JavaScript: Quo Vadis?

jQuery'nin yaratıcısı ve aynı zamanda Mozilla 'hacker'larından John Resig'in Ars Technica'daki 'Extreme JavaScript Performance' başlıklı yazısını gördükten sonra "JavaScript, nereye?" diye sormamak mümkün değil. Buna bir de Mozilla'nın CTO'su ve JavaScript'in yaratıcısı Brendan Eich'ın "JavaScript Gets Faster" röportajı eklenince sorunun vurgusu daha da güçleniyor. Peki ama neden?

Çünkü JavaScript sessiz sedasız gelmiş geçmiş en 'cross-platform' dil olma yolunda fırtınalı şekilde ilerlerken son kullanıcılar da gittikçe daha çok etkileşimli Internet servislerine, yazılımlarına, web programcıları ise JavaScript kitaplıklarına güvenmeye başlıyor. Bunun farkında olan büyük yazılım geliştirme ekipleri de yoğun bir rekabet içinde web tarayıcının belki de en önemli bileşenlerinden biri olan JavaScript motorlarını hızlandırmak için yarışıyorlar: Mozilla'dan TraceMonkey, WebKit'ten SquirrelFish ve Google Chrome ekibinden V8 halihazırdaki web tarayıcılarımızdaki JavaScript'in en az birkaç katı performans sunuyorlar. Süreç içinde şimdiki JavaScript performansının yaklaşık 10 katına çıkması bekleniyor. Mevcut durumda ise, mesela Eich'ın verdiği bilgiye göre TraceMonkey optimize edilmemiş bir gcc çıktısı kadar performanslı çalışıyor.

Eich ekliyor: "Bunu bir de canvas elementi ile birleştirip GUI geliştirdiğinizi düşünün, işte o zaman performansın önemini anlamaya başlarsınız. Henüz Flash çıktısı üretmek için kullanılan güçlü araçlar kadar güçlü araçlar değil bu tür şeyleri hedefleyen ama altyapı çok hızlı şekilde hazır hale geliyor. Farklı plug-inler ile boğuşmak yerine doğrudan tarayıcının bir parçası olan 'native' bir sistemle her türlü şeyi yapmak istemez miydiniz?"

Görülen o ki JavaScript şu anda üzerinde en çok ve farklı optimizasyon tekniğinin denendiği dinamik dil / platform. Acaba JavaScript gibi dinamik bir dile uygulanan optimizasyon algoritmalarının sonuçları diğer dinamik dillere yansır mı? Tüm bu gelişmeler birkaç yıl sonra kullanacağımız web tarayıcıları ve daha da önemlisi Internet servislerini nasıl şekillendirir ve tabii web yazılımı geliştirme işini?

Not: Nedense aklıma Alan Kay'in çok alıntılanan laflarından biri geldi: "Until real software engineering is developed, the next best practice is to develop with a dynamic system that has extreme late binding in all aspects." (Kaynak: The Most Important Idea in Computer Science)

Görüşler

elurin
16 yıl önce

Hepsi güzel hoş da lambda-the-ultimate de gördğüm haber "No more tail calls in Javascript?" [1] moralimi fena halde bozdu :/

[1] http://lambda-the-ultimate.org/node/3047

FZ
16 yıl önce

Standartlardan bahsedenlerin tüylerini diken diken edebilecek bir hayal: Web tarayıcınızın ayarlar kısmını açıyorsunuz ve plug-in olarak filanca JavaScript motorunu istiyorum (x, y, z... compatibility modes ON / OFF, based on URL, vs.) diyor, çalışmaya devam ediyorsunuz ;-)

Bilmiyorum LtU'daki haber ne kadar moral bozucu çünkü mevcut sistemler çok daha hızlı çalışma çizgisinde ilerlediği sürece o bahsedilen değişiklik ne kadar negatif algılanacaktır?

myavuzselim
16 yıl önce

O yazidan bir link: http://spreadsheets.google.com/pub?key=pFIHldY_CkszsFxMkQOReAQ&gid=2

Ben aslinda javascript'in basitligini seviyordum. Generator, array slicing falan, bunlar isi kolaylastiran guzel ozellikler. Fakat primitif veri tipleri, const, siniflar, parametreli siniflar gibi seyleri gormek bana biraz abartildigini dusunduruyor. Bir de buna geriye uyumlu olma zorunlulugu eklenince bir corba ile karsilasacagimizdan korkuyorum :/

javamorg
16 yıl önce

Türkiye'de bir zamanlar PHP gibi "script dillerini" yazılımdan saymayan bir akım şimdi Javascript'e nasıl bu şekilde yaklaşacak bilmiyorum. Ama aslında ilgilenmiyorumda. Çalıştığım firmada JavaScript özelde de jQuery yazılım grubunda bir bölüm olarak oldukça sağlam duruyor. JavaScript'i çok önemsiyorum ve diğer firmalarada bunu tavsiye ediyorum. Biz jQuery Yazılımcısı arıyoruz diye ilan vermeye başladık, yakında kariyer.net'i Javascript ile başlayıp onunla biten tek cümlelik ilanların saracağını düşünüyorum. Ona diğerlerinin yanında olması gereken bir mecburi özellik değilde, başlı başına bir uzmanlık alanı olarak bakmak gerekiyor. Bugün, jQuery UI 'nin yaratıcısı Paul Bakaus kendisini Javascript uzmanı veya kullanıcı arayüzü ve kullanılabilirlik uzmanı olarak lanse ediyor. Bilgisi olan bir çok alan ve dil olmasına rağmen bu onun için yeterli bir ifade. Bugün onun gibi yüzlerce JavaScript uzmanı (Yalnızca JS uzmanı) dev şirketlerde yerlerini sağlamlaştırmış durumda.

FZ
16 yıl önce

Yazdıklarınız bir yazılımcı dostumun başından geçeni hatırlattı. Kendisi Türk ama yaklaşık 1 senedir Almanya'da yaşıyor (ve tabii ki FM müdavimlerinden ;-), geçenlerde orada görüşmeye gideceği bir yazılım şirketinin doğrudan jQuery ve JS konusunda deneyimli adam aradığını söylüyordu, onu da bu yüzden çağırmışlar.

Acaba şöyle diyebilir miyiz: Arkada yani sunucu tarafında fonksiyonel ve eşzamanlı, dağıtık programlama dilleri ve paradigmaları (Erlang, F#, Haskell, vb.) gittikçe kendini hissettirmeye başlarken ön tarafta da gün be gün daha karmaşık işleri halletmek için kullanılan JavaScript değer kazanıyor?

javamorg
16 yıl önce

Kesinlikle. Ayrıca işlem yükünü sunucudan istemciye aktarılması ile elde edilen avantajı da unutmamak gerekiyor.

FZ
16 yıl önce

'Working with jQuery, Part 1: Bringing desktop applications to the browser' başlıklı developerWorks makalesinde de JS kitaplıkları ve jQuery'nin popülaritesine dair aşağıdaki gibi bir grafik dikkatimi çekti:

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

America Online'dan dev kişisel gizlilik ihlali

tongucyumruk
7 Ağustos 2006, 1 dakika okuma süresi

Bundan birkaç ay önce Google'ın kullanıcılarının yaptıkları aramalara ilişkin bilgileri devlete açmayı reddetmeleri oldukça gürültü koparmıştı. AOL kişisel gizliliğin abartılan bir konu olduğuna karar vererek son üç ayda yapılan aramalara ilişkin verileri yayınladı. Veriler her ne kadar "kişisel gizliliğin korunması" amacıyla kullanıcı adları yerine rastgele sayılar koyularak açıklandıysa da aynı kullanıcının yaptığı aramaların aynı numaraya sahip olması arada bağlantı kurulmasını kolaylaştırıyor. Gelen tepkiler üzerine AOL şimdilik verileri internetten kaldırdı.

Türkiye'de Bir İlk

wime77
22 Nisan 2009, 1 dakika okuma süresi

Türkiye nin ilk Cerrahi yayın sitesi www.canlicerrahi.com Türk ve dünya doktorlarının hizmetine sunuldu.

Vikipedi İçin Daha Kaliteli ve Geniş İçerik

anonim
14 Şubat 2007, 3 dakika okuma süresi

Vikipedi'de yapılan aramaların çoğunluğu, o konuda yeterli bilgi sahibi olmayan kişiler tarafından, o konuyu öğrenmek veya o konu hakkında bilgi sahibi olmak amacıyla yapılmaktadır. Zaten konu hakkında yeterli ve hatta gerçekten kaliteli içerik oluşturacak kadar nitelikli bilgiye sahip kişilerin, bilgi sahibi oldukları konu hakkında en azından Vikipedi içerisinde araştırma yapmak ihtiyacı hissetmeyecekleri göz önüne alınırsa, içerik geliştirme işinin, o konu hakkında daha az bilgili ve içerik geliştirme konusunda cesaretleri kırılmaya daha meyilli kişilerin eline kaldığı söylenebilir. Bu, Vikipedi ve daha genel konuşursak Wikipedia'nın en büyük problemlerinden biridir bence.

Kredi Kartı Dünyasına hoşgeldiniz!

conan
20 Haziran 2001, 4 dakika okuma süresi

Kredi kartlarıyla nispeten yeni tanışan ülkemizin, beraberinde getirdiği sorunları da bir kaç yıl içerisinde yaşaması kaçınılmazdı. Hele ki "Türk pratik zekası"nın en çok bulunduğu mekanda yani Türkiye'de yaşıyorsanız bu gibi sorunlarla karşılaşmanız gayet de mümkün. Hele ki bankalar hiç bir sorumluluk kabul etmezken ve de ne yazık ki yargı sistemimiz ağır işlerken bu konuda hakkınızı aramak kanımca hiç bir şekilde mümkün değil. Gelin size kredi kartı hırsızlığının Internet yönünden bahsedeyim azıcık.

@superonline.com ttnet`e @telekom.gov.tr de superonline`a kapalı

wish666
4 Temmuz 2001, 1 dakika okuma süresi

Artık bu kadar olamaz yani. Superonline üzerinden bağlıysanız telekom`un sayfası www.telekom.gov.tr cannot be resolved hatası alıyorsunuz yani dns'i bulamiyorsunuz ve giremiyosunuz.
(Editörün notu: Bu haber`in sözlük anlamı, (ki şu anda doğruluğunu test edemiyorum, TTNET`in ADSL bağlantısından da telekom`un sayfası açılamıyor, sayfa down olabilir)sözlükte sansür olarak geçiyor. Zamanında Ihlas-Net`in islami koşullara uygun olmayan siteleri engellediğini duymuştum (ki onu da hiç deneme şansım olmadı) ama superonline böyle bir engelleme yapıyorsa bu içerik bazlı değil, tam anlamıyla çıkar bazlı bir sansür oluyor. TTNET fiyatları ucuzlattı, internet konusunda tekel olmaya çalışıyor tartışmasında bir taraf değilim ama Internet, kesinlikle sansüre maruz kalmaması gereken bir dünya)