FM'ye soralım : GNU/Linux uyumlu donanım seçmek

0
Betelgeuse
Yeni bir masaüstü bilgisayar toplamaya niyetim var. Linux kurarken sorun yaşamak istemediğim için donanımı seçerken emin olmak istiyorum. Ama bilgisayar malzemesi satıcıları sattıkları donanımlar hakkında linux uyumluluğu konusunda hiç bir şey söyleyemiyorlar. Ben de Fazla Mesai ortamına sorayım dedim. Belki yeni donanım almak isteyen başkalarına da yararlı olabilecek bir rehber oluşturabiliriz burada.
Bazı donanım üreticileri linux'a destek vermiyor. Bazıları da uyduruk sürücüler yazıyorlar linux sürücüsü var demiş olmak için o kadar. Bazıları da söyle böyle bir şekilde çalışan (Örnek:NVDIA) sürücüler çıkartıyorlar ama bu sürücüler açık kaynak kodlu değil. Linux kernel geliştiricileri geçenlerde bize donanım bilgilerini verin sizin yerinize sürücü geliştiririz demişti ama kaç donanım üreticisi bu çağrıyı ciddiye aldı bilmiyorum. Tabii donanım bilgilerini özgür yazılım dünyası ile paylaşan ve doğru düzgün linux sürücüleri yazılmasına destek olan aklı başında firmalar da var.

Madem linux kullanmaya karar verdik, linux'u ciddiye almayan, bizi ikinci sınıf müşteri yerine koyan donanım üreticilerinin ürünlerini almayalım, bunları aramızda teşhir edelim, madem para verip donanım alacağız, paramızı linuxu destekleyen üreticilere verelim de desteklerinin boşuna olmadığını görsünler.

Basit bir yeni bilgisayar toplama araştırmasına girince bu konulara da girmek kaçınılmaz oldu. Artık ses, ethernet vb. bir sürü cihaz anakart üzerinde o zaman sıradan bir linux dağıtımının uğraştırmadan kurulabildiği bir anakart almak faydalı olacak. Ekran kartı olarak ATI ve NVIDIA markaları var seçenek olarak ve al birini vur ötekine şeklinde ikisinden de özgür yazılıma bir destek göremedim demek ki windows kullanıcılarından kazandığımız para bize yeter diyorlar o zaman bir linux kullanıcısı olarak bana müşteri olarak değer vermeyen bu iki firmanın ürünlerini almamam gerekiyor. Zaten oyunlar dışında bu ekran kartlarının işe yaradığı başka bir alan yok, o kadar oyun meraklısı da değilim, geriye intel'in anakart üzerindeki grafik çözümleri geliyor. Hem ucuz, hem iş gören hem de açık kaynak kodlu sürücüleri geliştirilen intel grafik chipleri tek seçenek olarak kalıyor. Hem intel GMA 3000 grafik özellikleri hiç de fena değil gibi görünüyor. Zaten bilgisayarımda grafik kartını en çok zorlayacak oyun Tux Racer. :)

Anakart ve ekran kartı dışında yazıcı, kablosuz ethernet, flash disk, vb. bir sürü ıvır zıvır donanımlar da var, bunlardan da bu marka iyidir, bu kötü uzak duralım şeklinde bir liste de yapılabilir... Bir de laptoplar meselesi var ki o konu daha karışık.

Yeni bir desktop bilgisayar toplayacak birine ne tavsiye edersiniz? Bir sürü parçanın özellikleri vb. internetten bulunabiliyor ama bunları hepsi Türkiye piyasasında bulunan şeyler değil. Uygun fiyatlı ve piyasada kolay bulunan (mesela herhangi bir alışveriş sitesinden satın alınabilen) donanımlar olarak ne tavsiye edersiniz?

Görüşler

0
anonim
Kullanacağınız linux dağıtımı için donanım uyumluluk listelerini bulabilirsiniz genelde. Örneğin http://donanim.pardus.org.tr/
0
Betelgeuse
Böyle listeler de var tabi ama listelerde olan her donanım piyasada satılan güncel ürünler olmuyor. Daha piyasa işi bir liste lazım.
Hatta belki de "BOYKOT" listesi gibi bir liste de olması lazım.
0
FZ
0
towsonu2003
once istediginiz ozellikleri belirleyin, sonra bu ozelliklere & butcenize uyan ve Turkiye'de bulunan donanimlari bulun / listeleyin kendinize, sonra google'la bu donanimlarin linux uyumlulugunu arastirin. google birsey demiyorsa forumlarda sorun, email listelerine basvurun...

yani elinizde alternatifleri olan bir donanim listesi olacak, teker teker bakacaksiniz hangisi oluyor diye...

istediginiz turden bir liste, birakin turkiye icin, amerika vs icin bile yok.

ortada bir suru HCL (Hardware Compatibility List) var, ama bu listeler guncel degiller. Donanimda guncelllik onemli. Guncel olsa bile nereden alacaginizi belirtmiyorlar vs vs...

bir suru sorun...

ornegin gecen gun webcam almaya karar verdim. 1,5 saat ne alsam diye aradim yahu... guzel bisey begeniyosunuz, Linux'te calismiyor... Linux'te calisanini buluyorsunuz, artik satilmiyor... bir suru is...

PriceGrabber gibi bir site yapsalar ah linux donanimi icin... cennet... utopia (kimsenin ne parasi, ne zamani var ona)

bence Linux-preloaded bilgisayar satan birilerini arayin. bulursaniz bize de soyleyin, biz de onlarla is yapalim.

ben bu adamlari seviyorum, ucuz da: http://system76.com/ herhal yurtdisina gonderirler...
0
bm
Webcam icin Philips Toucam 740/840 iyiydi iki uc sene evvel. Problemsiz calisiyordu. Driveri konusunda hir cikmisti kernel listelerinde bir ara ama halloldu sonra galiba. Siz ABD'de degil miydiniz? Artik satilmiyor diye birsey yok pek oyle mallarda, eBay ne gune duruyor?
0
towsonu2003
ebay => paypal ve dogrusu benim paypal'le aram pek iyi degil.

ben sonunda "labtec pro" diye bi kamera buldum yukarda acikladigim sekilde, onla oynuyorum...

philips konusunda benim okudugum, philips driver'ini yazan kisinin 'gizlilik' sozlesmesi yenilenmemis, o yuzden driver'i kernel'den cekmisler, simdi yeni bi driver'la ugrasiyolar sanirim. ben listelerde "kernelden cekildi" lafini okuyunca philips'i listemden silmistim, o yuzden ayrintilari bilmiyorum...
0
Betelgeuse
Az önce RMS'den bir mail geldi :
It appears that free drivers for nVidia cards are making good progress,
so our sysadmins suggested getting

[2] - XFX PVT72GWANG GeForce 7300GS PCI Express video card
--------
Free software'i destekleyen grafik kartı üreticisi tavsiye edebilirsen gidip onların donanımlarından almak istiyorum demiştim. Yanıt vereciğini sanmıyordum ama yanıt gelince şaşırdım. :))
Ekran kartı konusunda şöyle bir liste başlatılabilir sanırım :
1. İntel onboard ekran kartları. (tamam, yanlış ifade :)
2. Nvidia chipsetli ekran kartları
3. ???

0
lale
Türkiye'deki programcılar da donanımlar için sürücü yazmalılar. çünkü malum Linux pek istenmiyor. zatenLinux serbest bir işletim sistemi olduğu için böyle yapılmalı Pardus'da olduğu gibi.
0
Betelgeuse
Ben tam tersini düşünüyorum. Donanım sürücülerini üreticileri yazsın. Eğer ürünlerini Linux kullanıcılarına satmak istiyorlarsa linuxa uyumlu düzgün sürücüler yazmak zorundalar. Sürücü yazamıyorlarsa da yazabilecek linux geliştiricilerine destek olsunlar, yani birşeyler yapsınlar. Linuxa destek vermeyen donanımlara bir şekilde uğraşıp sürücü yazılıyor ve bu donanımlar kullanılabilir hale geliyor ama bu donanım sürücüsü konusunda asıl yöntem olmamalı, yalnızca kullanıcıların bilmeden aldıkları uyumsuz donanımlar ellerinde kalmasın diye istista bir çözüm olmalı.
0
Ono
Linux kullanacaksan zaten oyunlara pek ilgili degilsindir sanirim, yada bir sure Linux kullanirsan oyunlara ilgin kalmaz ( satranc gibi board oyunlari haric ). Bu nedenle ekran karti onemli degil, benim 2002 yilinda cikmis Geforce FX 5200 bile fazlasiyla isimi karsiliyor. Simdi sifiri 30$ dan ucuzdur.

Ben sana ses karti olarak Creative onerecem. Open source a verdigi destek neredeyse tam. http://opensource.creative.com/
0
Betelgeuse
creative web sitesinde free software ya da open source ile ilgili hiç bir şey göremedim. Creative de boykot edilecekler listemde yerini aldı.
0
Ono
Peki tum donanimlarina acik kaynak kodlu surucu yazan Creative'i boykot listenize alin, sonra da burada MS ortakligindaki Intel GPU'sunu mu kullanayim diye tartisin.
0
Betelgeuse
Eğer Creative'in donanımlarına açık kaynak kodlu sürücü geliştirdiği hakkında bir bilgim olsa tabi ki onu boykot etmem. Ama farklı farklı linux sitelerinde creative ses kartlarının linux ortamında tam verimle çalıştıran açık kaynaklı sürücü geliştirilmesine destek olmadığı hatta donanım bilgilerini sakladığı konusunda çok yazı buldum. Creative web sitesinde de açık kaynakla ilgili hiç bir şey yok. Haliyle ses kartı alacağım zaman benim için bir seçenek olamıyor.
Intel konusunda, tabi ki donanım dirmaları yazılım firmalarıyla ortaklıklara girerler. Ama aynı zamanda özgür yazılıma destek de verirler, neden olmasın? intel'in grafik çözümleri "özgür yazılım" tarafından bakarsan ATI ve NVIDIA'dan daha uygun görünüyor. Intel'in MS'le yaptığı ortaklıklar bunu değiştirmiyor.
0
Betelgeuse
donanım konusunda www.fsf.org sitesindeki bilgilere güvenebiliriz diye düşünüyorum. Ne de olsa free software kavramının en önde gelen savunucuları onlar.

http://www.fsf.org/resources/hw/soundcards adresinde :
"Unfortunately, Creative stopped releasing the source code for its newer cards. Write to Creative and ask them to continue." yani Creative malesef yeni ses kartları için kaynak kodu yayınlamayı durdurdu. Creative'e yazın ve devam etmelerini isteyin şeklinde bir laftan benim anladığım Creative firmasının artık "Free Software" denen olguyu desteklemediği oluyor.
Ayrıca böyle bir link de buldum, sanırım işe yarar : http://www.vendorwatch.org/index.php?title=Category:FOSS_Friendly_Vendors

Bu linkte ( http://www.fsf.org/resources/hw/firmware ) de bu sürücülerle çalışan donanımları almayın şeklinde bir liste yapmışlar.

Benzer listeler Türkiye piyasası için de yapılabilmeli bence. www.linux.org.tr web sitesine gidip oradan linux'u destekleyen firmalar ve Linux konusunda işbirliğine yanaşmayan "kaka" firmalar listesi olsa hoş olurdu.
0
CL-USER
Üzerinde JMicron controllerı (Türkçe'si ne olabilir bunun?) bulunan anakartlardan da uzak durmak gerek. Bu tip bir donanıma sahip bilgisayara GNU/Linux kurmak gerçekten ciddi bir dert.
0
Betelgeuse
Yeni versiyon kernel ile Jmicron sorunu halledildi diye duymuştum ama şu anda elimde jmicron yok ve 2.6.17 kernel kullandığım için kesin birşey söyleyemeyeceğim.
Linux web sitelerinden gördüğüm kadarıyla intel 965 chipsetli anakartlarda yalnızca serial ata disk portları olduğu için ek olarak jmicron controller (ben de bulamadım türkçesini :) kullanılıyor ve linux kurarken cd'den boot edememe sorunu çok yaşanıyor. Çözüm olarak CD sürücüyü USB'den bağlayıp kurulum yapmak yani jmicron üserinden birşey bağlamamak gösteriliyor ki geçici çözüm olarak bence makul.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Dr. Greg Wilder ile yine müzik ve GNU/Linux üstüne

FZ

Greg Wilder ile 2 sene önce müzik, yapay zekâ, yaratıcılık ve GNU/Linux üstüne gerçekleştirdiğimiz sohbetin ardından okyanusun iki yakasında da pek çok şey oldu.

Geçenlerde yine kendisi ile yazışırken konu döndü dolaştı GNU/Linux tabanlı yazılımların profesyonel kayıt ve ses işleme ortamlarında kullanımına geldi.

Wilder, stüdyosunda gerçekleştirdiği birkaç kayda dair örneği paylaşmak istediğini belirtti ve şu MP3 bağlantıları nı yolladı:

Tren gelir hoş gelir...

butch

Trendeyiz Ankara'ya doğru. Malum yarın 1. Türkiye Serbest Yazılım Konferansına katılacağız. Yanımızda bir Laptop'ımız ve bir de gprs destekli bir cep telefonumuz var. Eskişehir dolaylarından geçerken dedik ki şu gprs teknolojisinin güzelliklerinden dostlarımıza bahsedelim.

Başarılı bir açık kod programcısının maddi durumu

FZ

"I didn't have the money to buy a new laptop"
Yukarıdaki cümle genç bir çocuğa ait değil. Yukarıdaki cümle genç bir üniversite öğrencisine de ait değil. Yukarıdaki cümle sıradan bir programcıya ait değil. Yukarıdaki cümle başarısız ya da meşhur olmayan bir programcıya da ait değil.

Cümle, yaklaşık 15 yıl önce Perl programlama dilini yaratan karizmatik programcı ve dilbilimci Larry Wall´a ait. Bu programcının geliştirdiği Perl programlama dili sözlük hazırlama esnasında yine bu programlama dilinden faydalanan Oxford resmi İngilizce sözlüğe girdi. Onbinlerce sistem yönetim yazılımında kullanıldı. Yüzbinlerce web sitesi Perl kullanarak iş güç yaptı ve yapmaya devam ediyor. Perl son zamanlarda moleküler biyoloji alanında veri işleme için de kullanılıyor. Söz konusu adam işte bu dili geliştirmiş ve Linus Torvalds henüz lisede okurken insanlık kültürüne armağan etmiş olan adam. Bu adam şimdi yeni bir efsaneye, Perl 6´ya imza atmaya çalışıyor. Geliştirdiği Perl açık kodlu, karşılığında 5 kuruş istenmiyor ve aklınıza gelen hemen her işletim sisteminde çalışıyor. Böyle bir adamdan bahsediyoruz yani.

Bu adam, yeni bir dizüstü bilgisayar alacak kadar parası olmadığını söylüyor.

Şaşırdım mı? Evet. Şaşırdım mı? Hayır.

Larry Wall, efsanevi State of The Onion sunularının sonuncusunda, 4. sayfada bu yazının açılış cümlesini sarf ediyor.

Ne dersiniz? Sizce bu adam zor durumda mı? ;-)

Hani gündemdeki popüler konulardandır, "ya hoca biz şimdi bu kodları açarsak aç kalmaz mıyız yaa?" falan denir. Bunu diyenler muhtemelen Larry Wall kadar çok ve kaliteli kod üretmemişlerdir. Acaba diyorum şimdi Larry Wall gerçekten de acınası durumda mı? Başka bir perspektif: Daha çok kazanmak varken neden daha az kazanalım? Sahi, Larry Wall, bir dönem NASA için çalışmak dururken acaba daha bol paralı bir işe mi girseydi? Aklıma Once Upon A Time In China filmindeki bir sahne geliyor. Yağmurlu bir ortamda canını dişine takarak gösteri yapan ve sonra yere atılan paraları toplayan bir kung-fu, demir gömlek ustası. Bir süre sonra aynı usta çetin bir kavgada kılıçlı bir adamı silah kullanmadan yendikten sonra bir genç yanına gelip "usta bana da öğret, zor durumdayım, bana saldırıyorlar, artık para bile kazanamıyorum," der. Usta önce biraz ilerideki lokantadaki lezzetli yemeklere yutkunarak bakar, acı acı gülümseyip cevap verir: "Kung-fu ustası olsan ne olur ki, ben de pek para kazanamıyorum".

Sanırım en temel kavramların yeniden düşünülmeye ve irdelenmeye ihtiyacı var; sanırım felsefeye keyfi yerinde, sadece entelektüel olarak huzursuz olan insanların değil asıl ciddi anlamda zor durumda olan insanların ve belki de en çok gençlerin ihtiyacı var. Sanırım büyük adamlar küçük adamların bazı temel kavramları yeniden düşünmelerini istemiyor. Sanırım bu isteklerini gerçekleştirmeleri sahip oldukları muhteşem güce rağmen yine de kolay olmayacak. Ne dersiniz? Şimdi biz bu kodları kapayıp da mı saklasak yoksa açıp da mı saklasak? ;-)

SVG Gümbür Gümbür Geliyor

FZ

Tasarımcılar gösterişli ve animasyonlu web sayfalarını FLASH ile yapmaya, programcılar veritabanından çektikleri verileri grafik olarak göstermek için yazılım bileşenleri, GD ya da ImageMagik gibi yazılımlar kullanmaya devam ederken W3C tarafından standartlaştırılan ve Adobe başta olmak üzere Mozilla gibi devler tarafından da desteklenen SVG (Scalable Vector Graphics) sessiz ve derinden ilerliyor.

Mobil SVG yani taşınabilir cihazlara yönelik SVG teknolojisi ile sistem geliştirecek yarışmacıları Nokia 3650 tri-band GSM cep telefonu bekliyor ödül olarak.

4 çarpı sekiz bölü 2 kaç eder? CAPTCHA yerine DYPM

mow

Bu adresteki script sayesinde daha önce de tartışılan CAPTCHA sorunu belki de çözülüyor.