Osmanlıca Karakter Seti

0
butch
Pardus geliştiricileri, bir karakter seti olmadığı için bilgisayar ortamında varlığını sürdüremeyen Osmanlıca için harekete geçmiş.

Osmanlıcanın bir karakter setine sahip olacağını duymak güzel, ama en önemli konu Ali Işıngör'ün yazısında bahsettiği gibi bugüne kadar 700 yıllık tarihimize ait belgelerin bilgisayar ortamına aktarılması konusunda bir çözüm bulunmamış olması.

Görüşler

0
bm
Ben tam anlamadim yapilacak olan sey nedir diye. Anladigimdan cikarttigimi yazayim. Surada 94. satirda gozuken " جام ييه بلورم بڭا ضررى طوقونمز" da cikmayan harfler de cikar hale mi gelecek mesela? Yoksa simdi hic yazilamayani yazilabilir hale mi getirecek bu yeni katki? Yani unicode code point denen seyler Osmanlica icin var fakat gosterecek font ve basma/girme teknolojisi mi eksiktir, yoksa Osmanlica'da kullanilan harfler icin unicode code point yok mudur? Yoksa bunlar tamamen yanlis sorular midir? Webde bu konuda pek birsey bulamadim. Karakter seti denince ikincisini anliyorum galiba, ama tam bilemiyorum. Konulara hakim birisi problemi anlatabilir mi?
0
skilic
Konuya çok hakim değilim benim anladığım bu proje yeni bir karakter set yaratmıyor. Dediğiniz gibi unicode sanırım tek bir harf hariç tüm osmanlıca harfleri içeriyor. Fakat problem osmanlıca için yapılmış bir klavye layoutunun bulunmaması. Yani siz osmanlıca yazacaksanız arapça ve farsça klavyeleri aynı anda kullanmak zorunda kalıyorsunuz. Şimdilik yapılacak olan sadece bir osmanlıca klavye layout sanırım.
OCR falan çok sonraki aşamalar bence. Zaten OCR'lada el yazmalarını ve hatları eloktronik ortama taşımak nerdeyse imkansız.
0
FZ
0
robertosmix
Nihayet Pardus, "özgün" birşeyler yapmaya başlıyor. Umarım bu tür şeyleri sık sık görürüm ve beni utandırırlar. Zararın neresinden dönülürse kardır.
0
FZ
Bu konuda vakti zamanında kendisinden birkaç Osmanlı tarihi dersi almış olduğum Dr. Christoph Neumann'ın görüşlerini merak ettim ve beni bilgilendirmesini rica ettim. Şöyle bir yanıt aldım:

Burada galiba iki konuyu karıştırmak kolaydır. Birincisi, bilgisayarda (standart programların anlayabildiği bir biçimde) Osmanlıcayı yazabilmek. Bu, çoktan halledilmiş bir problem, çünkü Osmanlıca istimal edilen bütün karakterler Farsçada ve dolayısıyla Unicode’da mevcuttur. Farsça klavyesine alışmak istemeyenler için çoğu işletim sistemleri için klavye uygulamaları da mevcuttur. Burada sözü edilen “karakter seti” herhalde başka bir şey değildir. İkincisi ise daha çetrefil: Hakikaten Osmanlıca belgeleri arşivlemek isterseniz çok karmaşık (ve maalesef Farsça veya Arapçada yaygın kullanımda olan yazı stillerinden epey farklı) rık’a veya divanî gibi yazılar için OCR programları geliştirmek gerekmektedir. Onlar yoksa ya belge "scan"i istiflemekle kalacaksınız veya hepsini tek tek bilgisayara bir daha istinsah ederek geçireceksiniz (iyi eğlenceler!). Bildiğim kadarıyla böyle bir program yok. Olmayan başka bir şey: Osmanlıcayı okuyup okuduklarını ya modern Türkçe imlaya ya da akademik bir transliterasyona aktarabilen bir program. Anlamlı mı? Elbette! Bilgisayara geçirilen bilgilerin nispeten kısa bir müddetten sonra yok olacağını varsayarsak bile (1830’lardan önce yazılan veya basılan bir cilt kitap, zor tahrip edilebilen, kimyası dengede olan ve teknik değişim dolayısıyla okunamaz hale gelmeyen bir nesnedir; elektronik veriler böyle değil, yüz sene dayanmamaları çok muhtemeldir), ancak, sadece elektronik ortamda var olanların yeniden bilgi üretiminde yaygın bir şekilde kullanılacağı aşikârdır. Google’un kütüphane "scan"leri İngilizce basılan kitaplarıyla mahdut olması, dünyanın Anglosaksonlaşmasında büyük rol oynayacaktır (Avrupa’da diğer dillerde basılanlarını "scan" etmek projeleri çok başarılı olmazsa). Bu bakımdan Osmanlı mirası diye bir şey varsa ve bunun dünya mirasına dahil edilmesi istenirse bu kabil girişimler çok yararlı olabilir. Ancak kolay kolay başarıya ulaşmazlar (bir örnek için http://courses.washington.edu/otap/ adresine bakılabilir).
0
bm
Bu hocanin yazisi benim kafa karisikligimi yapilanin ne olamayacagini aciklayarak bir nebze azaltti. Tesekkur ederim. Yapilanin ne oldugunu hala anlamis degilim ama. Anlayan var mi?
0
roktas
Benim basitçe bu işten anladığım şu, yanıldığım yerler varsa lütfen düzeltin. Bir araştırmacı Osmanlıca metinlerin mevcut Türkçe klavyelerle de girilebilmesine imkan sağlayan bir transliteration veya daha da özelleştirirsek romanization standartı geliştirmiş (TSE tarafından kabul gören[1]) ve bu standarta uygun bilgiişlem ortamının hazırlanması gerekiyor; meselâ bir XKB klavye eşlemi, klavye giriş yöntemi ("input method"), translitere alfabeyle yapılacak sıralamalarda kullanılacak LC_COLLATE'i de içeren bir yerel (locale) tanımı: ot_TR gibi ... Bunun dışında bahsedilenlerin, misâl Osmanlıca metinlerin OCR ile taranarak bu standart uyarınca latin harflerine translitere edilmesi gibi irikıyım projeleri ayırıyorum, bence onlar çok daha kendi başına işler. Eğer durum buysa konuya "Osmanlıca karakter seti desteği" yerine yukarıda saydığım unsurları da toparlayan biraz daha şümullu bir isim vermek daha uygun olabilirdi. Doğru mu anlıyorum?

[1] Bu belgeye şu an erişemiyorum, abonelik işlemini bir türlü yapamadım.

0
FZ


Konu ile ilgili bir gelişme: Pardus'a Osmanlıca Karakter Desteği.

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Satanistler Taktik Değiştirmişmiş

SHiBuMi

NTVMSNBC'de yer alan habere göre yeni öğretim yılının başlaması ile birlikte satanistler de eski örgütlenme alışkanlıklarından vazgeçip yeni taktiklere yönelmeye başlamışlar. Mesela artık siyah giymeyeceklermiş, saçlarını kısa keseceklermiş ve anormal barlara değil normal barlara takılacaklarmış, ayrıca satanist olduklarını belli edebilecek takılardan da uzak duracaklarmış. Böylece Türkiye'deki satanistler yalnızca dünya tarihindeki ilk siyah giymek, saçlarını uzatmak ve garip barlara gitmek eylemleriyle örgütlenebilen grup olmakla kalmadı, bu eylemlere son vererek bir anda bütün taktik anlayışı değişen ilk güruh olma ünvanını da kazanmış oldu. Öyle ki polis bu yeni örgütlenme taktiklerine karşı da yeni taktikler geliştirmiş. Saçını kesip beyaz t-shirt giyerek taktik değiştiren bir güruha karşı, nasıl karşı taktik geliştirilebilir o bizim yaratıcılığımıza bırakılmış olmalı ki alınan tedbirler hakkında bir açıklama yazılmamış.
Haydi satanist avına.

Blogcu Söyle Bana Kimsin Sen?

FZ

Araştırmaya göre Türkiye'deki blog yazarlarının büyük çoğunluğu 20 ile 30 yaş arasında, erkek ve bu işi para için yapmıyor. Araştırma blog'cuların önemli bir kısmının üniversite mezunu, yarıya yakının full-time iş sahibi olduklarını da ortaya çıkardı...

FATİH Projesi Bilgi ve İletişim Teknolojileri Çağrı Programı

nyucel

Bugüne kadar TÜBİTAK proje desteklerinde bir genel çerçeve belirliyor (araştırma projesi, kamu projesi gibi) ve araştırmacıların kendi fikirleriyle başvurmasını istiyordu. Gelen başvurular hakemlerce değerlendiriliyor ve belli miktarlarda destekler veriliyordu. Öncelikli Alanlar Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı ile birlikte başka bir yol denenenmeye çalışılıyor; TÜBİTAK öncelikli gördüğü alanları ve bu alanlar üzerinde hangi konularda projeleri destekleyeceğini açıklayarak doğrudan bu konularda gelecek projeleri destekleyecek.

0.006 oranından 0.02 oranına çıkabilecek miyiz?

FZ

AB'ye tam üyelik çerçevesinde 20 Ekim'den beri "bilim araştırma" ve "eğitim kültür" başlıklarında Brüksel ile yapılan tarama müzakerelerinin ilk sonuçları çıkmaya başladı. Brüksel AB standartlarını ve 2010 yılı hedeflerini anlattıktan sonra, Türk heyeti de hedefler doğrultusunda Ankara'nın eksikliklerini sıralayan raporlar hazırladı.

Türkiye, mevcut durumda binde 6 olan bu oranı, 2010 yılında yüzde 2 seviyesine çıkaracağını ilan etti. Ancak Ar-Ge'ye daha fazla ödenek ayrılsa bile araştırmacı kadrosu olmadan bu ödenekleri etkin kullanmak olanaksız.

Ruslara 850.000 € verip İstiklal Caddesinde saniyede 15.000 yüz taramak?

FZ

LinkedIn'den Çağrı Tanrıöver'in dikkatleri çektiği bir tartışmayı FM camiası ile paylaşmak istedim. Mesele İstanbul'daki İstiklal Caddesi'ne yerleştirilecek yüz tarama ve tanıma sistemi, bununla ilgili yazılım, kameralar. Bunların Ruslar'a yaptırılması ve 850.000€ verilmesi. Detaylar SABAH gazetesindeki bir haberde mevcut. Tanrıöver ise şunu soruyor: