Pi sayısının 1 trilyon 400 milyarıncı basamağı kaç?

Hürriyet gazetesinde okuduğum bu habere göre Tokyo üniversitesinden Yasuma Kanada ve ekibi 5 yıl vererek yarattıkları bir programla 400 saatte pi sayısını 1 trilyon 400 milyar yakınlıkla hesaplamayı başarmışlar. Kendilerine ait yaklaşık 20 yıllık rekoru da kırmışlar.

Gazeteye göre bu hesabı yapmak o kadar da önemli değilmiş. Çünkü astronomlar bile bu kadar sayıyı kullanmazlarmış :P Pi`nin tanımı da var gazetede, okuyalım :)

Görüşler

tongucyumruk
16 yıl önce

FZ daha iyi bilir ama yanılmıyorsam PI sayısı gibi sayıların bu kadar haneye kadar hesaplanması kriptografi işlerinde bazı faydalar sağlıyordu.

FZ
16 yıl önce

Daha iyi bilir miyim o bir tartışma konusu ama olay şu, PI ya da başka herhangi bir matematiksel kavram, çözümü teorik olarak zor bir probleme konu edildiği takdirde şifreleme bağlamında önem kazanır. Yani bütün mesele matematik olarak çözülmesi zor bir şey bulup bunun içindeki tek yönlülüğü araştırmak, yani işte bir yönde ilerlemek belli bir anahtar varken kolay olacak ama o olmadan geri dönmek zor olacak falan, açık anahtar şifreleme tamamen bu mantalite ile sayıları çarpanlara ayırmanın zorluğuna ve o çarpanları birbirileri ile çarpmanın kolaylığına dayanır.

Şimdiye kadar okuduğum literatürde PI sayısının şifreleme ve şifre çözme amaçlı herhangi bir algoritmada kullanımına tanık olmadım açıkçası. Yani varsa da böyle bir şey ben bilmiyorum henüz.

Ayrıca Hürriyet'te detaylı olarak ne yazmışlar bilemem ama PI gibi matematiksel kavramları mistisize etmemekte fayda var derim ;-)

Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

conan
16 yıl önce

>Bu arada şu trilyon kadar rakamı şifreleme
>bağlamında kullanmayı önerebilecek birileri varsa
>fikirlerini benimle paylaşmalarını isterim ;-)

One time pad ;)

FZ
16 yıl önce

O mümkün tabii ki de, ya da ne bileyim mesela Crytonomicon'da da Riemann'ın Zeta fonksiyonu örnek veriliyor one-time pad olarak ama yani sonuç itibari ile one-time pad olayı sakat bir olay, genellikle tek bir kez kullanılmıyor ve suistimal edilmeye müsait.

FZ
16 yıl önce

Bi de şu var tabii yani one-time pad kullanırken kullandığın sayı dizisinden çok onu sadece ve sadece bir kez kullanman önemli. Kullandığın diziyi karşı tarafa güvenli şekilde iletebilmek bile başlı başına bir iş. Bilgisayar güvenliği manasında çok da pratik görünmüyor yani.

conan
16 yıl önce

Konu one time pad`in guvenli iletilmesi degil ki. Konu pi sayisinin basamaklarinin one time pad kullanilmasi. Ayrica surasi da bir gercek ki gercek random numaralar yaratilarak bu numaralarin one time pad kullanilmasi teorik olarak kirilmasi imkansiz kabul ediliyor. Yani en guvenli sifreleme algoritmasi en kullanissizi oluyor :) Her zaman oyle olmaz mi! :P

Ornegin iki makina olsa pi sayisini hesaplamaya baslasalar. hesaplanan basamaklari one time pad kullansalar, yapsalar da etseler... olmaz iste ne bilim dusunuyodum oylesine. Gerci iyi bir secret key olabilir yine de.

FZ
16 yıl önce

Yani kendi içinde güzel bir iş olabilirdi ama güvenli olarak iletemedikten sonra ne manası var? Güvenli olarak iletmek de zaten başlı başına bir iş. Bir de şu var tabii, yani PI söz konusu olduğunda random kavramı ne kadar anlamlı? Yani hesaplamadan bilemezsin, ama yeterli süre (!) verildiği takdirde hesaplayabilirsin. Kast ettiğin bu sayı dizisinin içinden gelişigüzel bir blok seçmek ise bu genel olarak random sayı üretme probleminden ne kadar farklı olur?

Zibidi yanım ise şu soruyu sormak ister bir grup insana: Bana PI'nin sondan birinci basamağını söyleyin :-P

Hmm, gizli anahtar olarak PI'nin son yüz basamağını alacam, tabii hesaplayabilirsem :-P

FZ
16 yıl önce

Tek dileğim insanlara PI sayısının 22/7 ya da 3.14 sayısı olmadığı iyice anlatılsın, kafalarına adım adım sokulsun :)

PI sayısı ile ilgili bir öneri de benden: Carl Sagan'ın MESAJ (Contact) adlı bilimkurgu kitabını okuyun ve oradaki bilimcinin romanın sonuna doğru PI sayısının uzayıp giden rakam dizisinde ne keşfettiğini görün! Spekülasyon elbette ama yani düşünmesi bile zevkli öyle bir şeyin gerçekleştiğini ;-)

cazz
16 yıl önce

ben dairenin alanini hesaplandigi gunu goremiyecegim ona yaniyorum ... ;-)

anonim
16 yıl önce

Bende bizim üniversitedeki kendini beğenmiş matematikçilerin hiçbirzaman trigonometri içeren bir problemi tam olarak çözemeyeceği için seviniyorum!

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Yeni ve Tek Dünya Şampiyonu: V.Kramnik

sefalet
16 Ekim 2006, 1 dakika okuma süresi

Yirmi yıla yakın zamandır satranç dünyası iki ayrı kuruluş ile temsil ediliyordu.Birden fazla dünya satranç şampiyonunun ortalarda gezdiği bu süreçte, Klasik Satranç Dünya şampiyonu ve FIDE Dünya Şampiyonu vardı.

Pil teknolojilerinde devrim mi?

elrond
2 Ekim 2001, 1 dakika okuma süresi

Motorola pil endüstrisinde büyük bir devrim sayılabilecek yeni teknlojisinin başarılı tanıtımını yaptı.
Metan gazı kullanarak pil hücrelerinden üretilen yeni piller cep telefonlarında ay mertebesinde kullanma süresi sağlıyor. Bu teknolojide önemli endişelerden biri ısı problemi idi. Tanıtımlarda Motorola'nın bu problemi aştığı gözlenmiş. Hücrelerdeki Metan kimyasal reaksyonlar sonucunda oksijen, ısı ve elektrik enerjisi açığa çıkarıyor. Bu enerji direkt kullanılabileceği gibi Motorola'nın case'inde olduğu gibi telefona elektrik sağlayan diğer pilleri şarj etmek içinde kullanılabiliniyor.

C++ Geliştirme IDEsi Code::Blocks ve Yenilikleri

Tarık
4 Mart 2008, 1 dakika okuma süresi

Özgür C++ tümleşik geliştirme ortamının uzunca bir süredir beklenen yeni kararlı sürümü, yeni sitesiyle beraber kullanıcılarla buluştu. Sürüm numaralandırma planı değişikliğe uğrayan Code::Blocks'un şu anki sürüm numarası 8.02 olarak güncellenmiş durumda.

Noam Chomsky İstanbul Bilgi Üniversitesi´nde

FZ
1 Şubat 2002, 1 dakika okuma süresi

Özgürlükleri teftiş için 13 Şubatta Türkiyeye gelen Noam Chomsky, İstanbul Bilgi Üniversitesinde konferans veriyor ve Üniversite bu vesileyle, çağımızın en önemli entellektüellerinden Chomsky üzerine yapılmıs bir belgeseli 10 Şubatta gösteriyor.

Dünyaca ünlü Amerikalı düşünür ve dilbilimci Noam Chomsky 13 Şubat Çarşamba günü saat 16.00-18.00 arasında İstanbul Bilgi Üniversitesi Dolapdere Kampüsünde, 11 Eylül ve İletişim konulu bir konuşma yapacak.

Democracy Player ve Videocasting

batasoy
26 Mart 2006, 1 dakika okuma süresi

Democracy Player'da Türkçe: artık Videocasting'leri takip etmek ve geleceğin televizyonu olan Internet TV'ye adım atmak daha kolay. Son derece başarılı arayüzü, kolay kullanımı ve daha da önemlisi programın yaratıcı firmanın ortaya çıkardığı Broadcast Manager ile, artık siz de kendi yayınınızı yapabileceksiniz! Detaylar dergimizin Nisan sayısında; ancak programı bugün indirerek yayınları izlemeye başlayabilirsiniz.