Özgür Flash: Gnash

Macromedia Flash Player'ın GNU/Linux sürümü hakkında uzun zamandır çok çeşitli şikayetler vardı. Yavaş olması, ses sistemiyle ilgili sorunları ve olmadık zamanlarda web tarayıcının çökmesine sebep olabilmesi bu problemlerden sadece bazıları. Özgür yazılım kullanıcılarının çığlığını duyan FSF PubSoft'un da katkılarıyla GNash Projesini duyurdu.

Basın açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla GNU/Linux ve diğer özgür platformlar için Macromedia Flash 7 ile uyumlu, özgür bir flash oynatıcısı geliştirilmesini proje şimdiden belirli bir seviyeye gelmiş gibi görünüyor. Gnash grafik işlemleri için OpenGL kullandığı için Macromedia'nın Flash eklentisinden çok daha yüksek performans vermesi beklenebilir.

Bunun yanında özgür olarak geliştirilmesi sayesinde Gnash'in AMD64 ve PowerPC gibi Macromedia tarafından desteklenmeyen patformlarda ve FreeBSD gibi diğer işletim sistemlerinde de Flash oynatıcısı eksikliğine son vermesi bekleniyor.

Peki sizce bundan sonra ne olacak? Flash için özgür bir alternatifin gelmesi onun zaten varolan pazar hakimiyetini daha da güçlendirecektir, buna şüphe yok. Peki ya GNU/Linux altında şu anda desteklenmeyen Flash 8 biçimi? Macromedia'nın Flash 8.5 ile GNU/Linux üzerindeki flash eklentisini de güncelleyeceği söylentileri ortalıkta dolaşıyor. Şimdiden bazı siteler Flash 8'den aşağısıyla çalışmayı reddetmeye başladılar. Acaba bu Gnash'ın yayılma sürecini nasıl etkileyecek? Flash cephesinde bunlar olurken web tabanlı vektör çizim ve animasyon için bir W3C standardı olarak belirlenen, JavaScript yardımıyla etkileşimli animasyonlar hazırlamaya izin veren SVG ne olacak?

2006, Web tabanlı uygulamaların geliştirilmesi açısından 2005'in hareketliliğini aratmayacak gibi gözüküyor.

Not: Gnash'i nasıl okursunuz? Başındaki G'yi düşürerek "neş" diye mi? Yoksa Gnome'da olduğu gibi "Gneş" diye mi? Yoksa Türkçe konuşan özgür yazılım kullanıcıları olarak gidip Stallman'ın yakasına mı yapışsak?

Görüşler

darkhunter
19 yıl önce

Gnash öncesinde de gplflash (gplflash.sourceforge.net) vardı, hala da var. Gplflash genel kanı odur ki, tam bir hezeyan...

Bana kalırsa standartları Macromedia'nın koyduğu böyle bir platformda bu implementasyonların şu anda hiçbir şansı yok! Kaldı ki mevcut durumda bile fevkalade başarısızlar...

Umalım da Macromedia Linux desteğini adam gibi versin.

tongucyumruk
19 yıl önce

Yanılmıyorsam GPLFlash gibi projeler sadece Flash4'e kadar destek veriyorlardı. Başarısızlıklarının temelinde bu yatıyor olabilir. Gnash ise doğrudan v7 desteği ile geliyor. Şu anda GNU/Linux platformunda zaten Macromedia'nın da verdiği desteğin v7'ye kadar olduğu düşünülürse Macromedia'nın yeni bir hamle yapmaması halinde Gnash belli bir yaygınlık kazanabilir diye düşünüyorum.

Tabii dedikodular doğruysa ve Macromedia Flash 8.5'i GNU/Linux için de çıkarırsa Gnash doğrudan ölü doğmuş olacaktır sanırım. Flash 8 biçimi şimdiden belli bir yaygınlığa ulaşmışken ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalan bir Flash eklentisi tabiiki GPLFlash ile aynı kaderi paylaşacaktır.

Son olarak, tabiiki Flash biçimi Macromedia'nın elinde olan bir biçim fakat arkadan da SVG, XForms vs... gibi açık standartlar yavaş yavaş geliyor. IE 7.0'da SVG ve XForms desteği gelirse bu biçimlerin, anında Flash ile rekabet edecek kadar olmasa da, belli bir kullanım oranına ulaşması mümkün gibi gözüküyor.

Açıkçası ben artık kuralları Macromedia'nın koyduğu bir oyun tahtasında bulunmaktan, bir sonraki sürüm için onların keyfini beklemekten, kötü hazırlanmış, üvey evlat muamelesi gören flash eklentilerinden sıkıldım. SVG olmayacaksa bile bu nedenle, v8 isteyen siteleri kullanmamak pahasına da olsa Gnash'i desteklemek gerektiğini düşünüyorum. Bence bu gibi durumlar bir kerre daha özgürlüğün önemini hatırlatıyor...

Tarık
19 yıl önce

windoze ve linux platformlarında flash ile uğraşmış biri olarak, macromedianın flash playerlerinde herhangi bir soruna şu ana kadar rastlamadım. (playerin projeksiyon dosyalarını adam gibi üretemiyor olması hariç)

Evet flash animasyonlarda ekran kartı hızlandırması olmadığından animasyon kalitesi düşüktür. Ama bu tamamiyle flash'ın mimarisiyle ilgili playerle değil.

Gnash, flash animasyonlarını grafik donanımına çizdirebilecek bir altyapıyla gelebilirse bu gerçekten mükemmel olur. Ama stabilite oranı ne olur onu iyi düşünmek lazım. Zira open gl için dizayn edilmemiş bir altyapıyla hazırlanan animasyonların open gl e entegrasyonu zor olabilir.

(Bu arada yazıyı hızlı yazmak durumunda kaldım. türkçe ingilazca kelimeler birbirine karıştı. herkesten özür dilerim)

yilmaz
19 yıl önce

cpu ile ilgili ciddi problemler oluyordu. opera pluginini yüklediğimde bazen animasyonlarla ilgili şekillerde bozukluk falan oluyordu. ie de çalışan animasyon firefox da operada bir garip çalışıyordu. mesela nokia nın live bilmem ne sitesindeki flash linuxda çalımıyor idi. gerçi o flash v8 versiyon ile de çalışmıyordu.

perl6
19 yıl önce

ming'in yaraticisinin bir girisimi var aslinda ama havlu atti gibi malesef: flirt.sourceforge.net Flirt'un guzel yani Actionscript classlarinin C ile yaratilip kullanima sokulmasi. Animasyon sistemi daha yazilmadi ama zor degil eklenmesi... Bu arada bir kere v7 olayi cozulsun, kod tabani otursun, onun ustune v8 eklentileri yapilabilir cok cok zorlanmadan ( diye umuyorum).

sekuiche
19 yıl önce

Tabi BSD desteğini de unutmamak lazım. Dört gözle bekliyorum, gerçi olmasa da olur, pek bi sıkıntı çektirmedi henüz.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

GPL FOR EVER

sundance
17 Şubat 2002, 2 dakika okuma süresi

Ben, açık açık, takım tutar gibi yazılım, dahası yazılım modeli tutuyorum ! Öyle işime gelen her yazılımı da kullanmam, çünkü yazılımın GPL ya da benzer serbest lisanslı olması benim için en az yeterliliği kadar önemli.

\r\r\r\r \r\r\r\r Az önce yaklaşık onbeş dakikalık bir IRC chati ile FluxBox programcılarından biriyle bir debug ortamı yaşadık. Ve benim sistemimdeki bir farklılıktan dolayı stable çalışmayan bu çok sevdiğim pencere yöneticisine beraberce müdahale ettik. Ve bu sayede şu anda Fluxbox kullanabiliyorum

\r\r\r\r \r\r\r\r İşte ben bu yüzden GPL diyorum.\r\r\r\r

Neden Linux, Neden Özgür Yazılım?

sundance
24 Nisan 2003, 1 dakika okuma süresi

22 Nisan gecesi, irc.freenode.net'de fazlamesai kanalında takılırken, birden bir hareketlenme oldu ve Unix'in temelleri, GNU hareketi, Linux derken spontane olarak uzunca bir seminer ortaya çıktı.

Umarım seversiniz. Bu türden seminerler vermek isteyenler için de Fazlamesai'nin kapıları hep açık. Seminerin Bilgi Üniversitesi Linux Eğitimi'nin ilk dersinde verdiğim OpenOffice Presenter formatındaki hali burada (500~KB).

Ne demiş büyüğümüz, 'Gel, gel, kim olursan ol, ama öğrenmek istiyorsan gel' ;)

Neden Myth TV?

sundance
30 Ekim 2006, 1 dakika okuma süresi

"My Name Is Earl"ün yönetmeni Greg Garcia'nın da belirttiği gibi, TV'nin ikinci altın çağını yaşadığı bu günlerde dizi manyaklığına paralel olarak yayınları kaydedebilen, dondurabilen TiVO cihazlarının satışı da patlamış durumda.

Birçok alanda olduğu gibi bu alanda da geriden gelmeyi sevmeyen Özgür Yazılım camiası zaten uzunca bir süredir Myth Tv ile ev bilgisayarınıza TiVO'nun özelliklerini (ve daha fazlasını) getiriyordu.

İşte huzurlarınızda bu özelliklerin belki de en önemlisi reklamları atlayabilme. Bu arada MythTV kurmayı zor bulanlar için (ki gerçekten çok kolay değil) KnoppMyth bir çözüm olabilir.

DotGNU Ortaklaşa Kodlama Yarışması Başladı

FZ
4 Eylül 2003, 1 dakika okuma süresi

Free Software Foundation, bünyesindeki GNU projesinin bir parçası olan DotGNU Projesi kapsamında uluslararası ve tüm programcılara yönelik ödüllü bir yarışma düzenliyor.

Yarışmaya katılan programcılar DotGNU Portable.NET System.Windows.Forms C# sınıfları bölümünü tamamlamak için yarışacaklar. Yarışmanın hedefi kapalı kodlu olan kitaplığın açık kodlu ve her sistemde çalışabilir halini somut olarak hayata geçirmek.

Özgür yazılım nereye?

anonim
11 Ekim 2004, 1 dakika okuma süresi

Özgür Yazılım hareketi "döndü" mü? Yoksa aslında hiçbir zaman adam olma potansiyeli taşımadı mı? Özgür yazılım bir başkaldırı mıdır? Yoksa zamanla egemen olana ayak uyduracak geçici bir çıkış mı? Özgür Yazılım hakkında gün geçtikçe daha kuşku dolu yaklaşımların gelişmesi çok anlaşılır.

Her geçen gün büyük yazılım örgütleri ve vakıflarında katılımcı isimlerin baş sıralarında IBM, HP, ve Intel'in yerleşmesine alışıldı bile. Zaman zaman Microsoft'la bile birlikte "iş yapar" oldu bu camia.

Alper İltekin'in makalesi için: http://www.soldergisi.com