Name: Anonymous Occupation: operations manager Comment: I'll believe it when I see it. A similar Welsh distribution -- Llynnuchs -- never made it to the mainstream.
Name: Alan Cox Occupation: Kernel hacker Comment: The Welsh language community took a deliberate and sensible decision to support existing distributions. As a result you can install and use several distributions in Welsh, including core packages like Firefox and OpenOffice.org
İlk yorum diyor ki: "Görmeden inanmam. Benzeri bir proje de Galli dağıtımı olarak --LlynnuchsI-- deneniyordu, ama asla belli başlı dağıtımlardan biri haline gelemedi."
Buna cevap veren Alan Cox da,
"Gal topluluğu yerinde ve mantıklı bir karar vererek var olan dağıtımları desteklemeye karar verdiler. Böylece bir çok dağıtımı, OpenOffice.org ve Firefox gibi temel yazılımlar dahil Galli dilinde kurabiliyor ve kullanabiliyorsunuz."
diye cevap veriyor.
Aslında Cox yalnızca bu haber üzerinden herhangi bir fikir edinmesi çok da mümkün olmayan ve link çalışmadığı için kendi uğraşmadıkça proje sitesine de ulaşamadığı Pardus'la ilgili bir yorum yapmıyor. Eğer bu sözler Pardus'a yönelik olsaydı, gerçekten biraz eksik yorumlanmış olurdu çünkü Cox'un bahsettiği kıyaslamaya örnek olabilecek projeler taa 1997 yıllarında RedHat Türkçeleştirilmeye çalışılırken söz konusu olan Turkuaz ve benzeri projelerdi... Ki biz bugün onlar sayesinde tüm linux dağıtımlarında az ya da çok Türkçe desteği bulabiliyoruz.
Bu anlayışa destek vermemek mümkün değil, özgür yazılımların en güçlü yanlarından biri dünyanın çeşitliliğini barından bir dil çokluğuna sahip olmaları... Bunun daha da gelişkin olması için yerelleştirme faaliyetleri sistem/dağıtım bağımsız biçimde herkesin faydasına yapılmalı. Sırf kendi dilimizde kullanalım diye dağıtım yapılmaz...
Ama kaçırdığı da şöyle bir nokta var ki, öyle ya da böyle tüm projeler dil konusunda bir şey hedeflediklerinde tüm dağıtımlara bu konuda kaynak olurlar...
Pardus yalnızca Türkçe dağıtım yapma hedefinde değildir, uluslararası arenada bilinen dağıtımlarla rekabet edebilecek güçte, masaüstü ihtiyaçlarını eksiksiz karşılayacak uluslararası bir dağıtım olma hedefindedir. Bununla birlikte öncelikli amaçlardan biri ulusal bilişim ihtiyacın karşılanması yolunda bu sistemin Türkiye'de rahatlıkla kullanılmasını da sağlamaktır, bunun için de Türkçe kullanılmasının önündeki kimi önemli altyapı engelleri aşılmıştır. Bu işlem yalnızca Türkçe'yi değil, utf8 kullanan tüm dilleri ilgilendirmekte, bu nedenle de örneğin Gentoo utf8 yamalamaları arasına Pardus kodlarını da eklemiş bulunmaktadır.
Ortadaki asıl eksiklik yapılan işin doğru anlatılamaması, anlatılanın da dinlenmemesi ile ilgili... ZDNet gönderilen basın bülteninin 1/3'ünü kullanmakta serbest olmakla birlikte, öyle bir 1/3 seçmiş ki... Bu sorunlar da aşılacak...
Supheden ziyade konusulanin arkasi dolu olsun, dunya ile birlikte yapilsin hakikaten dunyayi ilgilendiren birsey varsa diye dusunuyorum. Burada tehlike su: hakikaten dunya capinda is yapacak bir gurup kendi icine veya yaptiklarini tartamayacak bir kalabaliga donuk calisirsa varabilecekleri yerin cok gerisinde kalabilirler. Akademik ortamlarda dahi bu bazen kirilmasi gereken bir tarz oluyor gurubun kendine donmesi -- insanlik hali bu. Onun icin iki senedir burada boyle dunya ile ilgili iddialar duyunca UNSENIX makale filan deyip duruyorum. Yapilamayacagi icin degil, yapilmamasi sureci verimsizlestirecegi icin. Ama vakit/oncelik meselesi bunlar tabii (burada bir gelistirici 'sunu cikartalim da sonra dusunuruz' demisti bana, hakli).
Ama buradaki hedef yalnız ekibe değil kurum olarak UEKAE ye aitmiş. Sonuçta UEKAE nin uluslararası çapdaki üretimlerine bir göz atarsanız sanırım sizde bu iddaların arkasının boş olmadığına kani olursunuz...
Bakmaz olur muyum, baktim tabii. Bu tip kurumlarin marifeti zaten normal insanlar icin oldugu varsayilan marifetler gosterilen marifetler degil. Eger uluslararasi gorusten bahsediyorsak bu tip kurumlar (siyasi goruse gore bazen) gerekli ama sevimsiz bulunurlar benim teknik cevremde (devlet gorevlisi yok cevremde). Burada bir ara birisi "Amerikali NSA 'ya hurmette kusur eder mi?" filan gibi birsey sormustu bana. O soruyu gorunce burada oralarda normal vatandaslarin bu tip kurumlara buyuk saygi gosterdiginin farzedildigini anlamistim (cevap: bircok okumus/teknik Amerikali bunlara 'spook' filan der, oyle muazzam bir muhabbet yoktur ve supheyle bakilir. Benim bildigim gordugum bu). Zannediyorum Ingilizce basin bildirisinin basilmayan tarafinda da bizimkiler isin o kismini on plana cikartmamislardir. Dis katilim isteniyorsa on plana cikartilip yabanciya reklami yapilacak birsey degil bu. Neyse, bu basilmayan 2/3unu gorursek anlariz nasil anlatmislar diye.
