Özgür Flash: Gnash

Macromedia Flash Player'ın GNU/Linux sürümü hakkında uzun zamandır çok çeşitli şikayetler vardı. Yavaş olması, ses sistemiyle ilgili sorunları ve olmadık zamanlarda web tarayıcının çökmesine sebep olabilmesi bu problemlerden sadece bazıları. Özgür yazılım kullanıcılarının çığlığını duyan FSF PubSoft'un da katkılarıyla GNash Projesini duyurdu.

Basın açıklamasından anlaşıldığı kadarıyla GNU/Linux ve diğer özgür platformlar için Macromedia Flash 7 ile uyumlu, özgür bir flash oynatıcısı geliştirilmesini proje şimdiden belirli bir seviyeye gelmiş gibi görünüyor. Gnash grafik işlemleri için OpenGL kullandığı için Macromedia'nın Flash eklentisinden çok daha yüksek performans vermesi beklenebilir.

Bunun yanında özgür olarak geliştirilmesi sayesinde Gnash'in AMD64 ve PowerPC gibi Macromedia tarafından desteklenmeyen patformlarda ve FreeBSD gibi diğer işletim sistemlerinde de Flash oynatıcısı eksikliğine son vermesi bekleniyor.

Peki sizce bundan sonra ne olacak? Flash için özgür bir alternatifin gelmesi onun zaten varolan pazar hakimiyetini daha da güçlendirecektir, buna şüphe yok. Peki ya GNU/Linux altında şu anda desteklenmeyen Flash 8 biçimi? Macromedia'nın Flash 8.5 ile GNU/Linux üzerindeki flash eklentisini de güncelleyeceği söylentileri ortalıkta dolaşıyor. Şimdiden bazı siteler Flash 8'den aşağısıyla çalışmayı reddetmeye başladılar. Acaba bu Gnash'ın yayılma sürecini nasıl etkileyecek? Flash cephesinde bunlar olurken web tabanlı vektör çizim ve animasyon için bir W3C standardı olarak belirlenen, JavaScript yardımıyla etkileşimli animasyonlar hazırlamaya izin veren SVG ne olacak?

2006, Web tabanlı uygulamaların geliştirilmesi açısından 2005'in hareketliliğini aratmayacak gibi gözüküyor.

Not: Gnash'i nasıl okursunuz? Başındaki G'yi düşürerek "neş" diye mi? Yoksa Gnome'da olduğu gibi "Gneş" diye mi? Yoksa Türkçe konuşan özgür yazılım kullanıcıları olarak gidip Stallman'ın yakasına mı yapışsak?

Görüşler

darkhunter
19 yıl önce

Gnash öncesinde de gplflash (gplflash.sourceforge.net) vardı, hala da var. Gplflash genel kanı odur ki, tam bir hezeyan...

Bana kalırsa standartları Macromedia'nın koyduğu böyle bir platformda bu implementasyonların şu anda hiçbir şansı yok! Kaldı ki mevcut durumda bile fevkalade başarısızlar...

Umalım da Macromedia Linux desteğini adam gibi versin.

tongucyumruk
19 yıl önce

Yanılmıyorsam GPLFlash gibi projeler sadece Flash4'e kadar destek veriyorlardı. Başarısızlıklarının temelinde bu yatıyor olabilir. Gnash ise doğrudan v7 desteği ile geliyor. Şu anda GNU/Linux platformunda zaten Macromedia'nın da verdiği desteğin v7'ye kadar olduğu düşünülürse Macromedia'nın yeni bir hamle yapmaması halinde Gnash belli bir yaygınlık kazanabilir diye düşünüyorum.

Tabii dedikodular doğruysa ve Macromedia Flash 8.5'i GNU/Linux için de çıkarırsa Gnash doğrudan ölü doğmuş olacaktır sanırım. Flash 8 biçimi şimdiden belli bir yaygınlığa ulaşmışken ihtiyaçları karşılamakta yetersiz kalan bir Flash eklentisi tabiiki GPLFlash ile aynı kaderi paylaşacaktır.

Son olarak, tabiiki Flash biçimi Macromedia'nın elinde olan bir biçim fakat arkadan da SVG, XForms vs... gibi açık standartlar yavaş yavaş geliyor. IE 7.0'da SVG ve XForms desteği gelirse bu biçimlerin, anında Flash ile rekabet edecek kadar olmasa da, belli bir kullanım oranına ulaşması mümkün gibi gözüküyor.

Açıkçası ben artık kuralları Macromedia'nın koyduğu bir oyun tahtasında bulunmaktan, bir sonraki sürüm için onların keyfini beklemekten, kötü hazırlanmış, üvey evlat muamelesi gören flash eklentilerinden sıkıldım. SVG olmayacaksa bile bu nedenle, v8 isteyen siteleri kullanmamak pahasına da olsa Gnash'i desteklemek gerektiğini düşünüyorum. Bence bu gibi durumlar bir kerre daha özgürlüğün önemini hatırlatıyor...

Tarık
19 yıl önce

windoze ve linux platformlarında flash ile uğraşmış biri olarak, macromedianın flash playerlerinde herhangi bir soruna şu ana kadar rastlamadım. (playerin projeksiyon dosyalarını adam gibi üretemiyor olması hariç)

Evet flash animasyonlarda ekran kartı hızlandırması olmadığından animasyon kalitesi düşüktür. Ama bu tamamiyle flash'ın mimarisiyle ilgili playerle değil.

Gnash, flash animasyonlarını grafik donanımına çizdirebilecek bir altyapıyla gelebilirse bu gerçekten mükemmel olur. Ama stabilite oranı ne olur onu iyi düşünmek lazım. Zira open gl için dizayn edilmemiş bir altyapıyla hazırlanan animasyonların open gl e entegrasyonu zor olabilir.

(Bu arada yazıyı hızlı yazmak durumunda kaldım. türkçe ingilazca kelimeler birbirine karıştı. herkesten özür dilerim)

yilmaz
19 yıl önce

cpu ile ilgili ciddi problemler oluyordu. opera pluginini yüklediğimde bazen animasyonlarla ilgili şekillerde bozukluk falan oluyordu. ie de çalışan animasyon firefox da operada bir garip çalışıyordu. mesela nokia nın live bilmem ne sitesindeki flash linuxda çalımıyor idi. gerçi o flash v8 versiyon ile de çalışmıyordu.

perl6
19 yıl önce

ming'in yaraticisinin bir girisimi var aslinda ama havlu atti gibi malesef: flirt.sourceforge.net Flirt'un guzel yani Actionscript classlarinin C ile yaratilip kullanima sokulmasi. Animasyon sistemi daha yazilmadi ama zor degil eklenmesi... Bu arada bir kere v7 olayi cozulsun, kod tabani otursun, onun ustune v8 eklentileri yapilabilir cok cok zorlanmadan ( diye umuyorum).

sekuiche
19 yıl önce

Tabi BSD desteğini de unutmamak lazım. Dört gözle bekliyorum, gerçi olmasa da olur, pek bi sıkıntı çektirmedi henüz.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Bu Bilgiyi Barkodlasak da mı Saklasak, Barkodlamasak da mı Saklasak?

barbaros
30 Aralık 2004, 6 dakika okuma süresi

Arkadaşlarınızla gezerken bir pastaneye uğradınız. Yediğiniz pasta o kadar lezizdi ki, aşçıdan tarifini isteme gafletinde bulundunuz. O da haklı olarak bu işten para kazandığını, tarifi size verirse aç kalacağını söyledi. Damak zevkinize bir yenilik daha katacaktınız, ama olmadı.

Günümüzde bilginin en büyük dağılım kanallarından biri, şüphesiz internet. İnternet ile bir şekilde ilişkisi olan herkes, reklam amacıyla ücretsiz sağlanan e-posta adresleri, ücretsiz web alanları gibi birkaç istisna alan dışında bir çok hizmetin, bilgisayarda kişisel ya da ticari kullanım amacıyla edinilen programların, fotoğraf ve haber arşivi gibi "aslî" bilgi kaynaklarının ücrete tabî olduğunu bilmektedir. Okumakta olduğunuz yazı, bu örnekler arasında yer alan "ücret karşılığı kullanılan program"ı kendisine konu edindi. İnternet üzerinde, her ay çıkan bilgisayar dergilerinin cd eklerinde, çeşitli kitapların yanında verilen cdlerde bir çok program bulunmakta, ancak bu programların yaklaşık %95'i, aslında belli bir ücret karşılığı satılmakta olup, bu ücret ödenip programın kaydı yapılana kadar belirli sayıda, belirli gün kısıtlamasıyla, belirli fonksiyonların devre dışı kalması zorunluluğuyla kullanılabilme gibi kısıtlamalarla dağıtılan reklam sürümleridir.

Debian; keyif mi, bela mı ?

sundance
6 Ekim 2002, 4 dakika okuma süresi

Şimdiye kadar yaklaşık 20 Unix varyantı kullanmış birisi olarak, son kullandığım dağıtım hakkında bir şeyler yazmasam rahat edemezdim :) FM`de m1a2'nin Debian Kurulumu 1 ve 2 yazılarından sonra birilerinin de yorum babında bir yazı yazması şarttı.
Yaklaşık üç haftadır, Debian kullanıyorum...

TurboPower OpenSource´a yöneldi

inoxes
16 Ocak 2003, 1 dakika okuma süresi

Yıllardır uygulama geliştiriciler için oldukça kaliteli yazılım kütüphaneleri ve araçlar geliştiren TurboPower software geliştireceği araçları olabilecek en iyi seviyeye gelebilmesi için ozgur yazılım çatısı altında yayınlacağını duyurdu.
Aynı şekilde ERP devi SAP kendi rdbms sistemi olan SapDB yi LGPL/GPL çatısı altında geliştiriyor ve hiçbir lisans ücreti istemiyor.
Bu gibi dev firmaların GPL'e yatırım yapmaları ise gelecekteki yazilim standartının habercisi gibi gözüküyor ;)

Ayrıntılı bilgiler için turbopower.com, sapdb.org

Hurd Çalışan CD

misafir
27 Ekim 2005, 1 dakika okuma süresi

GNU/Hurd çalışan CD'nin son versiyonu dün çıktı. Siz de benim gibi GNU/Hurd'ü sabit diskinize kurmaya çalışıp beceremeyenlerdenseniz, hemen şu adresten indirip bu linux'tan bağımsız GNU sistemini deneyebilirsiniz. Sistemde grafik arayüz yok ama emacs ve perl gibi ilginç şeyler mevcut. Meraklılarına duyurulur.

Türkçe Open Source muhasabe yazılımı

raistlinthewiz
6 Aralık 2002, 1 dakika okuma süresi

Fazlamesai slashdot tarzı bir site olduğuna göre sanırım ordaki gibi sorular sorabiliriz.
Hepimiz compiere'ı duymuşuzdur ve başarısını biliyoruzdur.
Peki Türkiye open source bir muhasebe yazılımı üretilse sizce, Türk yazılım firmalarının tepkisi nasıl olur, kullanıcılar buna nasıl yaklaşır?