Pi sayısının 1 trilyon 400 milyarıncı basamağı kaç?

Hürriyet gazetesinde okuduğum bu habere göre Tokyo üniversitesinden Yasuma Kanada ve ekibi 5 yıl vererek yarattıkları bir programla 400 saatte pi sayısını 1 trilyon 400 milyar yakınlıkla hesaplamayı başarmışlar. Kendilerine ait yaklaşık 20 yıllık rekoru da kırmışlar.

Gazeteye göre bu hesabı yapmak o kadar da önemli değilmiş. Çünkü astronomlar bile bu kadar sayıyı kullanmazlarmış :P Pi`nin tanımı da var gazetede, okuyalım :)

Görüşler

tongucyumruk
yaklaşık 23 yıl önce

FZ daha iyi bilir ama yanılmıyorsam PI sayısı gibi sayıların bu kadar haneye kadar hesaplanması kriptografi işlerinde bazı faydalar sağlıyordu.

FZ
yaklaşık 23 yıl önce

Daha iyi bilir miyim o bir tartışma konusu ama olay şu, PI ya da başka herhangi bir matematiksel kavram, çözümü teorik olarak zor bir probleme konu edildiği takdirde şifreleme bağlamında önem kazanır. Yani bütün mesele matematik olarak çözülmesi zor bir şey bulup bunun içindeki tek yönlülüğü araştırmak, yani işte bir yönde ilerlemek belli bir anahtar varken kolay olacak ama o olmadan geri dönmek zor olacak falan, açık anahtar şifreleme tamamen bu mantalite ile sayıları çarpanlara ayırmanın zorluğuna ve o çarpanları birbirileri ile çarpmanın kolaylığına dayanır.

Şimdiye kadar okuduğum literatürde PI sayısının şifreleme ve şifre çözme amaçlı herhangi bir algoritmada kullanımına tanık olmadım açıkçası. Yani varsa da böyle bir şey ben bilmiyorum henüz.

Ayrıca Hürriyet'te detaylı olarak ne yazmışlar bilemem ama PI gibi matematiksel kavramları mistisize etmemekte fayda var derim ;-)

Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

conan
yaklaşık 23 yıl önce

>Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme
>bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa
>fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

One time pad ;)

FZ
yaklaşık 23 yıl önce

O mümkün tabii ki de, ya da ne bileyim mesela Crytonomicon'da da Riemann'ın Zeta fonksiyonu örnek veriliyor one-time pad olarak ama yani sonuç itibari ile one-time pad olayı sakat bir olay, genellikle tek bir kez kullanılmıyor ve suistimal edilmeye müsait.

FZ
yaklaşık 23 yıl önce

Bi de şu var tabii yani one-time pad kullanırken kullandığın sayı dizisinden çok onu sadece ve sadece bir kez kullanman önemli. Kullandığın diziyi karşı tarafa güvenli şekilde iletebilmek bile başlı başına bir iş. Bilgisayar güvenliği manasında çok da pratik görünmüyor yani.

conan
yaklaşık 23 yıl önce

Konu one time pad`in guvenli iletilmesi degil ki. Konu pi sayisinin basamaklarinin one time pad kullanilmasi. Ayrica surasi da bir gercek ki gercek random numaralar yaratilarak bu numaralarin one time pad kullanilmasi teorik olarak kirilmasi imkansiz kabul ediliyor. Yani en guvenli sifreleme algoritmasi en kullanissizi oluyor :) Her zaman oyle olmaz mi! :P

Ornegin iki makina olsa pi sayisini hesaplamaya baslasalar. hesaplanan basamaklari one time pad kullansalar, yapsalar da etseler... olmaz iste ne bilim dusunuyodum oylesine. Gerci iyi bir secret key olabilir yine de.

FZ
yaklaşık 23 yıl önce

Yani kendi içinde güzel bir iş olabilirdi ama güvenli olarak iletemedikten sonra ne manası var? Güvenli olarak iletmek de zaten başlı başına bir iş. Bir de şu var tabii, yani PI söz konusu olduğunda random kavramı ne kadar anlamlı? Yani hesaplamadan bilemezsin, ama yeterli süre (!) verildiği takdirde hesaplayabilirsin. Kast ettiğin bu sayı dizisinin içinden gelişigüzel bir blok seçmek ise bu genel olarak random sayı üretme probleminden ne kadar farklı olur?

Zibidi yanım ise şu soruyu sormak ister bir grup insana: Bana PI'nin sondan birinci basamağını söyleyin :-P

Hmm, gizli anahtar olarak PI'nin son yüz basamağını alacam, tabii hesaplayabilirsem :-P

FZ
yaklaşık 23 yıl önce

Tek dileğim insanlara PI sayısının 22/7 ya da 3.14 sayısı olmadığı iyice anlatılsın, kafalarına adım adım sokulsun :)

PI sayısı ile ilgili bir öneri de benden: Carl Sagan'ın MESAJ (Contact) adlı bilimkurgu kitabını okuyun ve oradaki bilimcinin romanın sonuna doğru PI sayısının uzayıp giden rakam dizisinde ne keşfettiğini görün! Spekülasyon elbette ama yani düşünmesi bile zevkli öyle bir şeyin gerçekleştiğini ;-)

cazz
yaklaşık 23 yıl önce

ben dairenin alanini hesaplandigi gunu goremiyecegim ona yaniyorum ... ;-)

anonim
yaklaşık 23 yıl önce

Bende bizim üniversitedeki kendini beğenmiş matematikçilerin hiçbirzaman trigonometri içeren bir problemi tam olarak çözemeyeceği için seviniyorum!

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Hayır videodaki ben değilim aslında benim ama...

FZ
21 Mayıs 2002, 1 dakika okuma süresi

ABD'deki MIT üniversitesinde çalışan bilgisayar mühendisleri vakti zamanında Arnold Schwarzenneger'in başrolde oynadığı "Running Man" filmindekine benzer işler çevirmeye başlamışlar! \r Araştırmacılar kameraya kaydettikleri bir insan konuşma videosunu işleyip söz konusu insan sanki başka şeyler söylemiş gibi bir video hazırlayabiliyorlar. Hatta daha da ileri gidip bir ingilizce konuşan bir kadının videosunu işleyip o kadının Japonca şarkı söyleyen bir videosunu yapmış, dudak hareketleri falan nerede ise kusursuz gibi ve seyreden deneklerin çoğu da hiçbir gariplik sezmemişler (söz konusu kadın tek kelime japonca bilmiyor tabii!)

\r \r Bu tekniğin bilgisayar oyunlarında çok ilginç efektler yaratmak ya da Marilyn Monroe gibi ölü sinema yıldızlarına yeni sözler söyletmek için kullanılabileceğini söyleyen araştırmacılar işin sakat tarafına da dikkat çekerek söz konusu tekniğin propaganda amaçlı, kitleleri yanıltma ve manipüle etme amaçlı da kullanılabileceğini belirtmişler!

27. MADDE

esse
29 Mayıs 2001, 1 dakika okuma süresi

RTÜK Yasa Tasarısı'na Anayasa Komisyonu'nda eklenen bir madde Türk internet dünyasını ayağa kaldırdı...

Tasarı ile internet 5680 sayılı Basın Kanunu kapsamına alındı. İnternet ortamını gazete ve dergi olarak kabul eden RTÜK Yasa Tasarısı ile internet dünyası şöyle düzenlenecekmiş...

İTÜ Robot Olimpiyatları: İTÜRO 2007

FZ
24 Nisan 2007, 1 dakika okuma süresi

Kurulduğu 2004 yılından beri kontrol ve otomasyon alanında çeşitli faaliyetler yürüten İTÜ Kontrol ve Otomasyon Kulübü (OTOKON), bu sene 24-25-26 Nisan tarihlerinde yapılacak olan Türkiyenin en büyük öğrenci organizasyonu olma yolundaki İTÜRO'ya imza atma hazırlığı içindedir.

Türkiye'nin dört bir yanından gelecek bilim ve teknoloji meraklılarına ev sahipliği yapacak olan İTÜRO tüm üniversite ve lise öğrencilerini, akademisyenler ve sanayi temsilcileriyle buluşturmayı, başta yarışmalar ve seminerler olmak üzere çeşitli etkinliklerle robotiğe ilgili kişileri desteklemeyi hedeflemektedir.

Bir dergiye verilen (!) destek ve hazin son: PozitifPC

FZ
6 Haziran 2006, 2 dakika okuma süresi

FM ana sayfalarında haberlerini geçtiğimiz ve açık kodlu yazılım geliştirme dünyasına da yer ayıran PozitifPC dergisi artık çıkmayacak mı? Derginin güncellenen web sitesinde Son Mesaj başlıklı yazıda şöyle deniyor:

"2 aylık hazırlık aşamasını saymazsak, dergimiz 5 aylık oldu. Haziran sayısı, önümüzdeki hafta, ayın 6-9'u arası, belirsiz bir gün çıkacak ve bu muhtemelen, Pozitif'in son sayısı olacak.

Dergimizi maalesef yeterince duyuramadık. 'Rekor kırdık' dediğimiz bu sayıda, dergi sadece 8500 kişiye ulaşmış.

Kim 50.000 Euro ister?

anonim
31 Temmuz 2007, 1 dakika okuma süresi

Emre Sokullu'nun blog'unda, SeedCamp adlı İngiltere tabanlı bir fon, Avrupalı genç girişimlere 50.000 'luk destek sağlayacak. Nasıl başvuracağınıza dair bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.