Türkçe İçin Doğal Dil İşleme Çalışmaları

Doğal dil işleme dünyada oldukça yaygın bir alan olsa da ne yazıkki bu konuda Türkiye'de ve özellikle Türkçe için yapılan çalışmalar çok fazla değil. Burada bu konuda ki üç bölümlük bir makale dizisini sizlerle paylaşmak istiyorum.

Birinci bölüm Biçimbilimsel ve Morfolojik Analize Çözüm Önerileri

İkinci bölüm Anlamsal Analize Temel Oluşturan Morfolojik Analiz Modeli

Üçüncü bölüm Bilgisayar Türkçe Metinleri Anlayabilir mi ?

Not: Acaba Bilişsel Bilimler alanına giren haberler (Doğal Dil işleme, YZ, vb. ) için ayrı bir kategori açma zamanı gelmedi mi ?

Görüşler

arsenelupin
19 yıl önce

"Not: Acaba Bilişsel Bilimler alanına giren haberler (Doğal Dil işleme, YZ, vb. ) için ayrı bir kategori açma zamanı gelmedi mi ?"

Gelmez olur mu!
Bildiğim kadarıyla (bilmiyorsam da cehaletime veriniz) bu konuda en elle tutulur çalışmalar Bilkent'te yapılıyordu...

Yıllardır DDİ (nam-ı diğer "NLP") üstüne kendi kendime debelenip duruyordum.. Sanırım birçok kişi de benden farksız durumdaydı, zira özel sektörün büyük kuruluşlarının bu hususa yaklaşımı ve ayırmayı düşünebilecekleri bütçeyi sanırım hepimiz thamin edebiliriz. Küçük girişimlerin yayınladığı çeviri programları vs ise en masum tabirle "gülünç" olarak nitelendirebilir.
Öte taraftan, üniversitelerde yapılan çalışmalar da çoğunlukla akademik düzeyde kalıyor ve düzgün bir organizsayon sağlanamıyor.
Buna bağlı olarak, açık kaynak düzleminde güzel bir ya da birkaç proje ortaya çıkartabilirsek, birçok kişi büyük zevk ve onur duyarak katılacaktır fikrindeyim.

oflazer
19 yıl önce

Bu konuda yaklaşık 10-12 senedir Türkiye'de çalışmalar yapılıyor. Daha fazla bilgi için benim ev sayfama (people.sabanciuniv.edu/oflazer) ve www.hlst.sabanciuniv.edu sitesine bakabilirsiniz. Ayrıca ODTÜ'de www.lcsl.metu.edu.tr ve www.ii.metu.edu.tr/~corpus sitelerine de bakabilirsiniz.

DDİ çalışmalarında ciddi bir atlama yapmak için makine öğrenmesi ile değişik işleyicilerin otomatik olarak öğrenilmesi için işaretlenmiş kaynaklara gereksinim var. (Mesela yukardaki 2. ODTÜ sitesinde bulabileceğiniz ağaç yapılı derlem bunlardan biri). Su anda bu derlemi kullanarak otomatik olarak (istatistiksel) tümce çözümleyici
geliştirme çalışmaları var. (Edinburgh'da Ruket Çakıcı ve İTÜ'de Gülşen Eryiğit). Bu tip kaynakların geliştirilmesi çok emek yoğun bir süreç ve bunu desteklemek isteyen de çok yok bu aralar. TDK falan gibi kurumlar bu konuda ilgisiz olmasalar bile bilgisizler. Mayıs ayında yapılan bir bilgilendirme çalışması ise kanımca oldukça sonuçsuz kaldı.

Diğer bir nokta da bu konu için ülke içinde talep sıfır. Bizim çalışmalarımıza destek genellikle yurt dışından.

İlgilenenler için çok da harekteli olmayan bir yahoo grubu var.
http://groups.yahoo.com/group/turk-nlp/

Kayıt olmak isterseniz lütfen kendinizi ve DDİ ile ilginizi kısaca açıklayan bir not eklerseniz iyi olur. Neuro-linguistic programlama falan zannedenleri filtrelemek zor oluyor aksi halde.

Kemal Oflazer

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Türkçe Bilişsel Bilim Sitesi

FZ
13 Ocak 2007, 1 dakika okuma süresi

Bilişsel Bilim ülkemizde çok az sayıda kişinin farkında olduğu ve üzerinde çalıştığı bir bilim dalı. Tamamen bu konuya adanmış bu sitenin amacı hem bilişsel bilim konusunda çalışanları ve bu konuya ilgi duyanları bir araya getirerek birikimlerini paylaşacakları bir ortam oluşturmak hem de kamuoyuna bu yeni bilim dalını ve önemini anlatmak.

Atom Işınlandı (Kuantum Teleportasyon)

FZ
18 Haziran 2004, 1 dakika okuma süresi

Laser kullanan iki bilimadamı ekibi bir atom ışınlamayı başardı.

California Institute of Technology´de çalışan Dr Jeff Kimble´ın Nature dergisindeki makalesine göre Boulder, ABD´deki National Institute of Standards and Technology merkezindeki ekip ile Innsbruck, Avusturya´daki Inssbruck Üniversitesi´ndeki ekip 1993 yılında IBM´de çalışan Charles Bennett´in önerdiği bir yönteme dayanarak ışınlama işini gerçekleştirdiler.

Söz konusu gelişme tüm farklı kombinasyonları aynı anda deneyebilecek kuantum bilgisayarlarının geliştirilmesinde kullanılacak.

Teleportasyon kullanabilen bir kuantum bilgisayarı şu anda bildiğimizden çok çok çok daha yüksek hızlarda bir veriyi bir yerden diğerine aktarabilecek.

Kaynak: http://www.theinquirer.net/?article=16620

Bilgi Üniversitesi Turing Günleri Başlıyor

coskung
22 Mayıs 2006, 1 dakika okuma süresi

Bilgi Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Bölümünün bu yıl beşincisini düzenlediği Turing Günü 2006 konferansının bu yıl seçilen teması "Randomness & Complexity". Organizasyon, çarşamba-perşembe-cuma günleri saat 17'de Prof. Calude'nin vereceği Algorithmic Information Theory dersleriyle başlayacak. Daha detaylı bilgi burada . Derslere ve konferansa katılım ücretsiz olup, ilgilenen herkese açıktır.

Araba Sürerken Cep Telefonu İle Konuşuyor Musunuz?

FZ
5 Temmuz 2005, 1 dakika okuma süresi

Aynı anda iki işi birden yapabilir misiniz? Bu da laf mı diyenleri duyar gibiyim, iki iş ne ki, insan aynı anda pek çok işi yapabilecek yetenekte değil mi? Beynimiz bu bakımdan uzman değil mi?

Bir başka soru: Araba kullanırken cep telefonu ile konuşursanız ne olur? Bu bir problem yaratır mı? Neden? Pek çok insanın ilk aklına gelen şey şu: Bir elle telefonu tutarken, diğer elle yani tek elle direksiyonu kontrol etmeye çalışmak problem yaratabilir. O halde "her iki el de direksiyonu kontrol ederken cep telefonu ile konuşacak aksesuvarımız olsun" fikri problemi kökünden halleder mi?

IBM İnsan Beyninin Birebir Simülasyonunu Yapmaya Hazırlanıyor

FZ
9 Haziran 2005, 1 dakika okuma süresi

IBM şirketi IBM/EPFL Blue Brain Project kapsamında insan beyninin bugüne dek gerçekleştirilmiş en sofistike simülasyonunu yapmaya hazırlanıyor.

IBM ve Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne (EPFL) tarafından kısa bir süre önce duyurulan habere göre "Blue Brain Project" girişimi beyin araştırmalarını yeni bir düzeye taşıyacak. Araştırmanın kalbi ise eServer Blue Gene isimli süperbilgisayar. Bu bilgisayar kullanılarak insan beyninde üst bilişsel işlevlerin yer aldığı düşünülen ve en karmaşık katman olan "neocortex" yapısı modellenecek. Bu simülasyonun sonuçlarına göre daha alttaki beyin katmanlarının da modellenmesine dair karar verilecek. Böylece beynin birebir fonksiyonel halinin bilgisayar ortamında gerçekleştirilip deneyler yapılması planlanıyor.