Bundan birkaç yıl önce, birlikte çeşitli işler yaptığımız bir müşterime bilmem kaçıncı defa yine dolar ile teklif gönderince "Neden dolar ile teklif gönderiyorsun?" diye sormuştu. Şimdi çok pişmanım ama o zaman "Haklısın, artık TL ile gönderirim" demiştim. O gün bu gündür de TL ile çalışmaya devam ediyoruz. Şimdi dikkatli baktığımda 2001 krizinden sonra sektörün ağırlıklı olarak bu geçişi yapmış olduğunu görüyorum.
Aslında bana sorulan sorunun cevabı basitmiş ama ekonominin sakin bir dönemine ya da benim saflığıma denk gelmiş. Yazılım sektöründeyiz ama kullandığımız her türlü aracın fiyatını dolar belirliyor (bilgisayar, telefon, araba, uçak, bilgisayar, elektrik, yakıt, kalem, kağıt, silgi ...). Bu gerçekle de şu anda içinde bulunduğumuza benzer zamanlarda yüzleşiyoruz.
Aslında durumu her gün yapılan binlercesi gibi analiz etmek ya da eleştirmek için geçmedim bilgisayar başına. Aklıma düşen farklı bir durumu gündeme getirmek istiyorum.
Yukarıdaki grafiğin Türkiye'de yerleşik şirketinizin büyüme trendi veya sitenizin ziyaretçi trafiği ile ilgili olmasını isterdik ama maalesef 2 yıllık USD / TRY durumunu anlatıyor. Yani neredeyse yarı yarıya fakirleşmişiz ya da başka bir deyişle 36-42 derece kuzey enlemleriyle 26-45 derece doğu boylamlarının dışındakiler için ucuz iş gücü oluvermişiz. Bir zamanların ucuz iş gücü cenneti uzak doğu için en temel eleştiri konuları batı dilleri ile iletişim yetenekleri ve iş kaliteleridir. Oysa şimdi içinde bulunduğumuz durum Türkiye'yi bu dertlerin olmadığı (daha batılı olduğumuz ve daha kaliteli iş gücüne sahip olduğumuz varsayımıyla), coğrafi olarak da çok avantajlı bir ucuz iş gücü cenneti yapıyor maalesef.
Biraz da beyin göçünün önünü almak adına, Fazlamesai’de sürekli yurtdışı kılavuzlarının yayınlandığı bu günlerde, yurt dışına gitmek isteyenlerin durumu tekrar değerlendirmelerini tavsiye ederim. İçinde bulunduğumuz durumda yapılacak en akıllıca iş Türkiye'de yaşayıp, Türkiye dışına hizmet vermek gibi görünüyor. Doğrudan ifade etmek gerekirse döviz ile kazanıp TL ile harcamak başınıza gelecek en güzel şey.
Haliyle bu durum yurt dışında kazanıp, kazandıklarını nereye yatırsam diye düşünen gurbetçiler için de döviz kazanıp, Türkiye’de yatırım yapmak gibi bir fırsat yaratıyor. Bu ev olabilir, arsa olabilir ama en önemlisi bir girişim olabilir.
Bu şartlar altında, ortalama gelir düzeyine sahip Avrupa vatandaşının, gelirinin bir kısımı ile üniversiteden yeni mezun, işsiz birkaç kişiyi istihdam edecek bir bütçe ayarlaması ve aklındaki girişim için adımlar atması gayet mümkün.
Bence beklemeyin, krizi hızlıca fırsata çevirin.
Bugun itibari ile gorebildigim kadari ile TR asgari ucreti 400 €. Fantastik bir durum. Bu, ayni zamanda su demek, TR'nin en iyi universitelerinde doktora seviyesinde bilgisayar muhendisi 1000€ - 1500€ gibi aylik maasa calisiyor TR'de, mesela Belcika'da benzer ayarda birini calistirmaya kiyasla 2 ile 3 kat daha ucuz gorunuyor.