Pi sayısının 1 trilyon 400 milyarıncı basamağı kaç?

Hürriyet gazetesinde okuduğum bu habere göre Tokyo üniversitesinden Yasuma Kanada ve ekibi 5 yıl vererek yarattıkları bir programla 400 saatte pi sayısını 1 trilyon 400 milyar yakınlıkla hesaplamayı başarmışlar. Kendilerine ait yaklaşık 20 yıllık rekoru da kırmışlar.

Gazeteye göre bu hesabı yapmak o kadar da önemli değilmiş. Çünkü astronomlar bile bu kadar sayıyı kullanmazlarmış :P Pi`nin tanımı da var gazetede, okuyalım :)

Görüşler

tongucyumruk
22 yıl önce

FZ daha iyi bilir ama yanılmıyorsam PI sayısı gibi sayıların bu kadar haneye kadar hesaplanması kriptografi işlerinde bazı faydalar sağlıyordu.

FZ
22 yıl önce

Daha iyi bilir miyim o bir tartışma konusu ama olay şu, PI ya da başka herhangi bir matematiksel kavram, çözümü teorik olarak zor bir probleme konu edildiği takdirde şifreleme bağlamında önem kazanır. Yani bütün mesele matematik olarak çözülmesi zor bir şey bulup bunun içindeki tek yönlülüğü araştırmak, yani işte bir yönde ilerlemek belli bir anahtar varken kolay olacak ama o olmadan geri dönmek zor olacak falan, açık anahtar şifreleme tamamen bu mantalite ile sayıları çarpanlara ayırmanın zorluğuna ve o çarpanları birbirileri ile çarpmanın kolaylığına dayanır.

Şimdiye kadar okuduğum literatürde PI sayısının şifreleme ve şifre çözme amaçlı herhangi bir algoritmada kullanımına tanık olmadım açıkçası. Yani varsa da böyle bir şey ben bilmiyorum henüz.

Ayrıca Hürriyet'te detaylı olarak ne yazmışlar bilemem ama PI gibi matematiksel kavramları mistisize etmemekte fayda var derim ;-)

Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

conan
22 yıl önce

>Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme
>bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa
>fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

One time pad ;)

FZ
22 yıl önce

O mümkün tabii ki de, ya da ne bileyim mesela Crytonomicon'da da Riemann'ın Zeta fonksiyonu örnek veriliyor one-time pad olarak ama yani sonuç itibari ile one-time pad olayı sakat bir olay, genellikle tek bir kez kullanılmıyor ve suistimal edilmeye müsait.

FZ
22 yıl önce

Bi de şu var tabii yani one-time pad kullanırken kullandığın sayı dizisinden çok onu sadece ve sadece bir kez kullanman önemli. Kullandığın diziyi karşı tarafa güvenli şekilde iletebilmek bile başlı başına bir iş. Bilgisayar güvenliği manasında çok da pratik görünmüyor yani.

conan
22 yıl önce

Konu one time pad`in guvenli iletilmesi degil ki. Konu pi sayisinin basamaklarinin one time pad kullanilmasi. Ayrica surasi da bir gercek ki gercek random numaralar yaratilarak bu numaralarin one time pad kullanilmasi teorik olarak kirilmasi imkansiz kabul ediliyor. Yani en guvenli sifreleme algoritmasi en kullanissizi oluyor :) Her zaman oyle olmaz mi! :P

Ornegin iki makina olsa pi sayisini hesaplamaya baslasalar. hesaplanan basamaklari one time pad kullansalar, yapsalar da etseler... olmaz iste ne bilim dusunuyodum oylesine. Gerci iyi bir secret key olabilir yine de.

FZ
22 yıl önce

Yani kendi içinde güzel bir iş olabilirdi ama güvenli olarak iletemedikten sonra ne manası var? Güvenli olarak iletmek de zaten başlı başına bir iş. Bir de şu var tabii, yani PI söz konusu olduğunda random kavramı ne kadar anlamlı? Yani hesaplamadan bilemezsin, ama yeterli süre (!) verildiği takdirde hesaplayabilirsin. Kast ettiğin bu sayı dizisinin içinden gelişigüzel bir blok seçmek ise bu genel olarak random sayı üretme probleminden ne kadar farklı olur?

Zibidi yanım ise şu soruyu sormak ister bir grup insana: Bana PI'nin sondan birinci basamağını söyleyin :-P

Hmm, gizli anahtar olarak PI'nin son yüz basamağını alacam, tabii hesaplayabilirsem :-P

FZ
22 yıl önce

Tek dileğim insanlara PI sayısının 22/7 ya da 3.14 sayısı olmadığı iyice anlatılsın, kafalarına adım adım sokulsun :)

PI sayısı ile ilgili bir öneri de benden: Carl Sagan'ın MESAJ (Contact) adlı bilimkurgu kitabını okuyun ve oradaki bilimcinin romanın sonuna doğru PI sayısının uzayıp giden rakam dizisinde ne keşfettiğini görün! Spekülasyon elbette ama yani düşünmesi bile zevkli öyle bir şeyin gerçekleştiğini ;-)

cazz
22 yıl önce

ben dairenin alanini hesaplandigi gunu goremiyecegim ona yaniyorum ... ;-)

anonim
22 yıl önce

Bende bizim üniversitedeki kendini beğenmiş matematikçilerin hiçbirzaman trigonometri içeren bir problemi tam olarak çözemeyeceği için seviniyorum!

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Pozitif e-dergi TEMMUZ sayısı çıktı...

adonis
15 Temmuz 2006, 1 dakika okuma süresi

» Kendi Pardus DVD'ni yap!
» Özgürce eğlenmek:GP2X üstelik içinde linux var!
» DirectX 10:Balon mu, devrim mi?
» PIC: Ucuz ama ciddi
» OpenSuSE 10.1: Bol aksesuar, kötü işçilik
» Xorg'u fethetmek!
Ve daha fazlası 220 sayfa dergi içeriğinin yine 50 sayfaya yakın bir bölümü Gnu/Linux'a ayrılmış. İndirmek için www.pozitifpc.com adresini ziyaret etmeniz yeterli.

''Açık Kaynak'' Lisansları Azalsın

butch
31 Mart 2005, 1 dakika okuma süresi

Geçtiğimiz yıl HP Linux yöneticisi Martin Fink'in Açık Kaynak Lisansları azalsın çağrısına ilk yanıt geldi. Intel kendi lisansını OSI onaylı lisanslardan çekeceğini açıkladı. Yazılım geliştiricileri ciddi bir sıkıntıya sokan lisans sayısı yakın bir zamanda azalacağa benziyor. Konu ile ilgili ayrıntılı bilgi için buraya.

UNUTMAYACAĞIZ!!!

polat
24 Ocak 2003, 1 dakika okuma süresi

24 Ocak 1993te aracına konulan bombanın patlaması sonucu yaşamını yitiren gazeteci yazar Uğur Mumcu, bugün çeşitli etkinliklerle anılıyor.

Penguence 4. Sayısı Çıktı!

wetware
31 Mart 2006, 1 dakika okuma süresi

Dergimizin üretim sürecini olgunlaştırmaya, hedeflediğimiz düzenli çıkış dönemine ulaşmaya çalışıyoruz. Bunun için yazarlarımız, çalısma grubumuz ve siz okurlarımızın katkılarına teşekkür ediyor, daha iyiye ulaşmak için desteğinizi istiyoruz.

Borland .NET´i Dikkate Alıyor

FZ
28 Şubat 2002, 1 dakika okuma süresi

Yazılım geliştirme araçları üreten Borland şirketi yaptığı son açıklamalardan birinde, Borland Delphi ve Borland C++ Builder isimli ürünlerinin son versiyonlarında .NET platformunu destekleyeceğini açıkladı.

Bu yılın ikinci yarısında söz konusu yazılım geliştirme araçlarının yeni versiyonlarını çıkaracak olan Borland, MSIL (Microsoft Intermediate Language - tüm .NET uyumlu dillerle geliştirilmiş programların makina koduna derlenmeden önce dönüştürüldükleri aradil) formatını da destekleyeceğini belirtti.