Özgür Flash: Gnash

Macromedia Flash Player'ın GNU/Linux sürümü hakkında uzun zamandır çok çeşitli şikayetler vardı. Yavaş olması, ses sistemiyle ilgili sorunları ve olmadık zamanlarda web tarayıcının çökmesine sebep olabilmesi bu problemlerden sadece bazıları. Özgür yazılım kullanıcılarının çığlığını duyan FSF PubSoft'un da katkılarıyla GNash Projesini duyurdu.

Basın açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla GNU/Linux ve diğer özgür platformlar için Macromedia Flash 7 ile uyumlu, özgür bir flash oynatıcısı geliştirilmesini proje şimdiden belirli bir seviyeye gelmiş gibi görünüyor. Gnash grafik işlemleri için OpenGL kullandığı için Macromedia'nın Flash eklentisinden çok daha yüksek performans vermesi beklenebilir.

Bunun yanında özgür olarak geliştirilmesi sayesinde Gnash'in AMD64 ve PowerPC gibi Macromedia tarafından desteklenmeyen patformlarda ve FreeBSD gibi diğer işletim sistemlerinde de Flash oynatıcısı eksikliğine son vermesi bekleniyor.

Peki sizce bundan sonra ne olacak? Flash için özgür bir alternatifin gelmesi onun zaten varolan pazar hakimiyetini daha da güçlendirecektir, buna şüphe yok. Peki ya GNU/Linux altında şu anda desteklenmeyen Flash 8 biçimi? Macromedia'nın Flash 8.5 ile GNU/Linux üzerindeki flash eklentisini de güncelleyeceği söylentileri ortalıkta dolaşıyor. Şimdiden bazı siteler Flash 8'den aşağısıyla çalışmayı reddetmeye başladılar. Acaba bu Gnash'ın yayılma sürecini nasıl etkileyecek? Flash cephesinde bunlar olurken web tabanlı vektör çizim ve animasyon için bir W3C standardı olarak belirlenen, JavaScript yardımıyla etkileşimli animasyonlar hazırlamaya izin veren SVG ne olacak?

2006, Web tabanlı uygulamaların geliştirilmesi açısından 2005'in hareketliliğini aratmayacak gibi gözüküyor.

Not: Gnash'i nasıl okursunuz? Başındaki G'yi düşürerek "neş" diye mi? Yoksa Gnome'da olduğu gibi "Gneş" diye mi? Yoksa Türkçe konuşan özgür yazılım kullanıcıları olarak gidip Stallman'ın yakasına mı yapışsak?

Görüşler

darkhunter
17 yıl önce

Gnash öncesinde de gplflash (gplflash.sourceforge.net) vardı, hala da var. Gplflash genel kanı odur ki, tam bir hezeyan...

Bana kalırsa standartları Macromedia'nın koyduğu böyle bir platformda bu implementasyonların şu anda hiçbir şansı yok! Kaldı ki mevcut durumda bile fevkalade başarısızlar...

Umalım da Macromedia Linux desteğini adam gibi versin.

tongucyumruk
17 yıl önce

Yanılmıyorsam GPLFlash gibi projeler sadece Flash4'e kadar destek veriyorlardı. Başarısızlıklarının temelinde bu yatıyor olabilir. Gnash ise doğrudan v7 desteği ile geliyor. Şu anda GNU/Linux platformunda zaten Macromedia'nın da verdiği desteğin v7'ye kadar olduğu düşünülürse Macromedia'nın yeni bir hamle yapmaması halinde Gnash belli bir yaygınlık kazanabilir diye düşünüyorum.

Tabii dedikodular doğruysa ve Macromedia Flash 8.5'i GNU/Linux için de çıkarırsa Gnash doğrudan ölü doğmuş olacaktır sanırım. Flash 8 biçimi şimdiden belli bir yaygınlığa ulaşmışken ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalan bir Flash eklentisi tabiiki GPLFlash ile aynı kaderi paylaşacaktır.

Son olarak, tabiiki Flash biçimi Macromedia'nın elinde olan bir biçim fakat arkadan da SVG, XForms vs... gibi açık standartlar yavaş yavaş geliyor. IE 7.0'da SVG ve XForms desteği gelirse bu biçimlerin, anında Flash ile rekabet edecek kadar olmasa da, belli bir kullanım oranına ulaşması mümkün gibi gözüküyor.

Açıkçası ben artık kuralları Macromedia'nın koyduğu bir oyun tahtasında bulunmaktan, bir sonraki sürüm için onların keyfini beklemekten, kötü hazırlanmış, üvey evlat muamelesi gören flash eklentilerinden sıkıldım. SVG olmayacaksa bile bu nedenle, v8 isteyen siteleri kullanmamak pahasına da olsa Gnash'i desteklemek gerektiğini düşünüyorum. Bence bu gibi durumlar bir kerre daha özgürlüğün önemini hatırlatıyor...

Tarık
17 yıl önce

windoze ve linux platformlarında flash ile uğraşmış biri olarak, macromedianın flash playerlerinde herhangi bir soruna şu ana kadar rastlamadım. (playerin projeksiyon dosyalarını adam gibi üretemiyor olması hariç)

Evet flash animasyonlarda ekran kartı hızlandırması olmadığından animasyon kalitesi düşüktür. Ama bu tamamiyle flash'ın mimarisiyle ilgili playerle değil.

Gnash, flash animasyonlarını grafik donanımına çizdirebilecek bir altyapıyla gelebilirse bu gerçekten mükemmel olur. Ama stabilite oranı ne olur onu iyi düşünmek lazım. Zira open gl için dizayn edilmemiş bir altyapıyla hazırlanan animasyonların open gl e entegrasyonu zor olabilir.

(Bu arada yazıyı hızlı yazmak durumunda kaldım. türkçe ingilazca kelimeler birbirine karıştı. herkesten özür dilerim)

yilmaz
17 yıl önce

cpu ile ilgili ciddi problemler oluyordu. opera pluginini yüklediğimde bazen animasyonlarla ilgili şekillerde bozukluk falan oluyordu. ie de çalışan animasyon firefox da operada bir garip çalışıyordu. mesela nokia nın live bilmem ne sitesindeki flash linuxda çalımıyor idi. gerçi o flash v8 versiyon ile de çalışmıyordu.

perl6
17 yıl önce

ming'in yaraticisinin bir girisimi var aslinda ama havlu atti gibi malesef: flirt.sourceforge.net Flirt'un guzel yani Actionscript classlarinin C ile yaratilip kullanima sokulmasi. Animasyon sistemi daha yazilmadi ama zor degil eklenmesi... Bu arada bir kere v7 olayi cozulsun, kod tabani otursun, onun ustune v8 eklentileri yapilabilir cok cok zorlanmadan ( diye umuyorum).

sekuiche
17 yıl önce

Tabi BSD desteğini de unutmamak lazım. Dört gözle bekliyorum, gerçi olmasa da olur, pek bi sıkıntı çektirmedi henüz.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Eric Raymond ve Open-Source Camiası

SHiBuMi
12 Haziran 2001, 1 dakika okuma süresi

Eric Raymond, "open-source nedir ne değildir" i öğrenmek isteyen herkesin ilk tanışması gereken isimlerden birisi. Kendisi open-source haraketinin "kurucu baba"larından birisi ve bana göre bu oluşumu yönlendirirken aynı zamanda oluşum hakkında en sağlam ve tutarlı fikirlere sahip olan kişi. "The Cathedral And Bazaar" isimli hem elektronik ortamda hem de basılı medyada yayınlanan kitabı ise "hacker"lar ve "programcı"lar için önemli bir fikir kaynağı. Hem bu kitaba, hem de Raymond'un kişisel web sitesine ulaşabileceğiniz adres: www.tuxedo.org/~esr/writings/cathedral-bazaar/. Kitabın haricinde "Hacker FAQ" bölümünü de mutlaka okumanızı tavsiye ederim, bir hacker olmayı düşünmüyorsanız bile, sanal dünyada bir kullanıcı olmaktan öteye geçip geliştirici olmaya başlayabilmeniz için öğrenmeniz gerekenler ve sahip olmanız/edinmeniz gereken nitelikler çok usta bir üslupla özetlenmiş.

Uluslararası Özgür Yazılım Ödülleri - 2002

FZ
9 Eylül 2002, 1 dakika okuma süresi

FSF (Free Software Foundation) ve GNU (Gnu is Not Unix) projeleri bu seneki (2002) FSF Özgür Yazılım Geliştirme Ödülü için sizden aday isimler bekliyor. Söz konusu ödülün Özgür Yazılım konusunda büyük katkılar yapmış olması gerekiyor.

muhasebeci 0.4a Hazır

muhasebeci
24 Mart 2004, 1 dakika okuma süresi

Yaklaşık 1 yıldır gelişimi devam eden muhasebecinin 0.4a sürümü Linux kullanıcılarına sunulmuştur. Yeni sürümdeki değişiklikler şunlardan oluşmaktadır:

Dijital Hırsızlık - GPL İhlali Gözden Kaçmadı!

cbc
20 Temmuz 2003, 1 dakika okuma süresi

GPL lisansının güzelliğinden hepimiz haberdarız ve bu lisansa sahip bir çok uygulamayı kullanıyoruz. Bunlardan biri de miranda. Fakat miranda'nın kodu izinsiz olarak kullanılıyor. Miranda'nın sitesindeki habere göre, başka bir firma miranda'nın kodunu kullanmakta. Lisans şartlarına uyulduğu sürece bunda sorun yok fakat haberden de görebileceğiniz üzere, bahsi geçen firma kapalı uygulamasında miranda'nın ve 10 adet eklentinin kodunu "çalmış".

%100 Özgür Yayıncılık Mümkün

butch
8 Mayıs 2006, 1 dakika okuma süresi

newsforge.com'da yayınlanan bu makale, web sitesinden, dizgisine her alanda sadece Özgür Yazılım araçları kullanan bir yayınevinin hikayesini anlatıyor.

Makale, ülkemizde özellikle E-dergi yayını yapanlar tarafından oldukça benimsenen Scribus'un geldiği yerin de önemli bir göstergesi.

Kaynak: /.