Türkçe ile *NIX'i Barıştırmak

0
misafir
misafir
10 Ekim 2005 , 2 dakika okuma süresi
Diyelim ki, yazıcıdan türkçe bir metin çıkartmanız gerekiyor. Ama yeni kurulmuş bir BSD konsolundasınız; ya da KDE çalışıtırıyorsunuz ama türkçe klavyeniz yok. Ne yapabilirsiniz? Bu yazıda sadece geleneksel *nix araçları kullanarak neler yapabileceğinizi anlatmaya çalışacağım.
Önce vi kullanarak -Emacs de kullanabilirsiniz tabii- benim uydurduğum basit bir markup dili ile türkçe metninizi yazın. Aşağıda bu dil ile yazılmış türk alfabesini görebilirsiniz: 
ABCCxDEFGGxHIIxJKLMNOOxPRSSxTUUxVYZ
abccxdefggxhixijklmnooxprssxtuuxvyz
Gördüğünüz gibi dil basit. 'x' harfi alfabemizde yer almadığı için onu noktalı harflerin noktası yerine kullanıyoruz. Bunun tek istisnası 'x'in küçük 'ı'nın noktasını silmek için kullanılması. Daha sonra aşağıdaki sed programcığını kullanarak metin dosyanızı groff kaynağına çevirin. 
#!/usr/bin/sed -f
#Turkish Markup Language ile yazilan metinleri groff kaynagina cevirir.
#Once kafayi(header) yazalim.
#Burada s`den ve g`den sonra gelen harflerin kucuk ve buyukleri ile 
#Buyuk i tanimlaniyor. C`den, o`dan ve u`dan sonra gelen harfler zaten
#groff`ta tanimli olarak geliyor. i`nin noktasiz olani da oyle.
i\
.AM\
.acc*over-def breve \\(ab\
.acc*over-def dot \\(a.\
\
.char \\(yg g\\*[breve]\
.char \\(yG G\\*[breve]\
.char \\(s, s\\*,\
.char \\(S, S\\*,\
.char \\(I. I\\*[dot]\
.LP
#Simdi regular expressions ile donusumleri yapalim.
s/cx/\\\(\,c/g
s/Cx/\\\(\,C/g
s/gx/\\\(yg/g
s/Gx/\\\(yG/g
s/ix/\\\(\.i/g
s/Ix/\\\(I\./g
s/ox/\\\(\:o/g
s/Ox/\\\(\:O/g
s/sx/\\\(s\,/g
s/Sx/\\\(S\,/g
s/ux/\\\(\:u/g
s/Ux/\\\(\:U/g
#X yazmak da mumkun olsun.
s/kx/x/g
s/Kx/X/g
Elde ettiğiniz groff kaynağını 'groff -ms' komutu ile postscript dosyasına çevirdikten sonra basılmaya hazır dosyanız elinizde olacaktır. Artık bu son dosyayı 'lpr' komutu ile yazıcıya gönderebilirsiniz. Tabii programları teker teker çalıştırıp fazladan dosyalar oluşturmak yerine *nix borularını(pipe) da kullanabilirsiniz. Şöyle ki: 
sed -f tuxrkcxe.sed metin.txt | groff -ms | lpr
Notlar:
  • Debian GNU/Linux kullanıyorsanız, 
    apt-get install groff
    yapmanız gerekebilir.
  • sed programını 'tuxrkcxe.sed' adıyla kaydettiğinizi varsaydım.
  • Programda küçük bir hata var. Kafa(header) bölümünü gereksiz yere tekrar tekrar yazıyor. Ama program yine de çalışıyor.
linux
12
Linkedin Facebook Twitter Google plus

Görüşler

281817 181476855250691 6784756 n
0
tongucyumruk
Peki buna gerçekten gerek var mı? Emacs ve benzeri metin editörleri zaten halihazırda birçok giriş yöntemi desteği ile geliyorlar. Bir örnek için şunara bakabilirsiniz:

M-x set-input-method <RET> latin-5-postfix

Bu komut sayesinde türkçe karakterleri şu şekilde yazabilirsiniz:

s, = ş
g~ = ğ

Veya LaTeX tarzı giriş metodunu kullanıp aşağıdaki gibi yazabilirsiniz:

\\pi = Pi karakteri
\\int = integral karakteri.

Bu arada yanlış anlaşılmasın, bence fikriniz oldukça güzel. Özellikle türkçe klavye vs... bulamadığmız durumlarda türkçe yazabilmek için tam bir kurtarıcı. Ancak bence "x" karakterini temel alan bir sistem yerine elimizdeki sed betiğini postfix veya prefix yazım tarzını işleyecek biçimde değiştirmek mantıklı olacaktır.

Not: Tabii bir diğer seçenekte doğrudan LaTeX ile yazmak olabilir. Düz metinden LaTeX belgesi üretmek herhalde o kadar da zor değildir...
misafir
0
misafir
Katılıyorum. Tabii ki Perl atasözünün de söylediği gibi, bir işi yapmanın birden fazla yolu var. Burada iki amacım vardı: biri basit bir markup ortaya koymak. Yani yumuşak g'yi her yazmak istediğimizde latex'te "\\u g" yazmak yerine sadece "gx" yazmak. İkincisi de basit araçları kullanarak bile neler yapılabileceğini göstermek.
misafir
0
misafir
Pardon, LaTeX demek istemiştim :-)
FZ
0
FZ
Her seferinde gx yazmak yerine misal Ctrl ile Alt arasındaki arasındaki o anlamsız Win tuşunu Emacs ortamında (ya da belki VIM, vi?) programlasak da Win+g bastığımızda ğ ya da g~ filan bassa böylece iki tuşa ayrı ayrı basmak yerine tek bir tuş kombinasyonu kullanmış olsak?
FZ
0
FZ
gx basmak istersem nasıl yazacağım? (çok dikkatli okumadım yazıyı, kaçırmış olabilirim, mazur görün) bir tür "escape" mekanizması var mı yukarıda?
misafir
0
misafir
Onu "gkx" diye yazabilirsiniz. sed scriptinin son üç satırında mekanizmayı görebilirsiniz.
FZ
0
FZ
Yani gkx yazarsam gx elde ediyorum. Pekiyi gkx yazmak istersem? gkkx? Ya gkkx yazmak istersem? O zaman da gkkkx? Bunun yerine başına bir sembol koysak ve bu sözcüğü (ya da belki başka bir gruplandırma yöntemi ile cümleyi, vs. ya da ayracımız, gruplandırıcımız her ne ise, çift tırnak arasına alıp vs.) yorumlama desek nasıl olurdu?
misafir
0
misafir
Mümkün tabii ama sed scripti ile zor gibi görünüyor. Daha gelişmiş bir versiyonu awk ile yazmayı düşünüyorum. Hatta aynı markup'ı ve html'deki &#XXX kodlarını kullanarak türkçe karakterli html oluşturmayı da bu programa eklemek istiyorum. Önerileriniz için teşekkürler.
FZ
0
FZ
Bu benim aklıma nereden geldi, hmm, sanırım Lisp'ten ve C# dillerinden geldi.

Nasıldı C# ortamında, sürekli "escape" yapmak yerine

@"Oh rahat rahat \ gibi özel anlamı olan şeyleri işte böyle \ basayım, başlarına ekstra bir şey yazmakla uğraşmayayım misal hemen \\t yazayım olduğu gibi görünsün \\\\t yazmama gerek kalmasın, vs."

gibi.

Ya da işte Common Lisp'teki reader macro mevzusu gibi, nasıldı misal #| gibi bir şeyi s-exp'nin (symbolic expression) başına koyunca onun tamamının etkilenmesi, vs.
misafir
0
misafir
Eğer programcı arkadaşlardan bu markup'ı beğenenler varsa istedikleri dilde 'implement' edebilirler. Özgür bir lisansla lisansladım gitti :-) Benim awk öğrenmemi beklemek zorunda değiller. Belki de en uygunu groff için yeni bir macro yazmak olacaktır.
misafir
0
misafir
Benim de aklıma bu geldi söylediklerinizden.
misafir
0
misafir
Programı awk dili ile yeniden yazdım. Böylece haberde sözedilen hata da giderildi. Şöyle: 

#!/usr/bin/awk -f

BEGIN{  print ".AM";

        print ".acc*over-def breve \\\\(ab";

        print ".acc*over-def dot \\\\(a.";

        print ".char \\\\(yg g\\\\*[breve]";

        print ".char \\\\(yG G\\\\*[breve]";

        print ".char \\\\(s, s\\\\*,";

        print ".char \\\\(S, S\\\\*,";

        print ".char \\\\(I. I\\\\*[dot]";

        print ".LP";}

{       gsub(/cx/,"\\\\(,c");

        gsub(/Cx/,"\\\\(,C");

        gsub(/gx/,"\\\\(yg");

        gsub(/Gx/,"\\\\(yG");

        gsub(/ix/,"\\\\(.i");

        gsub(/Ix/,"\\\\(I.");

        gsub(/ox/,"\\\\(:o");

        gsub(/Ox/,"\\\\(:O");

        gsub(/sx/,"\\\\(s,");

        gsub(/Sx/,"\\\\(S,");

        gsub(/ux/,"\\\\(:u");

        gsub(/Ux/,"\\\\(:U");

        gsub(/kx/,"x");

        gsub(/Kx/,"X");

        print;}
Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

FreeLinuxCD.org: Bedava Linux CD`leri
sundance
22 Ağustos 2001, 1 dakika okuma süresi

FreeLinuxCD.org bir grup Linux meraklısının, Linux`u daha çok yaymak için oluşturdukları bir site. Bu siteye gidip başvurduğunuzda, size bir Linux CD`si yolluyorlar hem de bedava. Bunu yaparken ne size reklam sokuşturuyorlar, ne de başka türlü bir dalaveraları var. Sadece kendi paraları ile ve kendilerine destek verenler sayesinde bu hizmeti sağlıyorlar.

Şu an için nakliye masrafları yüzünden sadece Amerika içine yollayabiliyorlar. Fakat isteyenlere kendi ülkelerinde (belki de FreeLinuxCD.org.tr :) açmaları için destek veriyorlar.

Herşey para değil ki cephesine bir artı daha

Slackware 8.0 çıktı
conan
1 Temmuz 2001, 1 dakika okuma süresi

Slackware'in en yeni sürümü dün piyasaya çıktı. Dağıtım XFree86 4.1.0, kernel olarak 2.2.19 ve 2.4.5, KDE 2.1.2, GNOME 1.4, glibc 2.2.3 gibi paketleri içinde barındırıyor.
Detaylı bilgi için:
Slackware sitesi
Linuxtoday

Yeni bir dağıtım: Hadron
purak
27 Nisan 2010, 1 dakika okuma süresi

Hadron Gentoo tabanlı, binary ve taşınabilir bir GNU/Linux dağıtımı oluşturma projesidir. Kendine has bir paket/modül yönetim sistemi vardır. Asıl geliştirilme amacı, USB belleklerinizde çalışma ortamınızı taşımanız olmasına rağmen; CDROM ya da sabit disk üzerinden de kolaylıkla çalışabilir.

Novell+RedHat+Sun = Masaüstü Linux
yuxel
28 Kasım 2003, 1 dakika okuma süresi

Gizli haber alma örgütü Slashdot'a göre Novell, Redhat ve Sun, bir Linux masaüstü için güçlerini birleştirmiş. Ancak hangi masaüstü ortamının seçileceği tartışma konusu. Tartışma, Ximian'ı, Gnome'u elinde bulunduran Novell'ın, SuSE'yi de bünyesine kattıktan sonra en büyük sponsorlarından birisi SuSE olan KDE'nin durumu ve SuSE gibi KDE'yi en iyi taşıyan dağıtımlardan birisinin Gnome'a daha fazla ağırlık vermesi ile ilgili.

Küçücük bir Linux Daha - Damn Small Linux
LeChuck
1 Mayıs 2003, 1 dakika okuma süresi

Özellikle Knoppix ile popüler olmaya başlayan Live-CD Linux dağıtımlarına bir yenisi daha eklendi. Sadece 50 MB olan ve piyasadaki mini-CDlere ve kart CDlere bile rahatça sığabilecek bu yeni sürüm kurtarma CDsi olarak ve/veya MS Windows kullanan arkadaşlara hava atmak için kullanılabilir. Bu minik ama sevimli dağıtım hakkında daha ayrıntılı bilgi http://www.damnsmalllinux.org adresinden edinilebilir.

....eee ne demişler...önemli olan boyu değil işlevi :P