IBM 500 fikir patentinin haklarını serbest bırakıyor!

IBM, yaptığı bir açıklama ile çeşitli alanlarda sahip olduğu 500 fikir eseri patentini Özgür Yazılım projeleri ile uğraşan kişi ve grupların serbest kullanımına açtığını açıkladı.

Sözkonusu patentlerin listesi oldukça kalabalık.

12 yıldır üstüste en çok patent alan firma ünvanını alan IBM'in bu yaklaşımı, "Fikir eserleri (Intellectual property) patentleri tabi ki olmalı, yoksa kimse fikir geliştirmez, çürür gideriz" diyenlere özellikle duyrulur.

Görüşler

bm
yaklaşık 20 yıl önce

Bazen oyle kinayeler goruyorum ki yakistiramiyorum. Bu kanunlarin tarihine (ozellikle sozkonusu ulke ve onun aldigi ulke icin) baktiginizda arkalarinda bazi makul iyi niyetlerin oldugunu anlatmak lazim. Kategorik olarak ne patentler ne telif haklari kotu seyler degil. Patentler (1) mucitlerin fikirlerini sermaye/duzen sahiplerinden, (2) diger insanlari onemli buluslarin ticari sir haline gelip sakli kalmasindan koruyor. (Ingilizce sozlukte 'patent'in kelime manasina bakarsaniz 'acik' oldugunu goreceksiniz, yani sir olmasinlar fikirlerin _uzerine_ insa etmek isteyenler faydalanabilsin diye acik olsunlar fakat anlatan zarar gormesin).

Telfik hakki da benzer bir sekilde dagitim kanallarina sahip olanlarin eserin yaraticisinin emegini bedava kullanmalarina engel olmak icin kullanilabilen seyler.

Bu islerde denge onemli. Yine ABD baglaminda sonsuza yaklasan telif hakki korumasi, kolayca verilen patentler, yazilim alaninda patent surelerinin uzunlugu, muazzam parayla ilac sirketlerinin patent tekellerini uzatmak icin devlete etki etmeye calismalari vs. hepsi karsi cikilacak seyler. Ama genis anlamda IP isi cok kolayca 'olmaya' denerek gecistirilecek birsey degil. GPL bile IP kanunlarina dayaniyor.

Belki ben soyleneni anlamadim? IP patentleri ne demek?

bm
yaklaşık 20 yıl önce

Bir iki ornek de ekleyeyim:

Disney genelde Miki'nin copyrighti bitmesin diye ABD kongresinden telif haklarini devamli uzatan kanunlar cikarttiran sirket olarak taninir. Buyuk olcude dogru. Ama ayni Disney'in Grimm kardeslerin masallarini Grimmlere bes kurus vermeden kullandigini dusunun. Grimm'ler bu masallari yeni yaratmis olsalar onlari Disney'den koruyacak guc nedir?

Ayni sekilde Amazon'un -- bence verilmemesi gereken -- 1-clcik patentu yerine RSA'in patentini dusunun. (bu ornegi yazilim patentlerinin omru kisa olsun denildiginde cokkullanirim ben). R,S ve A bu fikirden para kazandilar, hatta gizli kalabilecek birsey acildi hepimiz birseyler ogrendik. Fena mi oldu?

Cok zor ama zor oldugu kadar da onemli bir konu bu. 70 milyon nufusla bu kanunlarin fevkalade onemli oldugu bir zamanda dunyadaki guc odaklarindan birinin karar mekanizmasinin icinde olacagiz. Biraz fikir sahibi olmaya calisalim diyorum (bakin 'veri korumasi'ndan golu yedik kimsenin ruhu duymadi).

Ben de bu konularin uzmani degilim tabi, isim geregi biliyorum biraz. Turkce iyi dokuman var mi meraklilarin bakabilecegi? (Ingilizce, Lessig, Posner ve Littan'in kitaplari geliyor aklima, webde de kaynak cok).

zahter
yaklaşık 20 yıl önce

Bahsedilen kitalarda ve bolgelerde ne tur bir ruh halinin oldugu acikca belli oluyor.Patentler her ne faydasi olursa olsun kotuye kullanilmaya yatkin.Cok dikkatli incelenirse bilimsel gelismenin onunu tikayacak bir mekanizma.Yazilim alaninda ugulanmaya calisilmasi ayrica tartisilir.

bm
yaklaşık 20 yıl önce

Ruh hali yorumu hem [herhalde] dogru hem ilginc ama biraz daha acarsaniz cok daha hos bir sohbet ortaya cikabilir. Dogru tahmin ediyorsam toplumsal tercihin mulkiyet hakkini on plana cikartmasina isaret ediyorsunuz.

Patent fikrin yayinlanmasini sagladigi (kise sureli tekel karsiligi mecbur ediyor) icin bence bilimsel gelismeden ziyade teknolojik gelismeyi engelleyebiliyor. "Toplumdan koruma istiyorsaniz yayinlayip fikri (kari degil!) paylasacaksiniz" demek bilime faydali mi buna bakmak lazim.

Bircok sey zaten patentlenemiyor, ama su anki durumda USPTO'nun patentlenmesine musade ettikleri de pek hos degil. Her RSA kelitesindeki patent basina bir suru sacma sapan (ama mahkeme masrafi cikartacak) software patenti var.

Eger biz TC vatandaslari olarak bazi veya tum patentlerin zararli olduklarini dusunuyorsak o zaman kendi devletimize bu yonde etki etmemiz gerekmez mi? Buyuk bir kismi masasina patent konsa 'yeni bir gazete cikmis' diyecek kulturde insanlar 'patent uretemiyoruz' diye kose yazisi yazip duruyorlar? (AB'de software patentlerine kural olarak musadesi konusunda harmonizasyon cabalari kiyametin kopmasina sebep oluyor mesela).

Herneyse konu IBM, bakin USPTO'daki ***ler nelere patent vermis:

http://www.ibm.com/ibm/licensing/patents/software.shtml

zahter
yaklaşık 20 yıl önce

"Ruh hali yorumu hem [herhalde] dogru hem ilginc ama biraz daha acarsaniz cok daha hos bir sohbet ortaya cikabilir. Dogru tahmin ediyorsam toplumsal tercihin mulkiyet hakkini on plana cikartmasina isaret ediyorsunuz."
--------------------------------------------------------------------------

Evet yanilmiyorsunuz.Buna ek olarak "ruh hali" derken hem mevcut durumu (herseyin patentinin alinamamasi) hem de bazi kesimlerin olmasini istedigi durumu (herseyin patenttinin alinabilmesi) gozonune alip, buna bakarak bilimsel gelismenin onundeki engelleri tahmin edeyim.

Simdilerde bilimsel ve teknolojik seviye, sahip oldugunuz patent sayisiyla olculuyor.Bu, devletletin de destegiyle oyle bir hal almakta ki amac tamamen patent sahibi olmakmis gibi duruyor.Bilimsel, teknolojik arastirmalar sirasinda yasanilan hazlar ikinci plana itiliyor.Hemen burada Turkiye'den yakinmalarin da sizin bahsettiginiz sekilde "of of soyle 3-5 patentimiz bile yok" seklinde olmasi ve yine dediginiz gibi tepkisizlik bence de tamamen cahillikten kaynaklaniyor.

Bu ruh hali oyle bir acliga donusmus ki her seyin patentini almaya imkan kilsak dahi doymaz.Yani ellerinden gelse dusunme tarzina bile patent alacaklar.Bilmiyorum belki buna benzer projeler vardir.
Cogu zaman teknolojik gelismenin onundeki engel, bilimsel gelismenin de onundeki engel degil midir?En basiti bugun bir laboratuvar kurmaya calissak icinde kac tane patentsiz alet bulunur?Ya da patentler yuzunden fiyatlari oldukca sismis olan kac tanesini alabiliriz?Bakildigi zaman patent almak o kadar da ucuz bir sey degil ve de tarife cok degisken.Sonucta bu da pompa fiyatlarina yansiyacaktir.Bu ornekleri farkli alanlarda farkli sayida vermek mumkun tabi ama patentlerin hizmet ettigi politik amaclarin bugunun dunyasinda insanliga hizmet ettigini ve de en azindan yarari oldugunu savunmak bana gore gercekten zor.Getirdiklerinin goturduklerine kiyasla, patent faydalarinin patent suresinden bile daha kisa sureli oldugunu dusunuyorum.

bm
yaklaşık 20 yıl önce

En basiti bugun bir laboratuvar kurmaya calissak icinde kac tane patentsiz alet bulunur?

Bilisim icin konusuyorsak, evet zor bulunur ama patent yuzunden fiyatin sisme derecesi nedir tartamiyorum. Fazla sismiyor gibi geliyor bana. Diger isler icin (tip aklima geliyor) hakli olabilirsiniz o konuyu bilmiyorum. Bir calisma var mi bunu gosteren? (Tabi bu calismanin nasil olabilecegi de ortada degil, alternatif ticari sir cunku acik paylasim degil).

Ben patent ve telif hakki sisteminin en buyuk zararlarindan birini devletin manipule edilmesinin kapisini acip hem devletin hem ozel sektorun yoldan cikmasina sebep olmasinda goruyorum. Ortada dogal oldugu tartisilir bir mal var, meclisler oylayarak bunun ne kadar sureyle birisinin mali olabilecegini kararlastiriyorlar. Tabii ki bu meclislerden karar satin almak cok cazip oluyor mal sahipleri icin. Burada ihale dagitmaktan farkli bir yolsuzluk metodu var, butceden kaynak aktarimi yok cunku. Bu baglamda ABD kongresi telif haklarinda istedigi gibi at oynatabiliyor cunku mucadele edecek kimse yok. Patentlerde durum degisik, cunku iki tarafta da sirketler var. ABD'de patent suresinin basvuru tarihi+20 sene, telif hakki suresinin eser sahibinin olumunden itibaren 70 sene olmasinin bir sebebi de bu (ikisi de 14 (+ ek islemlerle bir 14 daha) diye baslamis hatirladigim kadariyla).

Patent maliyeti dediginiz gibi degisken. Bizim dallarda sahislar icin $5k-$20k arasi genelde ABD'de. Makine Muhendisliginde $50k ve ustunu harcayan da biliyorum, tipda daha fazladir tahiminimce ama tipta zaten FDA problemi var masraf kapisi olarak. Oralar icin bunlar buyuk fiyatlar degil, cogunlukla alinan patentler de marjinal oluyor zaten. Sayidaki patlamanin bir sebebi de bu bence.

Herseyin patentinin alinmasini isteyenler kimler bilmiyorum. Bir takim profesyonel lobiciler ve ilac sirketleri mi var aklinizda? Yoksa bazi Randcilar vs. gibi kendi genis cevrelerinde de kabul gormeyenler mi? Genelde sikayet USPTO'nun kotu ve yavas calisip yenilik iddialari (patentin 'claims' kismi) makul olmayan derecede genis olan patentlere izin vermesinden.

Ben sistemin ana fikir itibariyle gelismeye zarar verecek derecede bozuk oldugu kanaatinde degilim. Mesele pekcok seyde oldugu gibi devlet kurumlarini duzgun isletip siyasi otoriteyi (genis anlaminda) namuslu tutma meselesi. Malesef pekcok toplum bunu yapamadigi icin bariz yanlis sonuclar ortaya cikiyor.

DevranBasar
yaklaşık 20 yıl önce

Bulma'nın bilme'nin ve yapma'nın değerini yeteri kadar vermezsek, bilim adamlarını nereye koyacağımızı bilemeyiz, ve onların bulduklarıyla çıkan araçları.
Doğanın kanunları bile evrilen ve gelişen türleri ayakta tutmak üzere inşa edilmişken anarşistlerin hayalini kurduğu dünyanın imkansız olduğunu görmemek akıl kârı değil.
IBM bularak ve bu bulduklarını satarak bukadar büyüdü, genel kullanıma açtığı patentlerle elindekilerin sayısı ne mukayese kabul eder ve akla halale sığar.
Kendi dünyasında yaşayanlara duyrulur.

FZ
yaklaşık 20 yıl önce

Zenginin malı züğürdün çenesini yorar hesabı tartışıp duruyoruz, ABD'de bir günde mi bir haftada mı ne alınan patent sayısı Türkiye'de 70 yılda mı 50 yılda mı ne edinilmiş patent sayısına eşitmiş diye okumuştum vakti zamanında, de ki oradaki patentlerin yarısı zırva buluş olsun, kaç yazar. IBM'i, Microsoft'u, AT&T'si, XEROX'u dünyayı salladıktan sonra...

Korsan mı o da ne, kopya mı, eee n'olmuş ki denilen ülkede fikri mülkiyetti, yok efendim özgürlüktü, telif hakkıydı, patentti filan tartışması da ancak bu kısırlıkta ve güdüklükte oluyor herhalde.

Yazılımının kodunu açmak istemeyen adamı boğazlamam, açana saygı duyarım ve onu tercih etmeye çalışırım. Bir adam bir fikrinden para kazanmak istiyorsa, dahiyane bir buluşu, kıçından ter damlayarak geliştirdiği, entelektüel birikimini ortaya koyduğu bilimsel teknolojik bir mevzusu varsa bunu bu ekonomik düzende paraya çevirmek istiyorsa buna da lafım olmaz. Keşke ama keşke bu dünyada kızacağım, yapmasana kardeşim böyle alla alla ayıp oluyoo haa! diyeceğim adamlar R, S ve A olsa, ne bileyim Amazon.com'dan Jeff Bezos olsa filan. Eğer ki bu ekonomik düzeni kabul ediyorsak bu tür şeyleri de tartışırız filan ama bir şekilde kabul ediyoruz demektir. Yok eğer temel aksiyomlara karşı isek, hayır böyle değil şöyle olmalı diyorsak o bambaşka bir tartışmadır.

bm
yaklaşık 20 yıl önce

Bakin adamlar kac kere 'petent' demisler (mal guzel ama):

http://www.coldheat.com/technology.php

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

1960'lardan kalma bir IBM Mainframe ve Java Birbirine Karışınca

tongucyumruk
24 Ocak 2017, 1 dakika okuma süresi

Konu yazılım olunca insanların ağızlarından düşürmedikleri bir kelimedir: Legacy. Birkaç farklı şekilde Türkçe'ye çevrilebilecek olsa da genellikle bu sektörde Eski anlamına gelir. Peki eski her zaman kötü, yavaş, zor mu demektir? David Cassel bu yazısında Docker, JSON, Bootstrap, REST ve benzeri bütün "güncel" teknolojileri kullanan bir sistemin kalbinde yatan ve sorgulara 6-10...

IBM ve SOYKIRIM

redogre
17 Haziran 2002, 1 dakika okuma süresi

Edwin Black adlı yazarın 12 Şubat 2001 de çıkan "IBM and the Holocaust" adlı kitabı, Amerika 1941 de resmen savaşa girmeden önce Almanya'ya Yahudileri ve Polonyalılar'ı fişlemekte kullanılan cihazları kiraladığını ve bu sayede Hitler rejiminin çok kısa sürede çok büyük miktarlarda insanı toplama kampına gönderebildiğini belgeleriyle sunuyor.

IBM in ürettiği makinalar sayesinde aylar sürecek demiryolundan esir taşınması işleri çok kısa sürede düzenlenebilmiş. IBM in makinaların hangi amaçla kullanıldığını bilmemesi imkansız çünkü duruma göre özel ayar gerektiren kart delme makinalarından binlercesi Almanya'ya kiralanmış. IBM mümkün olduğunca her antlaşmayı sözlü yapmış olsa da ortada çok büyük bir iddia var.

Not: Ben haberi Post Express de okuyup, internetten küçük bir araştırma yaptım. Konu gerçekten tüyler ürpertici...

IBM Cloudscape Kodlarını Neden Açtı ?

anonim
28 Nisan 2005, 1 dakika okuma süresi

Bildiğiniz gibi IBM bir süre önce Cloudscape veritabanın kodlarını Apache vakfına bağışlamış ve bu ürün Derby adını almıştı.

Bu olayın sebeplerini açıklayan ve bana göre pek çok büyük şirketin de takip edeceği yolun neden açık kaynak dünyasından geçmesi gerektiğini gösteren güzel bir röportaj Developerworks'te yayımlandı.

IBM 2 DVD´lik GNU/Linux Yazılım Setini Ücretsiz Veriyor

FZ
21 Ocak 2004, 1 dakika okuma süresi

Dünyanın en büyük bilgisayar şirketi IBM, GNU/Linux´a verdiği destek bağlamında 2 DVD´den oluşan bir "yazılım değerlendirme kiti" (Software Evaluation Kit -SEK) çıkardı. 2 DVD´lik bu yazılım paketi IBM´in GNU/Linux ortamında çalışan ve iş uygulamaları geliştirmeye yönelik son sürüm yazılımlarını kapsıyor. DVD´lerin içindeki yazılımlar arasında şunlar var: DB2 Universal Database, WebSphere Application Server v5.0.2, WebSphere Studio Site Developer v5.1, Lotus Domino, Tivoli Access Manager, vs.

Söz konusu 2 DVD´lik yazılım setine ücretsiz olarak sahip olmak isteyenlerin tek yapması gereken ilgili IBM developerWorks sayfasını ziyaret etmek.

IBM Haber Linux Evinizde

butch
27 Şubat 2006, 1 dakika okuma süresi

2006 yılı ilk sayısı geçtiğimiz hafta yayınlanan IBM Türk'ün ücretsiz Linux gazetesi Haber Linux bundan böyle üyelik bilgilerinde adreslerini belirten FM üyelerinin adreslerine ulaştırılacak. Türkiye'de yayınlanan en uzun soluklu Linux dergisi olan Haber Linux, 64 sayfalık zenginleşmiş içeriği ile sizleri bekliyor.

Bilgilerinizi güncelleyiniz, dergisiz kalmayınız.