Dilbilim ve Linux Buluşması: Morphix-NLP İncelemesi

0
FZ
DDİ (Doğal Dil İşleme, NLP - Natural Language Processing) yaklaşık son 40 yıldır önemli bir araştırma disiplini olagelmiştir. Dilbilim ve bilgisayar bilimleri yöntemlerini bir araya getiren bu alanda pek çok değişik uygulama ve çözüm bekleyen önemli problemler mevcuttur. Farklı dillerdeki çok büyük metin dosyalarını incelemek, örüntüleri (pattern) keşfetmek, dönüşümleri gerçekleştirmek, metinleri otomatik olarak sınıflandırmak, konuşma sentezlemek ve konuşmayı anlayıp metne dönüştürebilmek, bilgisayarları bizim anadilimizi anlayabilir hale getirmek yani onlara semantik yetiler kazandırmak, vs. DDİ dalındaki önemli meselelerden sadece birkaçıdır.
DDİ konusunda çalışan Çinli araştırmacı Zhang Le, dil analizi ve dil işleme konusundaki en önemli yazılımların büyük bir bölümünü tespit edip bunları tek bir bootable CD´ye yani Morphix-NLP içine yerleştirmiş. Söz konusu CD´de 640 MB´ın üzerinde DDİ işleme yazılımı mevcut ve sıkıştırılmış bir dosya sistemi kullanan CD´nin kapasitesine baktığımızda daha pek çok yazılımı içine yerleştirebilecek kadar boş yerin bulunduğunu görebiliyoruz.

İncelemenin devamını buradan okuyabilirsiniz.

Not: Söz konusu yazıyı daha önce yazdığım şu yazıdan tercüme ettim. Dolayısı ile bazı yerleri bir miktar abuk sabuk gelmiş olabilir, önerisi olan varsa bazı terimler için seve seve gerekli değişiklikleri yaparım :)

Görüşler

0
sametc
bu haberi sanırım bir yerden okudum ama nertden tabiiki slashdot.org :))
0
sametc
durun yanlıs anlasılmasın FZ yazmıstı o haberi ordan dikkatimi cekti ondan dedim bunu
0
FZ
Evet, makalenin İngilizce özgün şeklinin haberini Slashdot sitesinde duyurmuştum ve tabii ileriseviye.org da bir süreliğine meşhur slashdot etkisine maruz kaldı :)

İşin güzel yanı ve buradan farkı haber orada çıktıktan sonra birkaç saat içinde haberin altında 140 kadar yorum vardı. Aralarında ise Linux uzmanlarından tutun, dilbilimcilere, antropolojiyle ilgilenenlerden tutun otomatik tercüme ile ilgilenen insana kadar çok farklı kesimden insan vardı, açıkçası bu kadar çok ve farklı yorum beklemiyordum, hem şaşırdım hem sevindim :) Gönül ister ki aynı kültürel ve entelektüel çeşitliliği bu ortamda da yaşayalım ;-)
0
sametc
değilmi FZ insallah oyle bir ortam olur fazlamesai yakında insallah :) bakıyorum son zamanlarda yorumlar azalıyor :( ve fazlamesai sadece bilgisayar ve linux sitesi olarak anılıyor bu yanlıs bu imajı duzeltmek lazım.:) saygılarımla
0
malkocoglu
DDI'de istatistik kullanimi ilginc: Bu fikrin daha ilkel bir sekli, tarihi belgelerin yazarlarini bulmak icin kullanilmisti diye hatirliyorum. ABD'de ilk cikan politik dergilerde gunun onemli adamlari takma isimlerle yazilar yayinliyorlarmis. Bu makalelerin yazarlari tarihi ispatlardan sonradan bulunabilmisti, fakat bazilarinin kim oldugu bir turlu anlasilamadi. Bunun uzerine tarihciler, zamanin unlu adamlarin ozel mektuplarindaki "the", "a", "in" vs gibi kelimeleri sayarak, bu sayilari anonim makaleler ile karsilastirdilar, ve yazarlari tespit ettiler. Kullanilan kelimelerinin sayisinin insandan insana degismesi ilginc, ama biraz dusununce mantikli geliyor. Hepimizin favori kelimeleri var demek ki! (Mesela bu yorumda mesela "bu" kelimesini 5 kere kullanmisim)
Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Leonardo Da Vinci'nin Not Defteri

Ragnor

/. 'ta okuduğum habere göre The British Library yani İngiliz Kütüphanesi 14 muhteşem kitabı Internet üzerinden sergilemeye başlamışlar. İçlerinde Da Vinci'nin 1508 tarihli not defteri de bulunmakta.

Belgeler.org 1.3.2 ve GNU/Linux man Sayfaları

yalcink01

Ülkemizdeki, GNU/Linux ve Özgür Yazılım belgelendirme ve yerelleştirme projelerinden en iyilerinden birisi olan belgeler.org projesi yoluna emin adımlar ile devam ediyor. Site yeniden güncellendi ve 44 adet yeni man sayfası çevirisi eklendi. Daha önce FM ana sitede duyurduğumuz Bootdisk HOWTO çevirisi ve LinuX Sistem Yöneticisi Kılavuzu´nun güncellenmiş hali (sürüm 0.8) de siteye eklendi. Benim dikkatinizi çekmek istediğim nokta, kılavuz çevirilerinden ziyade, man sayfalarının durumudur.

Özgür Lineer Cebir Kitabı

FZ

Bilgi Üniversitesi'nin matematik bölümü e-posta listesine, oradan da bilgisayar bilimleri e-posta listesine gelmiş keyifli bir e-posta: İnanılması güç bir olay! "An open-source linear algebra text book" Open source (açık kaynak) olayının matematiğe katkısı olacağını nereden tahmin edebilirdim. Ama böyle bir proje var. Yapılmış, yapılıyor, yapılacak.

Internette bir matematik profesörünün başlattığı projeyle tamamen ücretsiz olarak (bu ücretsiz olma durumu yasal olarak da güvence altına alınmış!) bir lineer cebir kitabı yazılıyor. Hatta versiyonları var, sürekli güncelleniyor! En son 2006 şubatında güncellenmiş. Vereceğim site sırf bu iş için hazırlanmış! Çok değişik versiyonlarda sonuna kadar ücretsiz bir lineer cebir kitabı!

Apache`yi kafeste koşturmak. (v1.1)

conan

Bir kaç zamandır üzerinde çalışmakta olduğum Apache Web Sunucu'sunu chroot çevresinde çalıştırma ile ilgili dökümanımın ilk bölümünü sonunda bitirmiş bulunmaktayım. chroot nedir? gibi sorulara bu versiyonda cevap vermiyorum. Anlamak için ilk etapta "man chroot" yapmanız gerekiyor şimdilik. :( Onun dışında işte dokumanın ilk versiyonu...
(Not: Bu dokumanın en son versiyonuna her zaman gsu.linux.org.tr/~conan adresinden ulaşabilirsiniz. Hataları lütfen "conan at kingdom nokta 2y nokta net" adresine bildiriniz.)

Ruby ile Zamanlı Süreç İşletmek

malkocoglu

İşyerinde şöyle bir probleme çözüm bulmamız gerekti: Her gece çalışan toptan işleyen (batch) programlar var. Bu programlar SQL kullanarak veri tabanından veriyi dışarı, metin dosyasına aktarıyorlar. Ya da veri tabanında yedekleme yapıyorlar.


Fakat bazen bu programlar ya takılıp kalıyor, ya hiç işlemiyor, ya da tam işlerken arıza çıkıyor. Çözüm olarak, Ruby dilinde yeni bir betik tasarladık. Bu betik, "işletici" ve "izleyici" türden bir program olacaktı.

Gerisi icin Süreç İzleyen Ruby Programcığı