Türkçe İçin Doğal Dil İşleme Çalışmaları

Doğal dil işleme dünyada oldukça yaygın bir alan olsa da ne yazıkki bu konuda Türkiye'de ve özellikle Türkçe için yapılan çalışmalar çok fazla değil. Burada bu konuda ki üç bölümlük bir makale dizisini sizlerle paylaşmak istiyorum.

Birinci bölüm Biçimbilimsel ve Morfolojik Analize Çözüm Önerileri

İkinci bölüm Anlamsal Analize Temel Oluşturan Morfolojik Analiz Modeli

Üçüncü bölüm Bilgisayar Türkçe Metinleri Anlayabilir mi ?

Not: Acaba Bilişsel Bilimler alanına giren haberler (Doğal Dil işleme, YZ, vb. ) için ayrı bir kategori açma zamanı gelmedi mi ?

Görüşler

arsenelupin
yaklaşık 20 yıl önce

"Not: Acaba Bilişsel Bilimler alanına giren haberler (Doğal Dil işleme, YZ, vb. ) için ayrı bir kategori açma zamanı gelmedi mi ?"

Gelmez olur mu!
Bildiğim kadarıyla (bilmiyorsam da cehaletime veriniz) bu konuda en elle tutulur çalışmalar Bilkent'te yapılıyordu...

Yıllardır DDİ (nam-ı diğer "NLP") üstüne kendi kendime debelenip duruyordum.. Sanırım birçok kişi de benden farksız durumdaydı, zira özel sektörün büyük kuruluşlarının bu hususa yaklaşımı ve ayırmayı düşünebilecekleri bütçeyi sanırım hepimiz thamin edebiliriz. Küçük girişimlerin yayınladığı çeviri programları vs ise en masum tabirle "gülünç" olarak nitelendirebilir.
Öte taraftan, üniversitelerde yapılan çalışmalar da çoğunlukla akademik düzeyde kalıyor ve düzgün bir organizsayon sağlanamıyor.
Buna bağlı olarak, açık kaynak düzleminde güzel bir ya da birkaç proje ortaya çıkartabilirsek, birçok kişi büyük zevk ve onur duyarak katılacaktır fikrindeyim.

oflazer
yaklaşık 20 yıl önce

Bu konuda yaklaşık 10-12 senedir Türkiye'de çalışmalar yapılıyor. Daha fazla bilgi için benim ev sayfama (people.sabanciuniv.edu/oflazer) ve www.hlst.sabanciuniv.edu sitesine bakabilirsiniz. Ayrıca ODTÜ'de www.lcsl.metu.edu.tr ve www.ii.metu.edu.tr/~corpus sitelerine de bakabilirsiniz.

DDİ çalışmalarında ciddi bir atlama yapmak için makine öğrenmesi ile değişik işleyicilerin otomatik olarak öğrenilmesi için işaretlenmiş kaynaklara gereksinim var. (Mesela yukardaki 2. ODTÜ sitesinde bulabileceğiniz ağaç yapılı derlem bunlardan biri). Su anda bu derlemi kullanarak otomatik olarak (istatistiksel) tümce çözümleyici
geliştirme çalışmaları var. (Edinburgh'da Ruket Çakıcı ve İTÜ'de Gülşen Eryiğit). Bu tip kaynakların geliştirilmesi çok emek yoğun bir süreç ve bunu desteklemek isteyen de çok yok bu aralar. TDK falan gibi kurumlar bu konuda ilgisiz olmasalar bile bilgisizler. Mayıs ayında yapılan bir bilgilendirme çalışması ise kanımca oldukça sonuçsuz kaldı.

Diğer bir nokta da bu konu için ülke içinde talep sıfır. Bizim çalışmalarımıza destek genellikle yurt dışından.

İlgilenenler için çok da harekteli olmayan bir yahoo grubu var.
http://groups.yahoo.com/group/turk-nlp/

Kayıt olmak isterseniz lütfen kendinizi ve DDİ ile ilginizi kısaca açıklayan bir not eklerseniz iyi olur. Neuro-linguistic programlama falan zannedenleri filtrelemek zor oluyor aksi halde.

Kemal Oflazer

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Ian Wright Ferrari'yi solladı

sefalet
5 Mayıs 2006, 1 dakika okuma süresi

Bilişim alanının tanınan simalarından Ian Wright, yaratıcılık ve fark yaratmanın güzel bir örneğini gösterdi. Ian Wright'ın özel yapım arabası Sacramento'daki drag araba yarışlarında Ferrari 360 Spider ve Porsche Carrera GT'ye bir kaç araba boyu fark attı.Hadi adamın parası var özel araç yaptırmış diyebilirsiniz fakat işin can alıcı tarafı bu bilişim destekli arabanın elektrik ile çalışıyor olması.Arabanın Wright ve mühendisleri tarafından geliştirilen en önemli özelliği elektrik enerjsini bir yarış otomobilinde çok yüksek verim elde edecek şekilde kullanabilmeleri.

Bilişsel Bilimler Kılavuzu - III

FZ
17 Şubat 2005, 27 dakika okuma süresi

Daha önce Ulaş Başar Gezgin'den alıntıladığımız bilişsel bilimler kılavuzunun 3. bölümü karşınızda (1. bölüm ve 2. bölümü de okuyabilirsiniz):

3. Bölüm

Şaşkın Beşer ve 25 Şeker: Düşler, Avukatlar, Çekik Gözlüler, "Ben demiştim zaten"ciler ve Diğerleri

Bu bölüme aşağıdaki sorulara yanıt vererek başlayalım. Kısa sürede yanıt bekleniyor:

1) Türkçede birinci harfi 'k' olan sözcüklerin sayısı mı daha fazladır yoksa üçüncü harfi 'k' olan sözcüklerin sayısı mı?

2) 8x7x6x5x4x3x2x1 çarpımının sonucu aşağı-yukarı kaçtır? (Unutmayalım: Hemen yanıt verilmesi bekleniyordu ve burada zeka ölçülmüyor. Rahat olun, çabuk yanıt verin.)

Kahve İçeceğine...

darkhunter
2 Ağustos 2005, 1 dakika okuma süresi

Nasa bilim adamlarının yaptığı bir araştırmaya göre mariuana, meskalin, LSD, amfetamin ve kloralhidrat kafeine göre daha az zararlıymış!

Türkiye'nin Nobel Ödülleri Sahiplerini Buldu

FZ
14 Aralık 2004, 1 dakika okuma süresi

Kurulduğu 1963 yılından bu yana verilen 'TÜBİTAK Bilim, Hizmet ve Teşvik Ödülleri', bugün kurumun merkezi Ankara'daki Feza Fürsey Konferans Salonu'nda sahiplerini bulacak. Bu yıl bilim ödüllerini Harvard Üniversitesi Genetik ve Kompleks Hastalıklar Bölümü Başkanı Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil'le Koç Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği öğretim üyesi Prof. Dr. A. Murat Tekalp kazandı. Uluslararası buluşlarıyla tanınan Hotamışlıgil ve Tekalp, 10'ar milyar liralık para ödülünü de alacak.

1962'de Rize'nin Pazar ilçesinde doğan Hotamışlıgil, 1986'da Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu. 1994'te Harvard Üniversitesi'nde 'Biyolojik Kimya ve Moleküler Genetik' konusunda doktorasını tamamladı. Hotamışlıgil, 1995'te Harvard Üniversitesi'nde yardımcı doçent, 1998'de doçent ve 2003 yılında profesör oldu. Hotamışlıgil, halen Harvard Üniversitesi J. S. Simsons Genetik ve Metabolizma Bölümü'nde profesör olarak bilimsel çalışmalarını sürdüyor.

Yeryüzünün en 'kara' siyahı üretildi

ersin2k
18 Ocak 2008, 1 dakika okuma süresi

Amerikalı biliminsanları Salı günü dünyanın en kara maddesini geliştirdiklerini açıkladılar. Işığın % 99.9 unu emen bu materyal Amerikan Ulusal Standartlar ve Teknoloji Enstitüsü testlerinde kullanılan örnekten neredeyse 30 kat daha kara.