disk alanı gibiymişçesine " cp", "ls", "mv", "rm", "ln", "grep", vb. komutları çalıştırabilirsiniz.

Meraklısı GmailFS ana sitesine bakabilir.

Bu yazılıma dikkatimi çeken Can Burak Çilingiroğlu'na teşekkürler.

Slashdot efektinden korunma yolları

larweda

Slashdot`u bilirsiniz, bilgisayar aleminde çok tartışmalar yaratan, gelişmelerden haberler veren, onbinlerce insanın takip ettiği saygı duyulan bir sitedir. Slashdot`ta duyurulan haberlerden birinde herhangi bir sitenin adının geçmesi, o sitenin çok (gerçekten çok) fazla hit almasına, ve çoğu zaman da sitenin ulaşılamaz halde zarar görmesine sebep oluyor. Buna alemde "Slashdot Effect" deniyor. Bu aslında bir sitenin duyurulması, geniş kitlelere yayılması adına çok istenebilecek bir durum. Ama site sahipleri sitelerinin göçmesinden (hatta kimi zaman bu yüzden hosting firmalarına cezalar ödemekten) hoşlanmıyorlar. İşte bu sebeple bu tarz bir duruma maruz kalan bir şahsiyet (adam Web-server olarak NT kullanmanın yanlış bir seçenek olduğunu kabul ediyor neyse ki) üşenmemiş, bir "Slashdot Effect Prevention Kit"geliştirmiş.

Democracy Player artık Linux için de var!

larweda

Özgür İnternet TV istemcisi Democracy Player'in en sonunda Linux versiyonu da duyuruldu! Uygulama, bir genel video oynatıcısı (VLC), bir bittorrent istemcisi ve bir RSS okuyucusunu birleştiriyor. Linux versiyonu ile birlikte uygulama Linux türevleri (Debian, Fedore Core 4, Fedora Core 5 ve Ubuntu), Windows ve Mac OS X için kullanılabilir oldu.

Nokia: Python Kullanmak İçin Bir Sebep Daha

FZ

Cep telefonu üreticisi Nokia, S60 serisi cep telefonlarının artık Python ile programlanabileceğini duyurdu. Açık kodlu olarak geliştirilen bu proje ile cep telefonlarını programlamak çok daha kolay hale gelmiş durumda. Bir kıyaslama yapmak gerekirse Hello World in C++, Epoc style (for Symbian OS) koduna bakılabilir. Benzer işi yapan bir Python programı ise 4-5 satır uzunlukta. (C++ linki için Hakan Latifaoğlu'na teşekkürler.)