Özgür Flash: Gnash

Macromedia Flash Player'ın GNU/Linux sürümü hakkında uzun zamandır çok çeşitli şikayetler vardı. Yavaş olması, ses sistemiyle ilgili sorunları ve olmadık zamanlarda web tarayıcının çökmesine sebep olabilmesi bu problemlerden sadece bazıları. Özgür yazılım kullanıcılarının çığlığını duyan FSF PubSoft'un da katkılarıyla GNash Projesini duyurdu.

Basın açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla GNU/Linux ve diğer özgür platformlar için Macromedia Flash 7 ile uyumlu, özgür bir flash oynatıcısı geliştirilmesini proje şimdiden belirli bir seviyeye gelmiş gibi görünüyor. Gnash grafik işlemleri için OpenGL kullandığı için Macromedia'nın Flash eklentisinden çok daha yüksek performans vermesi beklenebilir.

Bunun yanında özgür olarak geliştirilmesi sayesinde Gnash'in AMD64 ve PowerPC gibi Macromedia tarafından desteklenmeyen patformlarda ve FreeBSD gibi diğer işletim sistemlerinde de Flash oynatıcısı eksikliğine son vermesi bekleniyor.

Peki sizce bundan sonra ne olacak? Flash için özgür bir alternatifin gelmesi onun zaten varolan pazar hakimiyetini daha da güçlendirecektir, buna şüphe yok. Peki ya GNU/Linux altında şu anda desteklenmeyen Flash 8 biçimi? Macromedia'nın Flash 8.5 ile GNU/Linux üzerindeki flash eklentisini de güncelleyeceği söylentileri ortalıkta dolaşıyor. Şimdiden bazı siteler Flash 8'den aşağısıyla çalışmayı reddetmeye başladılar. Acaba bu Gnash'ın yayılma sürecini nasıl etkileyecek? Flash cephesinde bunlar olurken web tabanlı vektör çizim ve animasyon için bir W3C standardı olarak belirlenen, JavaScript yardımıyla etkileşimli animasyonlar hazırlamaya izin veren SVG ne olacak?

2006, Web tabanlı uygulamaların geliştirilmesi açısından 2005'in hareketliliğini aratmayacak gibi gözüküyor.

Not: Gnash'i nasıl okursunuz? Başındaki G'yi düşürerek "neş" diye mi? Yoksa Gnome'da olduğu gibi "Gneş" diye mi? Yoksa Türkçe konuşan özgür yazılım kullanıcıları olarak gidip Stallman'ın yakasına mı yapışsak?

Görüşler

darkhunter
yaklaşık 19 yıl önce

Gnash öncesinde de gplflash (gplflash.sourceforge.net) vardı, hala da var. Gplflash genel kanı odur ki, tam bir hezeyan...

Bana kalırsa standartları Macromedia'nın koyduğu böyle bir platformda bu implementasyonların şu anda hiçbir şansı yok! Kaldı ki mevcut durumda bile fevkalade başarısızlar...

Umalım da Macromedia Linux desteğini adam gibi versin.

tongucyumruk
yaklaşık 19 yıl önce

Yanılmıyorsam GPLFlash gibi projeler sadece Flash4'e kadar destek veriyorlardı. Başarısızlıklarının temelinde bu yatıyor olabilir. Gnash ise doğrudan v7 desteği ile geliyor. Şu anda GNU/Linux platformunda zaten Macromedia'nın da verdiği desteğin v7'ye kadar olduğu düşünülürse Macromedia'nın yeni bir hamle yapmaması halinde Gnash belli bir yaygınlık kazanabilir diye düşünüyorum.

Tabii dedikodular doğruysa ve Macromedia Flash 8.5'i GNU/Linux için de çıkarırsa Gnash doğrudan ölü doğmuş olacaktır sanırım. Flash 8 biçimi şimdiden belli bir yaygınlığa ulaşmışken ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalan bir Flash eklentisi tabiiki GPLFlash ile aynı kaderi paylaşacaktır.

Son olarak, tabiiki Flash biçimi Macromedia'nın elinde olan bir biçim fakat arkadan da SVG, XForms vs... gibi açık standartlar yavaş yavaş geliyor. IE 7.0'da SVG ve XForms desteği gelirse bu biçimlerin, anında Flash ile rekabet edecek kadar olmasa da, belli bir kullanım oranına ulaşması mümkün gibi gözüküyor.

Açıkçası ben artık kuralları Macromedia'nın koyduğu bir oyun tahtasında bulunmaktan, bir sonraki sürüm için onların keyfini beklemekten, kötü hazırlanmış, üvey evlat muamelesi gören flash eklentilerinden sıkıldım. SVG olmayacaksa bile bu nedenle, v8 isteyen siteleri kullanmamak pahasına da olsa Gnash'i desteklemek gerektiğini düşünüyorum. Bence bu gibi durumlar bir kerre daha özgürlüğün önemini hatırlatıyor...

Tarık
yaklaşık 19 yıl önce

windoze ve linux platformlarında flash ile uğraşmış biri olarak, macromedianın flash playerlerinde herhangi bir soruna şu ana kadar rastlamadım. (playerin projeksiyon dosyalarını adam gibi üretemiyor olması hariç)

Evet flash animasyonlarda ekran kartı hızlandırması olmadığından animasyon kalitesi düşüktür. Ama bu tamamiyle flash'ın mimarisiyle ilgili playerle değil.

Gnash, flash animasyonlarını grafik donanımına çizdirebilecek bir altyapıyla gelebilirse bu gerçekten mükemmel olur. Ama stabilite oranı ne olur onu iyi düşünmek lazım. Zira open gl için dizayn edilmemiş bir altyapıyla hazırlanan animasyonların open gl e entegrasyonu zor olabilir.

(Bu arada yazıyı hızlı yazmak durumunda kaldım. türkçe ingilazca kelimeler birbirine karıştı. herkesten özür dilerim)

yilmaz
yaklaşık 19 yıl önce

cpu ile ilgili ciddi problemler oluyordu. opera pluginini yüklediğimde bazen animasyonlarla ilgili şekillerde bozukluk falan oluyordu. ie de çalışan animasyon firefox da operada bir garip çalışıyordu. mesela nokia nın live bilmem ne sitesindeki flash linuxda çalımıyor idi. gerçi o flash v8 versiyon ile de çalışmıyordu.

perl6
yaklaşık 19 yıl önce

ming'in yaraticisinin bir girisimi var aslinda ama havlu atti gibi malesef: flirt.sourceforge.net Flirt'un guzel yani Actionscript classlarinin C ile yaratilip kullanima sokulmasi. Animasyon sistemi daha yazilmadi ama zor degil eklenmesi... Bu arada bir kere v7 olayi cozulsun, kod tabani otursun, onun ustune v8 eklentileri yapilabilir cok cok zorlanmadan ( diye umuyorum).

sekuiche
yaklaşık 19 yıl önce

Tabi BSD desteğini de unutmamak lazım. Dört gözle bekliyorum, gerçi olmasa da olur, pek bi sıkıntı çektirmedi henüz.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Ruby slaytları

m1a2
7 Ocak 2003, 1 dakika okuma süresi

Ruby hakkında şöyle dört başı mamur bir tanıtım yazmayı çok zamandır düşünmekteyim , fakat yazının gerektirdiği fazlamesaiyi bir türlü denk düşüremedik. Son yıllarda tanıştığım en zarif açık yazılım ürünlerinden biri olan bu betik dilini madem ki teferruatıyla mercek altına alamıyoruz, şimdilik vur-kaç operasyonlarıyla yetinelim. Ruby`yi denemiş ve beğenmemiş veya denemeden beğenmemiş olabilirsiniz (sizi gidi piton`cular sizi :) fakat bir şeye eminim ki kendisini `programlama dilleri delisi` olarak tanımlayan Ruby`nin geliştiricisi Yukihiro Matsumoto`nun (a.k.a. MATZ) 2002 Ruby konferansında yaptığı şu nefis sunuları çok çok beğeneceksiniz: Sunu 1, Sunu 2. Üstadın dediği gibi `Be Minor, Be Cool`

Uludağ Pardus çıktı!

dfisek
3 Şubat 2005, 1 dakika okuma süresi

Gaziantep Üniversitesi'nde düzenlenen Akademik Bilişim 2005 konferansında duyurulan ve katılımcılara dağıtılan Pardus Çalışan CD, Pardus Ulusal İşletim Sistemi'nin CD üzerinde çalışan sürümünü içeriyor. CD içerisinde ofis araçları (metin düzenleyici, hesap tablosu, sunum hazırlayıcı, vb.), İnternet araçları (tarayıcı, e-posta, sohbet, vb.), çokluortam ve grafik araçları (film oynatıcı, müzik çalar, vb.), oyunlar ve çok sayıda uygulama mevcut. [ Ulusal Dağıtım ]

GNU Ekibinin .NETe cevabı: dotGNU

anonim
26 Eylül 2001, 1 dakika okuma süresi

Bu ara her yer Microsoftun ".NET vizyonu" ile dolup taşıyor. Daha .NETin "way be işte bu" diyebileceğimiz bir ürününü göremedik ama şimdiden rakipleri kollarını sıvadı. SunAlliance yakın zamanda .NETe alternatif olacak yeni bir sistem üzerinde çalışmaya başladıklarını açıklamıştı. Ama onlardan önce geçtiğimiz temmuz ayında dotGNU ekibi faaliyete başlamış. Altyapılarını C# ve/veya Java üzerine kurmayı planladıkları yazıyor ancak görünen o ki Java ağırlıklı bir sistem olacak. Ayrıca Java altyapısı, Python, Eiffel, Smalltalk gibi dilleri de dotGNU içinde kullanma imkanı sunacak. dotGNUnun sitesine www.dotgnu.org adresinden ulaşabilirsiniz.

Open Source camiasından .NET klonu!

elrond
10 Temmuz 2001, 1 dakika okuma süresi

Beklenen oldu. Pazar günü open source fanları Microsoft .NET servislerini re-produce etmek için ilk adımı attıklarını duyurdular. Bu sayede insanlar .NET teknolojilerini Microsoft' a bağlı kalmadan kullanabilecekler. Bu girişimin önümüzdeki yıllarda .NET servislerinin önemini ve popülerliğini arttıracağı düşünülüyor. Microsoft .NET ile bir takım network ve groupware servislerini (adressbook,calender vs..) satmayı düşünüyordu. .NET klonu 2 compenent içeriyor. MONO ve DotGNU.

Compiere, veritabanı bağımsızlığına sonunda kavuştu

acemi_
9 Şubat 2005, 1 dakika okuma süresi

Özgür CRM/ERP yazılımı olan Compiere, bu alandaki en gelişmiş yazılımlardan biri olmasına rağmen Oracle veritabanı sunucusuna bağımlılığı yüzünden, özgür veritabanı sunucularıyla birlikte kullanılamıyordu. Dolayısıyla Compiere'i kullanabilmek icin Oracle veritabanı sunucusu satın almak, özgür olmayan bir yazılıma bağımlı kalmak gerekiyordu.