Emülasyona Kısa Bir Bakış ve coLinux ile Windows Altında Linux Kullanmak
coLinux Nedir ?
coLinux yada (yada Cooperative Linux) Windows 2000 & XP işletim sistemi üzerinde çalışan özgür ve açık kaynak kodlu bir Linux emülatörüdür.
Emülatör Nedir ?
Emülatör, yazılım ve/veya donanımın yaptığı işi, yazılım ve/veya donanım olarak farklı bir sistem altında yapabilmemizi sağlayan yazılımsal sistemdir. Emülatörler, sistemler arası farklılıkları yazılımsal olarak ortadan kaldırarak bunu yaparlar.
Emülatörlerin Sınırları Nelerdir ?
Emülatörler özellikle son yıllarda giderek daha da stabil ve güvenli çalışabilir bir duruma gelmişlerdir. Fakat unutulmaması gereken nokta, bir emülatörün asla orijinal sistemin performansını yakalayamayacağıdır. Bunun temel nedeni özgün ortamın terk edilmiş olması ve başka bir sistem üzerinde çalışıyor olmanın getirdiği donanımsal/yazılımsal kısıtlamalardır. Dolayısıyla emülatörlerden elde edilecek performans, emülasyonu yapılan sistemin orijinal stabilliğini ve performansını yansıtmaz. Buradaki tek istisna emülasyonu yapılan sistemin fi tarihinden kalması durumudur :) Örneğin günümüz bilgisayarlarında yapılacak bir Commodore 64 emülasyonu, orijinal sistemden daha performanslı çalışacaktır.
Emülatörler Hangi Alanlarda kullanılmaktadır ?
Bilgisayar dünyasında Yazılımsal emülasyonunu, popülerlik de göz önüne alındığında ikiye ayırmak mümkün.
a- Oyun makinesi emülasyonu
b- İşletim Sistemi emülasyonu
a- Oyun Makinesi Emülasyonu
Emülasyonun en renkli ve eğlenceli hali diyebiliriz :)
Bu tür emülasyonun ortaya çıkmasında nispeten eski oyunların özlemle hatırlanmasının önemli bir etkisi olduğunu düşünüyoruz. Atari salonlarında gördüğümüz jetonla çalışan makinelerden, PlayStationa kadar çok geniş bir yelpazesi vardır. Atari 2600, Callus, Genesis, SNES, Namco Sistemleri, Nintendo, Sega ve GameBoy, emülasyonu yapılan sistemlere örnek gösterilebilir.
GNU/Linux ortamında, xmame (MAME), gnuboy (Gameboy) kullanım gören en popüler emülasyon yazılımlarıdır.
b- İşletim Sistemi Emülasyonu
İşletim sistemi emülasyonu son zamanlarda sadece deneme amaçlı değil, kreatif amaçlarla da yapılmaktadır. İşletim sistemi emülasyonu için Linux ideal bir sistemdir. Çünkü Linux ile çekirdek bazında emülasyon yapmak mümkündür (sürücü emülasyonu gibi) ve bellek yönetimi konusunda emülasyon başarımını arttıracak bir yapıya sahiptir. Emülasyon Linux üzerinde yapıldığında, emülasyonun kalitesi, çekirdeğin sürümü, çekirdek seviyesinde kullanılan araçların stabilliği ve doğru konfigürasyon ile doğru orantılıdır. Ama ne yazık ki bu yazıda bunu anlatmayacağız :)
İşletim sistemi emülasyonu yapan birçok program mevcut. Bunların en bilineni (en iyi olduğu da söylenir) VMwaredir. VMware, Windows ailesine, FreeBSDye ve GNU/Linuxun farklı lezzetlerine :) ev sahipliği yapabilir.
VMware ve benzer programlar genellikle emülatör olarak nitelenmekle birlikte, diğer emülasyon sistemlerinden ayrılan noktalarının, CPU emulasyonu yapmayarak, aynı CPU üzerinde birden fazla sisteme izin vermeleri olduğu söylenebilir. Bu mantıkla çalışan sistemler virtualization yoluyla diğer emülatörlerden farklı bir çizgidedirler.
Çalıştırılmak istenen programın ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kısmen işletim sistemini taklit eden emülatörler de mevcuttur. Linux altında kullanılan Wine, Windows programlarını kısmen çalıştırabilir.
Kuşkusuz özgür ve açık kaynak toplulukları kendilerine özgü emülasyon programlarına sahipler. Bochs, tıpkı Vmware gibi Plex86 CPU emulasyonu yapabilmektedir.
coLinux
VMware yada Virtual PC artık alternatifsiz değil!
Eğer GNU/Linuxu Windows yüklü bilgisayarınızda denemek istiyorsanız, yeniden partisyon bölümlemekten, mevcut verileri korumak adına, uzak durmak isteyebilirsiniz. Dahası işletim sistemini değiştirmek adına sistemi yeniden başlatmak zorunda kalmak istemiyor da olabilirsiniz. Endişelenmeyin, coLinuxü NTFS yada FAT32 dosya sisteminde, yeniden partisyon oluşturmaya gerek kalmadan kullanabilirsiniz. Dahası sistemi yeniden başlatmanız gerekmez.
Özgür yazılım projelerinden biri olan coLinux (yada Cooperative Linux) ile bir Linux sistemde yapabilecek hemen hemen her şeyi Windows 2000 veXP üzerinde yapmanız mümkün.
Kurulum
Başlangıç için www.colinux.org adresinden programın güncel bir kopyasını bilgisayarınıza indirmeniz gerekiyor. Bu makale hazırlanırken güncel versiyon 0.6.2 idi. coLinuxun daha eski versiyonlarında dosya sistemi imajını da ayrıca indirmek gerekmekteydi. Artık böyle bir problemimiz yok.
İndirdiğiniz kurulum programını çalıştırın.
Kurulum işlemi sırasında, Choose Components başlığı altındaki bölümden kurmak istediğimiz bileşenleri seçeceğiz :
coLinux, coLinux Virtual Ethernet Driver (TAP-Win32), coLinux Bridged Ethernet (WinPcap), Root Filesystem image Downloadbu bileşenlerin tamamının seçili olduğuna emin olun.
Kurulum programı Linuxümüzü C:Program FilescoLinuxa kurmak için ön tanımlı, fakat biz C:coLinuxü tavsiye ediyoruz. Eee, nede olsa Linux bu, öyle Program Filesa falan gelmez :)
Ardından winpcapı indirmeniz gerek. Bu Linux üzerinden internete bağlanmanız için gerekli!
Son olarak kullanacağımız dosya sistemini seçeceğiz. İki seçeneğimiz var : Debian ve Gentoo. Biz bu makaleye Debian kullanarak devam edeceğiz.
Kurulum programı 21 MB büyüklüğündeki Debian sistemini bizim için sourceforcedan indirecek ve kurulum için seçtiğimiz klasöre kopyalayacak. Ardından çıkacak olan, Windowsun yeni ethernet sürücümüzle ilgili kaygılarını dile getirdiği, mesajı onaylayın lütfen :)
Kurulum aşaması bitti. Fakat yapmamız gereken birkaç şey daha var.
Öncelikle kurulum programının bizim için indirdiği Debian-3.0r2.ext3-mit-backports.1gb.bz2 dosyasını, kurulum yaptığımız klasörün içerisine açacağız. Dosya açıldığında büyüklüğü 1 GB olacak. Endişelenmeyin, sadece yeterli disk alanınızın olduğuna emin olun. Açma işini WinRAR benzeri bir araçla yapabilirsiniz.
Şimdi default.colinux.xml adındaki konfigürasyon dosyasını açın. Notepad açmadı mı ? :) Birde Wordpad ile deneyin :)
block_device index="0" path="DosDevices c:coLinux
oot_fs"
enabled="true"
satırını aşağıdaki gibi değiştirerek dosya sistemimizin konumunu tanımlıyoruz :
block_device index="0" path="DosDevices c:coLinuxDebian-3.0r2.ext3-mit-backports.1gb"
enabled="true"
bu dosyada sayesinde (default.colinux.xml) takas alanını ve Linux için ayrılacak RAM miktarını ayarlamak mümkün. Eğer bunları değiştirmeyi düşünüyorsanız, temkinli olmanızda fayda var.
default.colinux.xml dosyasında yaptığımız değişiklikleri kaydettikten sonra mevcut ağ ayarlarımızda değişiklik yapmamız gerekiyor, bu değişiklikler Linuxün ağa bağlanmasını sağlayacak :
Denetim Masasına girin, Ağ ve Internet Bağlantılarına girin, paylaşıma açmak istediğiniz ağ bağlantısının özelliklerine girin, Gelişmiş Sekmesine tıklayın, Internet bağlantısı paylaşımı başlığı altındaki "Diğer ağ kullanıcıları, bu bilgisayarın Internet bağlantısı yoluyla bağlansın" seçeneğini aktif hale getirin, Tamama tıklayın.
Evet, her şey hazır. Kemerlerinizi bağlayın, kaksınızı takın Linuxe giriyoruz :)
BAŞLIYORUZ
Komut istemi aracılığı ile colinuxun bulunduğu klasöre girin :
Microsoft Windows XP [Sürüm 5.1.666]
(C) Telif Hakkı 1985-2021 Microsoft Corp.
C:Documents and Settingsdarkhunter>cd
C:>cd colinux
C:coLinux>
Ardından şu komutu verip Linux oturumunu açıyoruz :
colinux-daemon c default.colinux.xml
Eğer her şey yolunda gittiyse, komut isteminden coLinux konsoluna geçmiş olmalı ve login ekranına düşmüş olmalısınız :
Debian GNU/Linux 3.0 colinux tty1
colinux login:
login : root, password: root ile giriş yapıyoruz.
Eğer ne kadar boş alanınız olduğunu görmek isterseniz df kh komutunu verin.
Filesystem Size Used Avail Use% Mounted on
/dev/cobd0 1008M 91M 865M %14 /
Bu boş alanı işlevsel programlarla doldurmanın yollarını makalemizin devamında bulabilirsiniz ;)
Network ile ilgili ayarlarımızın sorunsuz bir şekilde çalışıyor olması gerek, her ihtimale karşı klasik bir komutla deneme yapalım :
colinux:~# ping www.fazlamesai.net c 10
PING www.fazlamesai.net (XX.XXX.XXX.XXX) 56 data bytes
---www.fazlamesai.net ping istatistikleri---
Eğer geri dönüş almazsanız /etc/network/intarfaces dosyasını ve /etc/resolv.conf dosyasını nano kullanarak gözden geçirin, doğru adreslerin girildiğine emin olun, dosyaları kaydettikten sonra aşağıdaki komutları kullanarak ağınızı yeniden başlatın
# ifdown eth0
# ifup eth0
Artık ping geri dönüşlerinin sorunsuzca gelmesi gerekiyor. Eğer hala geri dönüş alamıyorsanız firewall konfigürasyonunuzu gözden geçirmenizi öneriyoruz.
Program Kurmak ve Güncellemek
Program kurmak için Debian tüm gücüyle emrinizde :)
$ dpkg --get-selections | more
Ayrıntılı bilgi için :
$ dpkg --help
dpkg tek seçenek değil :
Super Cow Powers Hizmetinizde :)
apt-get update ile kurulabilir paketlerin listesini alabilir,
apt-get upgrade ile sisteminizi güncelleyebilir,
apt-get install programadı ile program kurabilir,
apt-get remove programadı ile kurduğunuz programları kaldırabilirsiniz,
apt-cache search aranacakkelime ile programlar arasında arama yapabilir,
apt-cache show paketadı ile paket hakkında ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
KAYNAKLAR
http://www.linuxdevcenter.com/pub/a/linux/2004/04/29/colinux.html
http://wiki.colinux.org
http://os.inf.tu-dresden.de/~hohmuth/prj/linux-on-l4/
http://linuxemu.retrofaction.com/
******
Değerli katkılarından dolayı sevgili Kıvılcım "sundance" Hindistana sonsuz teşekkürler :)
MURAT darkhunter SAĞLAM
benimkaosum@hotmail.com
Bir gün Windows altında da (birbirimizi kandırmayalım ara sıra hepimiz açıyoruz :)) GNULinux kullanmak istedim. Yaptığım şeyleri şöyle bir derledim, ortaya bu yazı çıktı. Umarım birilerinin işine yarar. Belki arada bir fazlamesai.net'i gezen ama bir türlü Linux ile tanışamayanlara bir vesile olur. Windows'a bile girdik, daha ne yapalım! Kurun şu GNU/Linux'ü :)
