Özgür Flash: Gnash

Macromedia Flash Player'ın GNU/Linux sürümü hakkında uzun zamandır çok çeşitli şikayetler vardı. Yavaş olması, ses sistemiyle ilgili sorunları ve olmadık zamanlarda web tarayıcının çökmesine sebep olabilmesi bu problemlerden sadece bazıları. Özgür yazılım kullanıcılarının çığlığını duyan FSF PubSoft'un da katkılarıyla GNash Projesini duyurdu.

Basın açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla GNU/Linux ve diğer özgür platformlar için Macromedia Flash 7 ile uyumlu, özgür bir flash oynatıcısı geliştirilmesini proje şimdiden belirli bir seviyeye gelmiş gibi görünüyor. Gnash grafik işlemleri için OpenGL kullandığı için Macromedia'nın Flash eklentisinden çok daha yüksek performans vermesi beklenebilir.

Bunun yanında özgür olarak geliştirilmesi sayesinde Gnash'in AMD64 ve PowerPC gibi Macromedia tarafından desteklenmeyen patformlarda ve FreeBSD gibi diğer işletim sistemlerinde de Flash oynatıcısı eksikliğine son vermesi bekleniyor.

Peki sizce bundan sonra ne olacak? Flash için özgür bir alternatifin gelmesi onun zaten varolan pazar hakimiyetini daha da güçlendirecektir, buna şüphe yok. Peki ya GNU/Linux altında şu anda desteklenmeyen Flash 8 biçimi? Macromedia'nın Flash 8.5 ile GNU/Linux üzerindeki flash eklentisini de güncelleyeceği söylentileri ortalıkta dolaşıyor. Şimdiden bazı siteler Flash 8'den aşağısıyla çalışmayı reddetmeye başladılar. Acaba bu Gnash'ın yayılma sürecini nasıl etkileyecek? Flash cephesinde bunlar olurken web tabanlı vektör çizim ve animasyon için bir W3C standardı olarak belirlenen, JavaScript yardımıyla etkileşimli animasyonlar hazırlamaya izin veren SVG ne olacak?

2006, Web tabanlı uygulamaların geliştirilmesi açısından 2005'in hareketliliğini aratmayacak gibi gözüküyor.

Not: Gnash'i nasıl okursunuz? Başındaki G'yi düşürerek "neş" diye mi? Yoksa Gnome'da olduğu gibi "Gneş" diye mi? Yoksa Türkçe konuşan özgür yazılım kullanıcıları olarak gidip Stallman'ın yakasına mı yapışsak?

Görüşler

darkhunter
yaklaşık 19 yıl önce

Gnash öncesinde de gplflash (gplflash.sourceforge.net) vardı, hala da var. Gplflash genel kanı odur ki, tam bir hezeyan...

Bana kalırsa standartları Macromedia'nın koyduğu böyle bir platformda bu implementasyonların şu anda hiçbir şansı yok! Kaldı ki mevcut durumda bile fevkalade başarısızlar...

Umalım da Macromedia Linux desteğini adam gibi versin.

tongucyumruk
yaklaşık 19 yıl önce

Yanılmıyorsam GPLFlash gibi projeler sadece Flash4'e kadar destek veriyorlardı. Başarısızlıklarının temelinde bu yatıyor olabilir. Gnash ise doğrudan v7 desteği ile geliyor. Şu anda GNU/Linux platformunda zaten Macromedia'nın da verdiği desteğin v7'ye kadar olduğu düşünülürse Macromedia'nın yeni bir hamle yapmaması halinde Gnash belli bir yaygınlık kazanabilir diye düşünüyorum.

Tabii dedikodular doğruysa ve Macromedia Flash 8.5'i GNU/Linux için de çıkarırsa Gnash doğrudan ölü doğmuş olacaktır sanırım. Flash 8 biçimi şimdiden belli bir yaygınlığa ulaşmışken ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalan bir Flash eklentisi tabiiki GPLFlash ile aynı kaderi paylaşacaktır.

Son olarak, tabiiki Flash biçimi Macromedia'nın elinde olan bir biçim fakat arkadan da SVG, XForms vs... gibi açık standartlar yavaş yavaş geliyor. IE 7.0'da SVG ve XForms desteği gelirse bu biçimlerin, anında Flash ile rekabet edecek kadar olmasa da, belli bir kullanım oranına ulaşması mümkün gibi gözüküyor.

Açıkçası ben artık kuralları Macromedia'nın koyduğu bir oyun tahtasında bulunmaktan, bir sonraki sürüm için onların keyfini beklemekten, kötü hazırlanmış, üvey evlat muamelesi gören flash eklentilerinden sıkıldım. SVG olmayacaksa bile bu nedenle, v8 isteyen siteleri kullanmamak pahasına da olsa Gnash'i desteklemek gerektiğini düşünüyorum. Bence bu gibi durumlar bir kerre daha özgürlüğün önemini hatırlatıyor...

Tarık
yaklaşık 19 yıl önce

windoze ve linux platformlarında flash ile uğraşmış biri olarak, macromedianın flash playerlerinde herhangi bir soruna şu ana kadar rastlamadım. (playerin projeksiyon dosyalarını adam gibi üretemiyor olması hariç)

Evet flash animasyonlarda ekran kartı hızlandırması olmadığından animasyon kalitesi düşüktür. Ama bu tamamiyle flash'ın mimarisiyle ilgili playerle değil.

Gnash, flash animasyonlarını grafik donanımına çizdirebilecek bir altyapıyla gelebilirse bu gerçekten mükemmel olur. Ama stabilite oranı ne olur onu iyi düşünmek lazım. Zira open gl için dizayn edilmemiş bir altyapıyla hazırlanan animasyonların open gl e entegrasyonu zor olabilir.

(Bu arada yazıyı hızlı yazmak durumunda kaldım. türkçe ingilazca kelimeler birbirine karıştı. herkesten özür dilerim)

yilmaz
yaklaşık 19 yıl önce

cpu ile ilgili ciddi problemler oluyordu. opera pluginini yüklediğimde bazen animasyonlarla ilgili şekillerde bozukluk falan oluyordu. ie de çalışan animasyon firefox da operada bir garip çalışıyordu. mesela nokia nın live bilmem ne sitesindeki flash linuxda çalımıyor idi. gerçi o flash v8 versiyon ile de çalışmıyordu.

perl6
yaklaşık 19 yıl önce

ming'in yaraticisinin bir girisimi var aslinda ama havlu atti gibi malesef: flirt.sourceforge.net Flirt'un guzel yani Actionscript classlarinin C ile yaratilip kullanima sokulmasi. Animasyon sistemi daha yazilmadi ama zor degil eklenmesi... Bu arada bir kere v7 olayi cozulsun, kod tabani otursun, onun ustune v8 eklentileri yapilabilir cok cok zorlanmadan ( diye umuyorum).

sekuiche
yaklaşık 19 yıl önce

Tabi BSD desteğini de unutmamak lazım. Dört gözle bekliyorum, gerçi olmasa da olur, pek bi sıkıntı çektirmedi henüz.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

SCO saçmalıkları bölüm 713 (Nerdeyse bitti :)

sundance
18 Ağustos 2004, 1 dakika okuma süresi

Newsforge'da yeralan habere göre IBM, SCO'ya ait olan kodu GPL altında dağıtmakla suçlandığı 5 milyar dolarlık davada SCO'yu kendi silahıyla vurdu !

IBM'in mahkemeye sunduğu 100 sayfalık iddianamede yasadışı olarak dağıtmakla suçlandığı kodu [Linux 2.4 kernel kodu]SCO'nun 4 Ağustos 2004 itibariyle halen kendisinin de yayınladığını belirtiyor
Günün lafı: Filler tepinirken çimenler ezilir

Özgür yazılım/Açık kaynak misyonerliği

roktas
1 Şubat 2005, 1 dakika okuma süresi

Raelyanlar ve Solara'cılardan sonra Bill Gates de atladı uçağına, dayandı kapımıza :-) Peki, kalplere keder veren soru: "biz" ne yapmalıyız? Bakın Ubuntu'yu da çıkaran Canonical Ltd. özgür yazılımın yaygınlaşması misyonuyla neler yapıyor? "HaydiAçıkYazılıma"/ "Goopensource" projesi Güney Afrika havalisinde özgür yazılımın özellikle bilişim profesyoneli olmayanlar nezdinde bir "farkındalık" kazanmasını hedefliyor. Bu kapsamda yürütülen faaliyetler arasında en dikkat çekeni Windows®'da çalışan muhtelif özgür yazılımların derlendiği bir AçıkCD dağıtımı. Dip not: Öğretmenlere dağıtılacak bundle'lar her ne olacaksa böyle birşeyi de araya sıkıştırmak için lobi faaliyeti yürütmek de yarar var.

Bu işte bir hata var! :)

sundance
24 Ocak 2002, 2 dakika okuma süresi

Dyndns.org 18 Ocak günü, Perl Foundation`a $20,000`lık bağışta bulundu.

\r\r\r\r\r\r \r\r\r\r\r\r Tamamen gönüllülerle ve bağışlarla yürüyen bir organizasyonun, yine kendisi ile aynı statüde bulunan bir başka gönüllü organizasyonuna böyle bir bağışta bulunabilmesi, serbest piyasa koşullarında utançla ve esefle karşılanacak :) bir gelişme olarak algılandı. İsminin açıklanmasını istemeyen bir çok uluslu şirket yetkilisi `İnsanlar tüketmek ve sahip olmak yerine, üretmek ve paylaşmayı seçerlerse bütün bu sistem nasıl yürüyecek, bunu engelleyecek yasalar olmalı!` diye beyanat verdi ;)

GNU Radio İle Kendi Radyo Alıcınızı Programlayın

FZ
20 Mayıs 2003, 1 dakika okuma süresi

Vanu, Inc. şirketi PDA donanımı üzerinde GNU Radio tabanlı programlanabilir radyo alıcı sistemini tanıttı. Gömülü (embedded) Linux çalıştıran bir Hewlett-Packard iPAQ PDA ile entegre edilmiş 100-475 MHz´lik radyo sistemi görenleri şaşırttı. Radyo için gerekli olan sayısal sinyal işleme fonksiyonalitesi GNU Radio yazılımı tarafından sağlanıyor.

Qt LGPL Oluyor

anonim
14 Ocak 2009, 1 dakika okuma süresi

Nokia Qt'u satın aldığından beri Qt lisansının LGPL olabileceği telaffuz ediliyordu. Qt'un resmi sitesindeki açıklamaya göre bu beklenenden de çabuk gerçekleşiyor. Mart ayında çıkacak olan Qt 4.5 ile masaüstü ve gömülü platformlar için lisans seçenekleri arasına LGPL de eklenecek.

Linux masaüstünde önemli bir ağırlığı olan Qt'un Symbian portunun da hazırlanmakta olduğunu hatırlatalım. Ülkemizde hazırlanan Pardus Linux dağıtımı da Qt temelli olması nedeniyle bu gelişmeden, Linux ekosistemi oluşturma gücü açısından olumlu bir şekilde etkilenecektir.