Bu dökümanda, size son zamanlarda gittikçe daha çok ihtiyaç duyduğumuz CD-Writerları Linux makinanızda nasıl kullanabileceğinizi anlatacağım.
\r\r
\r\r
Herşeyden önce bazı noktaların anlaşılması gerekmekte.
\r\r
\r\r
Şu anda piyasada kolayca bulabileceğiniz $50-$100 civarı satılmakta olan IDE dahili Cd Yazıcılar gerek kurulum kolaylığı, gerekse fiyatlarının düşüklüğü sebebiyle oldukça ilgi görmekte. Böyle bir CD-Yazıcı almayı düşünüyorsanız, benim tavsiyem 24 hızlı yazanların üstündeki yazıcıların fiyat/kazanç olarak çok da verimli olmadıkları yönünde. Mesela 40x bir yazıcı 24x bir yazıcının 4,5 dakikada yazdığı cdyi yaklaşık 3-3,5 dakikada yazabilmekte ancak.
\r\r
\r\r
IDE CD yazıcılar konusunda Linux`da bilinmesi gereken temel nokta bu yazıcıların direkt olarak desteklenmediğidir. Linux üstündeki bütün CD yazıcılar SCSI desteği üzerinden kullanılmaktadırlar. Bu yüzden de öncelikli olarak yapmamız gereken bu yazıcıları tanıtabilmek için Linux kernelinde bazı küçük değişiklikler yapmak.
\r\r
\r\r
Öncelikle bu işi yapabilmek için iki yol var. Birisi her zaman işe yarayan Kerneli derlemek. Bu işi daha önce yapmamış olanlar için bunun zor gözükeceğinin farkındayım, fakat inanın ki oldukça kolay. İşin bu kısmından çok derine girmeden bahsedeceğim.
\r\r
\r\r
Diğer yol ise, oldukça kısa ve basit. Fakat mevcut kernelinizde belli bir özelliğin olmasını gerektiriyor. Bu da ide-scsi emulasyonu. Bunu /lib/modules altinda bir yerlerde ide-scsi.o dosyası olup olmamasına bakarak bulabilirsiniz. Modern dağıtımların çoğunda bu özellik var. Eğer sizde de bu dosya varsa yapmanız gereken sadece
\r\r
\r\r
lilo'ya aşağıd anlatılan \r\r
append="hdc=ide-scsi"
\r\r
\r\r
satırını eklemek
\r\r
ve /etc/rc.d/rc.local dosyasına
\r\r
\r\r
/sbin/insmod ide-scsi
\r\r
\r\r
komutunu yerleştirmek.
\r\r
\r\r
Artık dökümanın son aşaması olan yazılımları derleme bölümüne geçebilirsiniz. Kernel derlemenize gerek kalmadı.
\r\r
\r\r
Eğer sözkonusu dosya yerinde yoksa, veya bu sistem bir şekilde çalışmazsa, Kernel derlemekten başka şansımız yok, ama merak etmeyin bu sırada birsürü şey öğreneceğiz.
\r\r
\r\r
\r\r
Kernel'i derlemek için, kullandığınız kernelin kaynak kodunu www.kernel.org`dan indirin ve /usr/src altına açın
/usr/src/linux-2.4.18 gibi.
\r\r
\r\r
Daha sonra /usr/src directorysine gidip ln -s linux-2.4.18 linux diye bir link yaratmamız gerekiyor. Bu da compile edeceğimiz programların kernel ile ilgili kodlara ulaşmasını kolaylaştırmak amacıyla yapılmakta.
\r\r
\r\r
Ardından /usr/src/linux dizinine girip, make xconfig yapmanız gerekmekte. Eğer X Windows kullanmıyorsanız make menuconfig de yapabilirsiniz.
\r\r
\r\r
Şimdi buradaki bazı opsionlaı değiştirmeniz gerekecek.
\r\r
\r\r
Öncelikle
\r\r
\r\r
-Block Devices altında
\r\r
Loopback device support: Bunu M ya da Y yapabilirsiniz.
\r\r
\r\r
-ATA/IDE/MFM/RLL Support altında
\r\r
ATA/IDE/MFM/RLL support: Y
\r\r
\r\r
-IDE,ATA and ATAPI Block Devices altında
\r\r
IDE/ATAPI CDROM support: Bunun N olması gerekiyor kesinlikle
\r\r
SCSI emulation support: Y yada M olabilir (tercihen M)
\r\r
\r\r
-SCSI Support altında
\r\r
SCSI Support: Y veya M
\r\r
SCSI CD-ROM support: Y veya M (Tercihen M)
\r\r
Enable Vendor Specific Extensions: Y
\r\r
SCSI generic support: M
\r\r
Probe All Luns on each SCSI device:Y
\r\r
Verbose SCSI error reporting: Y
\r\r
\r\r
-File Systems altında
\r\r
ISO9660 CDROM File system support: Y
\r\r
Microsoft Joliet CDROM extensions: Y
\r\r
\r\r
Bütün bunları seçtikten sonra ana menüden Save and Exit'i seçiyoruz.
\r\r
\r\r
Artık kernel derlemeye hazırız.
\r\r
\r\r
Yapmamız gereken adım adım
\r\r
make dep
\r\r
make clean
\r\r
make bzImage
\r\r
make modules
\r\r
make modules_install
\r\r
\r\r
veya bunları tek bir adımda
\r\r
make dep clean bzImage modules modules_install
\r\r
seklinde de yapabiliriz.
\r\r
\r\r
Tamam, kerneli de derledik. Şimdi bu yeni kerneli kullanılabilir hale getirmek kaldı.
\r\r
Bunun icin /usr/src/linux directorysi altındaki System.map dosyasını /boot/System-2.4.18 adı altında kaydedelim.\r\r
\r\r
Şimdi de /usr/src/linux/arch/i386/boot/bzImage dosyasını da /boot/vmlinuz-2.4.18 olarak kaydettikten sonra /boot/System ve /boot/vmlinuz dosyalarının isimlerini System.old ve vmlinuz.old şeklinde değiştirin.
\r\r
\r\r
Şimdi de ln -s /boot/System-2.4.18 /boot/System
\r\r
ln -s /boot/vmlinuz-2.4.18 /boot/vmlinuz
\r\r
yapın.
\r\r
\r\r
Son olarak da /etc/lilo.conf dosyasına müdahalede bulunup yeni bir kayıt ekleyeceğiz.
\r\r
\r\r
append="hdc=ide-scsi"
\r\r
image = /boot/vmlinuz.bak
\r\r
label = linuxeski
\r\r
root= /dev/hda2
\r\r
\r\r
Burada dikkat edilmesi gereken nokta append satırı. Burada Cd yazıcının bağlı olduğu yeri belirtiyoruz. Bu da şuna göre
\r\r
hda: primary master
\r\r
hdb: primary slave
\r\r
hdc: secondary master
\r\r
hdd: secondary slave
\r\r
\r\r
Bir harddiskiniz, bir cd yazıcınız ve bir cdromunuz olduğunu ve cd romunuzun cd yazıcının hızından daha hızlı okuyabildiğini düşünürsek en uygun konfigürasyon;
\r\r
\r\r
HardDisk:Primary master (hda)
\r\r
CdWriter:Secondary master (hdc)
\r\r
CdRom: Secondary slave (hdd)
\r\r
\r\r
Buna uygun olarak gerekli append satırını da yazıp /etc/lilo.conf'u kaydettikten sonra, bir kez lilo'yu calistiroruz ki Lilo konfigürasyonu gecerlilik kazansın.\r\r
\r\r
Şimdi ise /etc/rc.d/rc.local dosyasına şu satırları ekliyoruz\r\r
\r\r
/sbin/insmod ide-scsi
\r\r
/sbin/insmod scsi_mod
\r\r
/sbin/insmod sr_mod
\r\r
/sbin/insmod sg
\r\r
\r\r
Ve makinamızı restart ediyoruz.
\r\r
\r\r
Eğer bir şekilde bir problem çıkarsa demin liloya yaptığımız değişiklik sayesinde lilodan linux eski isimli seçeneği seçiyoruz ki bir önceki kernel yüklenebilsin.
\r\r
\r\r
Büyük ihtimalle bir sorun çıkmadan makina açılacaktır.
\r\r
\r\r
Şimdi elimizde Cd yazıcı desteği olan bir Linux sistemimiz var, fakat cd yazabilmek için program(lar)a ihtiyacımız var.
\r\r
\r\r
Bu konuda Linux`da de-facto-standart olmuş program cdrtools (eski adı ile cdrecord) ve xcdroast. Cdrecord komut satırından çalışan bir program olarak inanılmaz özelliklere sahiptir ve cd yazmak için gereken hemen her türlü ihtiyacınızı giderir. Öte yandan bu komut satırlarını kullanmak çok da kolay değildir, bu yüzden de Xcdroast isimli programa ihtiyaç duyuyoruz. Bu program da data ve audio cdsi basmak konusunda oldukça iyi bir kullanıcı arabirimidir, sonuç olarak yaptığı cdrecord ve diğer programları gerektiği gibi kullanmak tabi ki. Bu programın bir başka güzel yanı da bir çok Linux dağıtımında direkt bulunan GTK kullanıyor olması. Bu sayede KDE ya da GNOME gibi sistemlere bağımlı kalmadan VectorLinux gibi yağsız ;) dağıtımlarla da kolaylıkla cd basabiliyorsunuz. Tabi eğer Gnome ya da KDE kullanıyorsanız elinizde başka alternatifler de var.
\r\r
\r\r
Çeşitli CD yazıcı yazılımları konusunda
\r\r
http://www.fokus.gmd.de/research/cc/glone/employees/joerg.schilling/private/cdb.html \r\r
adresine bakabilirsiniz.
\r\r
\r\r
www.xcdroast.org`dan iki programa da ulaşabilirsiniz.
Kurulumları, klasik configure, make, make install şeklinde. Burada önemli nokta, cdrtools'u xcdroast`dan önce kurmanız, zira kurulum sırasında xcdroast cdrecord ve diğer programları arıyor.
\r\r
\r\r
İki programı da teker teker install ettikten sonra artık sadece denemek kalıyor(burada dikkat edilmesi gereken bir başka husus da xcdroast'un cdrecord mkisofs gibi programların /usr/local/bin altında olmalarını istemesi).
\r\r
\r\r
Ben bütün bu kurulumu VectorLinux sistemimde gerçekleştirmiş bulunmaktayım. Belki başka sistemlerde Glibc ve benzer farklılıklar yüzünden problemler yaşayabilirsiniz. Özellikle Cdrtools bu konuda çok hassas, bu yüzden bu programların belki de RPM ya da başka bir formatta binary hallerini kurmanızda fayda olabilir.
\r\r
\r\r
Bu programları kurdunuz ve CD basmak istiyorsunuz. Öncelikle\r\r
cdrecord -scanbus komutunu verin ve bakalım ne kadar başarılı olmuşsunuz.
\r\r
Görmeniz gereken yaklaşık olarak
\r\r
\r\r
Cdrecord 1.11a23 (i686-pc-linux-gnu) Copyright (C) 1995-2002
Jörg Schilling
\r\r
Linux sg driver version: 3.1.22
\r\r
Using libscg version 'schily-0.6'
\r\r
scsibus0:
\r\r
0,0,0 0) 'HL-DT-ST' 'CD-RW GCE-8400B ' '1.02' Removable CD-ROM
\r\r
0,1,0 1) 'LG ' 'CD-ROM CRD-8522B' '1.01' Removable CD-ROM
\r\r
0,2,0 2) *
\r\r
0,3,0 3) *
\r\r
0,4,0 4) *
\r\r
0,5,0 5) *
\r\r
0,6,0 6) *
\r\r
0,7,0 7) *
\r\r
\r\r
Burada 0 numaralı SCSI birimi /dev/scd0 CD Writer, 1 numaralı birim ise /dev/scd1 CD-Rom, tabi sizin makinanızdaki birimlerin markaları ve modelleri değişik olabilir. Önemli nokta, artık önceden /dev/hdd diye ulaştığınız CD-Rom'unuza artık /dev/scd1 diye ulaşacak olmanız. İsterseniz bir karışıklığa sebep olmadan\r\r
rm /dev/cdrom ve ln -s /dev/scd1 /dev/cdrom yapıp, herşeyin eskisi gibi devam etmesini sağlayabilirsiniz.
\r\r
\r\r
Cdrecord`un yukardaki gibi çıktı vermesinin ardından artık tüm yapmanız gereken Xcdroaster`ı konfigüre edip CD`lerinizi basmak.
\r\r
\r\r
Çok kolay olmadığının, aksine oldukça zor gözüktüğünün farkındayım, ama inanın bana adım adım giderseniz, yukardaki açıklamaları takip ederek (tanrı hatalarımı affetsin :) eminim bu işin altından kalkabilirsiniz.
\r\r
\r\r
Eğer bir noktada takılırsanız, çözemediğiniz bir kısım olursa adımları bir kez daha gözden geçirin. Eminim bir çözümü vardır.\r\r
\r\r
\r\r
\r\r
URL Listesi:
\r\r
\r\r
Xcdroaster: www.xcdroaster.org
\r\r
Genel CD-Writer programları:
http://www.fokus.gmd.de/research/cc/glone/employees/joerg.schilling/private/cdb.html
\r\r
\r\r
CD-Writing How-To: http://www.tldp.org/HOWTO/CD-Writing-HOWTO.html
\r\r
\r\r
Hepinize kolay gelsin. Bazen düşünüyorum da eğer Linux olmasaydı, beni bu kadar meşgul edecek kadar Lego`yu almaya param yeter miydi ;)
\r\r
Eğer Kablonet veya DSL`iniz varsa, hiçbir zaman yeteri kadar harddiskiniz olamaz :) Bu düşünceden yola çıkarak bugün gidip kendime bir CD-Writer aldım. Yaklaşık birbuçuk yıldır gururla kullandığım Linux sistemime bu CD-Writerı tanıtabilmek için sekiz saat kadar uğraştıktan sonra başarılı oldum.
\r\r \r\r Sizlerin en azından uğraşmamanız için, Fazlamesai ürünlerine bir yenisini daha ekleyelim dedim ve bu sancılı süreci mümkün olduğu kadar pratikleştirdim. İyi cd basmalar (en iyi p2p MLDonkey, işte o kadar ;)
\r\r \r\r Sizlerin en azından uğraşmamanız için, Fazlamesai ürünlerine bir yenisini daha ekleyelim dedim ve bu sancılı süreci mümkün olduğu kadar pratikleştirdim. İyi cd basmalar (en iyi p2p MLDonkey, işte o kadar ;)