Türkçe ile *NIX'i Barıştırmak

0
misafir
Diyelim ki, yazıcıdan türkçe bir metin çıkartmanız gerekiyor. Ama yeni kurulmuş bir BSD konsolundasınız; ya da KDE çalışıtırıyorsunuz ama türkçe klavyeniz yok. Ne yapabilirsiniz? Bu yazıda sadece geleneksel *nix araçları kullanarak neler yapabileceğinizi anlatmaya çalışacağım.
Önce vi kullanarak -Emacs de kullanabilirsiniz tabii- benim uydurduğum basit bir markup dili ile türkçe metninizi yazın. Aşağıda bu dil ile yazılmış türk alfabesini görebilirsiniz:
ABCCxDEFGGxHIIxJKLMNOOxPRSSxTUUxVYZ
abccxdefggxhixijklmnooxprssxtuuxvyz
Gördüğünüz gibi dil basit. 'x' harfi alfabemizde yer almadığı için onu noktalı harflerin noktası yerine kullanıyoruz. Bunun tek istisnası 'x'in küçük 'ı'nın noktasını silmek için kullanılması. Daha sonra aşağıdaki sed programcığını kullanarak metin dosyanızı groff kaynağına çevirin.
#!/usr/bin/sed -f
#Turkish Markup Language ile yazilan metinleri groff kaynagina cevirir.
#Once kafayi(header) yazalim.
#Burada s`den ve g`den sonra gelen harflerin kucuk ve buyukleri ile 
#Buyuk i tanimlaniyor. C`den, o`dan ve u`dan sonra gelen harfler zaten
#groff`ta tanimli olarak geliyor. i`nin noktasiz olani da oyle.
i\
.AM\
.acc*over-def breve \\(ab\
.acc*over-def dot \\(a.\
\
.char \\(yg g\\*[breve]\
.char \\(yG G\\*[breve]\
.char \\(s, s\\*,\
.char \\(S, S\\*,\
.char \\(I. I\\*[dot]\
.LP
#Simdi regular expressions ile donusumleri yapalim.
s/cx/\\\(\,c/g
s/Cx/\\\(\,C/g
s/gx/\\\(yg/g
s/Gx/\\\(yG/g
s/ix/\\\(\.i/g
s/Ix/\\\(I\./g
s/ox/\\\(\:o/g
s/Ox/\\\(\:O/g
s/sx/\\\(s\,/g
s/Sx/\\\(S\,/g
s/ux/\\\(\:u/g
s/Ux/\\\(\:U/g
#X yazmak da mumkun olsun.
s/kx/x/g
s/Kx/X/g
Elde ettiğiniz groff kaynağını 'groff -ms' komutu ile postscript dosyasına çevirdikten sonra basılmaya hazır dosyanız elinizde olacaktır. Artık bu son dosyayı 'lpr' komutu ile yazıcıya gönderebilirsiniz. Tabii programları teker teker çalıştırıp fazladan dosyalar oluşturmak yerine *nix borularını(pipe) da kullanabilirsiniz. Şöyle ki:
sed -f tuxrkcxe.sed metin.txt | groff -ms | lpr
Notlar:
  • Debian GNU/Linux kullanıyorsanız,
    apt-get install groff
    yapmanız gerekebilir.
  • sed programını 'tuxrkcxe.sed' adıyla kaydettiğinizi varsaydım.
  • Programda küçük bir hata var. Kafa(header) bölümünü gereksiz yere tekrar tekrar yazıyor. Ama program yine de çalışıyor.

Görüşler

0
tongucyumruk
Peki buna gerçekten gerek var mı? Emacs ve benzeri metin editörleri zaten halihazırda birçok giriş yöntemi desteği ile geliyorlar. Bir örnek için şunara bakabilirsiniz:

M-x set-input-method <RET> latin-5-postfix

Bu komut sayesinde türkçe karakterleri şu şekilde yazabilirsiniz:

s, = ş
g~ = ğ

Veya LaTeX tarzı giriş metodunu kullanıp aşağıdaki gibi yazabilirsiniz:

\\pi = Pi karakteri
\\int = integral karakteri.

Bu arada yanlış anlaşılmasın, bence fikriniz oldukça güzel. Özellikle türkçe klavye vs... bulamadığmız durumlarda türkçe yazabilmek için tam bir kurtarıcı. Ancak bence "x" karakterini temel alan bir sistem yerine elimizdeki sed betiğini postfix veya prefix yazım tarzını işleyecek biçimde değiştirmek mantıklı olacaktır.

Not: Tabii bir diğer seçenekte doğrudan LaTeX ile yazmak olabilir. Düz metinden LaTeX belgesi üretmek herhalde o kadar da zor değildir...
0
misafir
Katılıyorum. Tabii ki Perl atasözünün de söylediği gibi, bir işi yapmanın birden fazla yolu var. Burada iki amacım vardı: biri basit bir markup ortaya koymak. Yani yumuşak g'yi her yazmak istediğimizde latex'te "\\u g" yazmak yerine sadece "gx" yazmak. İkincisi de basit araçları kullanarak bile neler yapılabileceğini göstermek.
0
misafir
Pardon, LaTeX demek istemiştim :-)
0
FZ
Her seferinde gx yazmak yerine misal Ctrl ile Alt arasındaki arasındaki o anlamsız Win tuşunu Emacs ortamında (ya da belki VIM, vi?) programlasak da Win+g bastığımızda ğ ya da g~ filan bassa böylece iki tuşa ayrı ayrı basmak yerine tek bir tuş kombinasyonu kullanmış olsak?
0
FZ
gx basmak istersem nasıl yazacağım? (çok dikkatli okumadım yazıyı, kaçırmış olabilirim, mazur görün) bir tür "escape" mekanizması var mı yukarıda?
0
misafir
Onu "gkx" diye yazabilirsiniz. sed scriptinin son üç satırında mekanizmayı görebilirsiniz.
0
FZ
Yani gkx yazarsam gx elde ediyorum. Pekiyi gkx yazmak istersem? gkkx? Ya gkkx yazmak istersem? O zaman da gkkkx? Bunun yerine başına bir sembol koysak ve bu sözcüğü (ya da belki başka bir gruplandırma yöntemi ile cümleyi, vs. ya da ayracımız, gruplandırıcımız her ne ise, çift tırnak arasına alıp vs.) yorumlama desek nasıl olurdu?
0
misafir
Mümkün tabii ama sed scripti ile zor gibi görünüyor. Daha gelişmiş bir versiyonu awk ile yazmayı düşünüyorum. Hatta aynı markup'ı ve html'deki &#XXX kodlarını kullanarak türkçe karakterli html oluşturmayı da bu programa eklemek istiyorum. Önerileriniz için teşekkürler.
0
FZ
Bu benim aklıma nereden geldi, hmm, sanırım Lisp'ten ve C# dillerinden geldi.

Nasıldı C# ortamında, sürekli "escape" yapmak yerine

@"Oh rahat rahat \ gibi özel anlamı olan şeyleri işte böyle \ basayım, başlarına ekstra bir şey yazmakla uğraşmayayım misal hemen \\t yazayım olduğu gibi görünsün \\\\t yazmama gerek kalmasın, vs."

gibi.

Ya da işte Common Lisp'teki reader macro mevzusu gibi, nasıldı misal #| gibi bir şeyi s-exp'nin (symbolic expression) başına koyunca onun tamamının etkilenmesi, vs.
0
misafir
Eğer programcı arkadaşlardan bu markup'ı beğenenler varsa istedikleri dilde 'implement' edebilirler. Özgür bir lisansla lisansladım gitti :-) Benim awk öğrenmemi beklemek zorunda değiller. Belki de en uygunu groff için yeni bir macro yazmak olacaktır.
0
misafir
Benim de aklıma bu geldi söylediklerinizden.
0
misafir
Programı awk dili ile yeniden yazdım. Böylece haberde sözedilen hata da giderildi. Şöyle:

#!/usr/bin/awk -f

BEGIN{  print ".AM";

        print ".acc*over-def breve \\\\(ab";

        print ".acc*over-def dot \\\\(a.";

        print ".char \\\\(yg g\\\\*[breve]";

        print ".char \\\\(yG G\\\\*[breve]";

        print ".char \\\\(s, s\\\\*,";

        print ".char \\\\(S, S\\\\*,";

        print ".char \\\\(I. I\\\\*[dot]";

        print ".LP";}

{       gsub(/cx/,"\\\\(,c");

        gsub(/Cx/,"\\\\(,C");

        gsub(/gx/,"\\\\(yg");

        gsub(/Gx/,"\\\\(yG");

        gsub(/ix/,"\\\\(.i");

        gsub(/Ix/,"\\\\(I.");

        gsub(/ox/,"\\\\(:o");

        gsub(/Ox/,"\\\\(:O");

        gsub(/sx/,"\\\\(s,");

        gsub(/Sx/,"\\\\(S,");

        gsub(/ux/,"\\\\(:u");

        gsub(/Ux/,"\\\\(:U");

        gsub(/kx/,"x");

        gsub(/Kx/,"X");

        print;}

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Mandrake 9.2 Beta 1 Çıktı

Teorisyen

Mandrakenin resmi linux sitesinde yayınlanan bu habere göre Mandrake Linux 9.2 Beta 1 yayınlanmış...

Steve Ballmer`e göre Linux bir kanser

larweda

Microsoft`un ikinci adamı (Bill Gates aktif yöneticiliği biraktıktan sonra yerine geçen) Steve Ballmer`e göre `Linux dokunduğu herşeye entellektüel anlamda bulaşan bir kanser`

Sun Times`in yaptığı bir röpörtaja göre; Microsoft, Linux ve açık kaynak kodlu hareketi kendisi için ciddi bir rekabet olarak görüyor. Ama GNU/GPL lisansının doğası gereği ticari bir şirketin açık kodlu bir yazılımı kullanması mantıklı değil. Ballmer`in yorumuna göre eğer bir yazılım firması açık kodlu bir yazılım kullanırsa ürününün geri kalanını da açık yapmak zorunda. Bu da açık yazılımların zayıf noktasını oluşturuyor(muş).

Mandrake Linux 9.1 ve Knoppix’li PC Extra bayilerde

pcextra

Mandrake Linux 9.1’in 3 CD’lik tam sürümü ve Knoppix 3.2 CD’si PC Extra dergisi ile birlikte satışa çıktı. Fazlamesai.Net’ten Kıvılcım Hindistan, Ömür Özoral ve Boran Puhaloğlu’nun özverili katkıları sayesinde hazırlanan bu yeni dergi ile Mandrake Linux 9.1’in kurulumdan kullanımına kadar hemen hemen tüm özellikleri gözler önüne seriliyor. Mandrake Linux 9.1 CD’leri 3’lü jewelbox içine yerleştirilmiş olan toplam 4 CD’lik bu özel sayı hakkındaki görüş ve önerilerinizi merakla bekliyoruz.

HP Linux Sistemleri Satışına Başladı

anonim

Linux kullanıcıları Dell'in Linux sistemlerini satmayı bırakmasından çok üzülmüştü.Bu seferki iyi haber.HP önceden Red Hat 7.1 yüklenmiş Intel tabanlı sistemlerin satışına başladı.Bu sistemler firmanın sadece iş yerlerine satılan PC modellerinde bulunuyor.Ev kullanıcıları için üretilen modeller WinXP ile satılmaya devam edilecek. www.hp.com/products1/linux/

Knoppix 3.4 çıktı!

yuxel

Tüm zamanların en canlı cd'si Knoppix, 3.4 sürümüne ulaştı. Dağıtım, öntanımlı olarak Kernel 2.4.26(2.6.5 seçilebiliyor) ile geliyor.

KDE 3.2.2, kdevelop3, OpenOffice 1.1.1, gimp 2.0 gibi paketlerin de bulunduğu sürümden, knoppix.net forumlarında yapılan bir oylama ile, alan sorunları yüzünden Koffice ve LaTex paketleri çıkarıldı.GNU/Linux'a yeni başlayanlar için en güzel "canlı" kaynaklardan birisi olan Knoppix'in 3.4 sürümünün paket listesine de buradan erişebilirsiniz. Ayrıntılı bilgi
İndirmek için: iso torrent
tartışmak için -> irc.freenode.net #knoppix