Perl: Engellilere Yardım Eden Programlama Dili

0
FZ
Perl'ü hemen her şey için kullanıyoruz; Web geliştirimi, veri işleme, sistem yönetimi hatta biyolojik araştırmalar için. Çoğumuz Perl'ü bu işlerden birisi için kullandık. Ancak sadece bir kaç kişi Perl'ü grafik arabirimli (GUI) son-kullanıcı programları oluşturmak için kullanmıştır ve bildiğim kadarıyla, bu dünyada sadece iki kişi Perl'ü engellilerin hayatını kolaylaştırmak için kullandı: Jon Bjornstad ve ben. Bazı insanlar, bizim Perl'ü kullanma şeklimizi özel bir durum olarak görebilirler fakat benim hikayem size, yazılım geliştirebilen herhangi bir babanın, çocuğu için yapacağını yaptığımı gösterecek.
1995 yılında büyük kızım Krista doğdu. 27,5 haftalık kısa bir hamileliğin ardından çok çabuk dünyaya geldi. Bu erken doğum, kızımın hayatının ilk üç ayının sayısız zorluklarla geçmesiyle sonuçlandı. Ne mutlu ki bunlardan kurtulmayı başardı, ancak kendi kendine nefes alamazken, ün kere zatürreeye yakalanmak, çok ciddi nefes alamama sorunlarına yolaçtı. Bunun sonucu şiddetli beyin hasarıydı. Hastaneden çıktıktan bir kaç ay sonra, beyin hasarının, spastik kuadriplejiye (omurilik hasarı) yolaçtığı kesinleşti.

pVoice

Bir şeyler yapmalıydık. Çevremizde hiç bir uygun aygıt veya yazılım uygulaması yoktu. Düşündüm ve kendi başıma basit bir uygulama yazmayı önerdim. Bulduğumuz en iyi eşleşmenin (otomatik tarayıcı yazılımı) sağladığı fikrin üzerine inşa edecektim, fakat bu yazılım otomatik tarama içermemeliydi. Bunun yerine, kafayı sağa çevirmek "Sonraki nesneye git" ve kafayı sola çevirmek "Işıklandırılmış nesneyi seç" anlamına gelmeliydi. Bunun anlamı, istenen kelimeye ulaşmak için çok zamana ihtiyacı olmasıydı, fakat yavaş olması doğru kelimeleri seçememekten her zaman daha iyidir.

Semboller kategorilere ayrılmalıydı, bu sayede kişisel bilgisayarındaki kelime haznesinde bir mantık olacaktı. "Aile" gibi ailemizin bazı üyelerinin resimlerini içeren, "Okul" gibi okuldaki çeşitli etkinlikleri içeren ve "Bakım" gibi "banyoya gitmek" ve "duş almak" gibi şeyleri içeren kategorilerle başladı.

Ocak 2000 in sonlarına doğru, Programlamaya başladım. Perl ile. Belki Perl engelli insanlara grafik arabirimli program yazmak için en uygun tercih değildi, fakat Perl benim kendi seçtiğim dildi. Ve gördüm ki bu iş için çok uygun bir dil! Tk kullanarak hızla güzel görünen bir arayüz oluşturdum. Win32::Sound (ve Linux' taki Play komutu) bana, önceden kaydedilmiş kelimeleri "teleffuz etme" imkanı sağladı. İki hafta içinde, pVoice' un ilk sürümü hazırdı. Uygulamaya bu adı vermiştim (ve 'p' nin ne anlama geldiğini merak eden varsa: 'p' Perl' ü belirtiyor). Krista uygulamayı denemeye başladı ve çok hoşuna gitti. Sonunda aklından geçenleri söyleyebileceği bir yol bulmuştu!

Burak Gürsoy´un tercüme ettiği bu önemli makalenin tamamını şu adreste okuyabilirsiniz: http://www.mutasyon.net/makaleoku.asp?id=284

İlgili Yazılar

Geleceğin Programlama Dili: Perl 6

FZ

Bazı programlama dillerinin takipçileri vardır, bazılarının fanatikleri. Ancak çok az programlama dili ile ilgili kitapta o programlama dilinin "kültürü"ne ve doğal dil ile ilişkisine dair özel bir bölüm bulabilirsiniz.

Kolayı kolay, imkansızı mümkün kılan Perl dili 16 yıl önce yani 1987 yılında doğduğunda bu kadar yaygınlaşabileceğini ve genişleyeceğini belki de yaratıcısı Larry Wall bile tahmin etmiyordu.

Şimdi ise Larry Wall ve önderliğindeki dahi programcı ekibi binlerce Perl programcısının isteklerini de inceleyerek yeni bir efsaneye imza atmak için geceli gündüzlü çalışıyorlar. Beyler, bayanlar, karşınızda Perl 6'nın hikayesi:

Anti-Spam E-Posta Adresi Oluşturma (Şifreli IP Adresiyle)

FZ

Bugün Perl Rahipleri tapınağında okuduğum ve spam e-posta konusu ile ilgili bu önemli makaleyi ve Perl kodunu sizinle paylaşmak istedim.

Eğer bir şekilde web sayfanızda e-posta adresinizi yayınlamak istiyorsanız yukarıdaki makaledeki Perl betiğini (script) kullanarak oluşturacağınız dinamik bir e-mail adresinin içine o anda sizin e-posta adresinizi çekmeye çalışan robota ya da spamciye dair bilgileri gömebiliyorsunuz. Nasıl yani diyenler okumaya devam edebilir ;-)

Moleküler Biyoloji, Bioinformatik, 21. yy. ve Perl

FZ

60'lı yıllarda uzaya gitmek son moda idi. Sonra hızlı bilgisayarlar, gösterişli teknolojiler geldi, 90'lar böyle geçti. 21. yy ise moleküler biyoloji çağı olacak gibi görünüyor. Bilgisayar teknolojisi ve moleküler biyolojide son 30 yıl içinde kaydedilen ilerlemeler hayat bilimlerinin çehresini bir hayli değiştirdi. Aslında biyoloji o kadar da değişmedi, halen saha çalışması yapan biyologlar günlerce egzotik mekanlarda, zor koşullarda dolanıp garip canlıları inceliyorlar. Ancak hesaplamalı moleküler biyoloji sayesinde `hayat´ kavramına bakışımız epey gelişti. Artık organizmaların iç yapısı hakkında çok daha derinlemesine soru sorabiliyoruz.

Peki bütün bunların, tüm zamanların en fantastik programlama dillerinden biri olan ve doğal dile öykünmesi ile de bilinen Perl programlama dili ile ilgisi nedir? `Hacking´ ve `biyoloji´ kavramları aynı cümle içinde kullanılabilir mi?

Perl Öğreniyoruz - 2

cayfer

Geçen hafta çözdüğümüz örneği bir de Perl'in özelliklerinden yararlanarak çözelim.

Editörün notu: Perl öğreniyoruz yazı dizisinin ikincisini okuyorsunuz. Sabırsız olanlarınız için cayfer.bilkent.edu.tr incelenmesi gereken bir adres.

Perl Öğreniyoruz - 5

cayfer

1. bölüm 2. bölüm 3. bölüm 4. bölüm
regexp'ler (Regular Expressions)Sözlüğe bakınca
regular: düzenli, muntazam, kurallı, kurallara uygun ve düzenli
expression: deyim, ifade, tabir, anlatım ve dışavurum
karşılıklarını buldum. Bence ingilizce Regular Expression sözcükleri de bu bölümde anlatacağım konuyu tam olarak anlatamıyor; çünkü aslında kavram adını ABD'li matematikçi Kleen'in Düzenli Kümeler Cebiri (Algebra of Regular Sets) üzerindeki çalışmalarından alıyor.