Pi sayısının 1 trilyon 400 milyarıncı basamağı kaç?

Hürriyet gazetesinde okuduğum bu habere göre Tokyo üniversitesinden Yasuma Kanada ve ekibi 5 yıl vererek yarattıkları bir programla 400 saatte pi sayısını 1 trilyon 400 milyar yakınlıkla hesaplamayı başarmışlar. Kendilerine ait yaklaşık 20 yıllık rekoru da kırmışlar.

Gazeteye göre bu hesabı yapmak o kadar da önemli değilmiş. Çünkü astronomlar bile bu kadar sayıyı kullanmazlarmış :P Pi`nin tanımı da var gazetede, okuyalım :)

Görüşler

tongucyumruk
yaklaşık 22 yıl önce

FZ daha iyi bilir ama yanılmıyorsam PI sayısı gibi sayıların bu kadar haneye kadar hesaplanması kriptografi işlerinde bazı faydalar sağlıyordu.

FZ
yaklaşık 22 yıl önce

Daha iyi bilir miyim o bir tartışma konusu ama olay şu, PI ya da başka herhangi bir matematiksel kavram, çözümü teorik olarak zor bir probleme konu edildiği takdirde şifreleme bağlamında önem kazanır. Yani bütün mesele matematik olarak çözülmesi zor bir şey bulup bunun içindeki tek yönlülüğü araştırmak, yani işte bir yönde ilerlemek belli bir anahtar varken kolay olacak ama o olmadan geri dönmek zor olacak falan, açık anahtar şifreleme tamamen bu mantalite ile sayıları çarpanlara ayırmanın zorluğuna ve o çarpanları birbirileri ile çarpmanın kolaylığına dayanır.

Şimdiye kadar okuduğum literatürde PI sayısının şifreleme ve şifre çözme amaçlı herhangi bir algoritmada kullanımına tanık olmadım açıkçası. Yani varsa da böyle bir şey ben bilmiyorum henüz.

Ayrıca Hürriyet'te detaylı olarak ne yazmışlar bilemem ama PI gibi matematiksel kavramları mistisize etmemekte fayda var derim ;-)

Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

conan
yaklaşık 22 yıl önce

>Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme
>bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa
>fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

One time pad ;)

FZ
yaklaşık 22 yıl önce

O mümkün tabii ki de, ya da ne bileyim mesela Crytonomicon'da da Riemann'ın Zeta fonksiyonu örnek veriliyor one-time pad olarak ama yani sonuç itibari ile one-time pad olayı sakat bir olay, genellikle tek bir kez kullanılmıyor ve suistimal edilmeye müsait.

FZ
yaklaşık 22 yıl önce

Bi de şu var tabii yani one-time pad kullanırken kullandığın sayı dizisinden çok onu sadece ve sadece bir kez kullanman önemli. Kullandığın diziyi karşı tarafa güvenli şekilde iletebilmek bile başlı başına bir iş. Bilgisayar güvenliği manasında çok da pratik görünmüyor yani.

conan
yaklaşık 22 yıl önce

Konu one time pad`in guvenli iletilmesi degil ki. Konu pi sayisinin basamaklarinin one time pad kullanilmasi. Ayrica surasi da bir gercek ki gercek random numaralar yaratilarak bu numaralarin one time pad kullanilmasi teorik olarak kirilmasi imkansiz kabul ediliyor. Yani en guvenli sifreleme algoritmasi en kullanissizi oluyor :) Her zaman oyle olmaz mi! :P

Ornegin iki makina olsa pi sayisini hesaplamaya baslasalar. hesaplanan basamaklari one time pad kullansalar, yapsalar da etseler... olmaz iste ne bilim dusunuyodum oylesine. Gerci iyi bir secret key olabilir yine de.

FZ
yaklaşık 22 yıl önce

Yani kendi içinde güzel bir iş olabilirdi ama güvenli olarak iletemedikten sonra ne manası var? Güvenli olarak iletmek de zaten başlı başına bir iş. Bir de şu var tabii, yani PI söz konusu olduğunda random kavramı ne kadar anlamlı? Yani hesaplamadan bilemezsin, ama yeterli süre (!) verildiği takdirde hesaplayabilirsin. Kast ettiğin bu sayı dizisinin içinden gelişigüzel bir blok seçmek ise bu genel olarak random sayı üretme probleminden ne kadar farklı olur?

Zibidi yanım ise şu soruyu sormak ister bir grup insana: Bana PI'nin sondan birinci basamağını söyleyin :-P

Hmm, gizli anahtar olarak PI'nin son yüz basamağını alacam, tabii hesaplayabilirsem :-P

FZ
yaklaşık 22 yıl önce

Tek dileğim insanlara PI sayısının 22/7 ya da 3.14 sayısı olmadığı iyice anlatılsın, kafalarına adım adım sokulsun :)

PI sayısı ile ilgili bir öneri de benden: Carl Sagan'ın MESAJ (Contact) adlı bilimkurgu kitabını okuyun ve oradaki bilimcinin romanın sonuna doğru PI sayısının uzayıp giden rakam dizisinde ne keşfettiğini görün! Spekülasyon elbette ama yani düşünmesi bile zevkli öyle bir şeyin gerçekleştiğini ;-)

cazz
yaklaşık 22 yıl önce

ben dairenin alanini hesaplandigi gunu goremiyecegim ona yaniyorum ... ;-)

anonim
yaklaşık 22 yıl önce

Bende bizim üniversitedeki kendini beğenmiş matematikçilerin hiçbirzaman trigonometri içeren bir problemi tam olarak çözemeyeceği için seviniyorum!

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Programlama Dilleri Savaşı Paneli: C++, JAVA, C#

FZ
21 Mart 2002, 6 dakika okuma süresi

Geveze fazlamesai.net muhabiri FZ, araştırmacı gazeteciliğin gereklerini yerine getirmek için usanmadan, yılmadan çalışmaya devam ediyor ve Crea-World, Polaris Plaza tesislerinden bildiriyor...

Internet Teknolojileri Derneği tarafından Dr. Mustafa Akgül yönetiminde, 19 Mart 2002 günü, 14:00 - 17:00 saatleri arasında gerçekleştirilen "Programlama Dilleri Savaşı: C++, JAVA, C#" adlı panele katılım beklenenin epey üzerinde gerçekleşti. Galileo salonuna panel için gelen ve sayıları 60'ı geçen katılımcıyı ağırlayabilmek için dışarıdan sandalye servisi yapmak zorunda kalındı.

Toshibadan Evinize Çok Küçük Bir Nükleer Reaktör

zorkun
21 Temmuz 2008, 1 dakika okuma süresi

Toshiba alışılmış örneklerinden 100 kat küçük bir nükleer reaktör geliştirdi. 200 kilowatt üretim gücündeki reaktörün yaklaşık 6x1,8 metrelik boyutları hayli etkileyici. Tamamen arıza çıkarmayacak ve kendi kendine işleyecek bir şekilde üretilmiş. Bu reaktörle üretilen enerjinin maliyeti, kilowatt saati 5 cent olarak hesaplanmış. Ürün 2008 yılında Japon, 2009 yılında ise Amerika ve Avrupa pazarına sunulacak.

TEGV Oyun Programcısı Arıyor

FZ
4 Haziran 2003, 6 dakika okuma süresi

2 yılı aşkın bir süredir Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vafkı (TEGV) bünyesinde matematik öğretmeni olarak çalışan, gençlere matematiği öğretmek ve sevdirmek için çaba sarf eden değerli dostum ve İTÜ Matematik Mühendisliği bölümünden arkadaşım Ferit Pehlivanoğlu bana az önce bir e-posta iletisi gönderdi. İçeriğine bakınca kendi kendime dedim ki: "Bu onurlu işin altından kalksa kalksa FM camiası kalkar!" Buyrun mektubu hep birlikte okuyalım ve ardından mümkünse hemen harekete geçelim:

"... bildiğin üzere 2 yıldır Eğitim Gönüllüleri Vakfı'nda 7. ve 8. sınıflara gönüllü olarak matematik dersi veriyorum. Ders sonlarında matematiği sevdirmek için bir oyun oynardık hep (belki lise zamanlarından sen de hatırlarsın). Şimdi bu oyunu tüm Türkiye'deki çocukların bilgisayarda oynayabilmesi için çalışma başlattık. Sana ve arkadaşlarına da bu küçük proje için ihtiyacımız var. Vakıf maalesef herhangi bir ödemede bulunamıyor. Olay tamamen gönüllülükten geçiyor. Aşağıda oyun hakkında ayrıntılı bilgi var. Haziran sonu, Temmuz başı gibi biterse hemen tüm birim ve parklara dağıtım yapacağız. Ben hiç Flash bilmiyorum ancak bu oyun Flash'ta sanırım yapılabilir. Tasarım, ikonlar ve diğer görsel öğeler tamamen sizlerin inisiyatifine kalmış. Eger yardımcı olabilirseniz cok seviniriz. En kısa sürede görüşmek üzere, iyi çalışmalar ve güzel günler. Şimdiden çok teşekkürler (sonuç ne olursa olsun önemli olan bizlere zaman ayırmanız, cok sağolun).

Türk Hava Kuvvetleri Bilgi Sistemi (HvBS)

erolsoyoz
1 Ocak 2008, 1 dakika okuma süresi

Türk Savunma sanayinin önemli kuruluşları arasında yer alan Havelsan, önemli bir tedarik projesine daha imza atmayı başardı. Türkiye'nin en büyük tümleşik komuta kontrol bilgi sistemi olarak bilinen "Hava Kuvvetleri Bilgi Sisteminin (HvBS)" kabulü, 25 Aralık 2007 tarihinde Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Aydoğan Babaoğlu'nun katılımıyla gerçekleştirildi. Havelsan mühendisleri tarafından geliştirilen bilgi sistemi ile Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın etkinliğinin büyük oranda arttırılması hedefleniyor.

Rackspace Anketi: ``Windows & Linux´´

anonim
29 Ağustos 2005, 1 dakika okuma süresi

Rackspace tarafından yapılan araştırma, her iki kampın işletim sistemi tercihi yaparken dikkate aldıkları kriterleri anlamayı hedefliyor.

Yapılan analizlerde dikkati çeken en çarpıcı sonuç kullanıcıların işletim sistemi değil, uygulama satın aldıkları yönünde. Güvenlik ve maliyet önemli kriterler değil.