Yazılımbilim - 1. Bölüm

Teorik yazılımbilim, günümüzdeki bilgisayarların soyut temelini oluştuyor. Bu alanda isimleri tanıdık gelen Turing, Church gibi kimseler olduğu gibi, diğer alanlardan bilim adamları mevcuttur, mesela Kurt Gödel. Tarihçesi belki de ünlü matematikçi Hilbert'in 1900 yılında bir beyan ettiği "açık problemler"'den 10'cusuna kadar giden yazılımbilim, bir problemin çözülebilirliğini ispat etmek için algoritmanın ne olduğundan başlayarak, bazı algoritmaların çözülemeyeceğini bulmak ile devam etti, ve nihai olarak günümuz donanımının altyapısını hazırlayarak önemli bir alan olarak kendini ispat etti.

Yazılımbilim'in alt bölümü olan hesapsal yük teorisi (computational complexity) altında algoritmaların üzerindeki yükü, ne kadar hızlı işleyeceklerini ölçmeye ve bu bağlamda onları kategorileştirmeye uğraşmaktadır.

Ekteki yazılar, hesapsal yük teorisine devam etmek üzere yapılan bir giriştir. İlk önce Turing makinalarını tanımla başlamıştık, fakat bunun sayılar kuramına girmeden yapılmayacağını farkettik, ve ekteki yazılar çıktı. NP-tam'lığa geleceğiz! Seyretmeye devam edin.

Hesapsal Yük Teorisi

Sonsuza Giden İkili Sayıların Kümesi

Sonsuzluklar Arasındaki Farklar

Durmayan Turing Makinalar? Var mıdır?

Görüşler

sametc
21 yıl önce

helal olsun super makaleler yazılmıs ve cevrilmiş:)

malkocoglu
21 yıl önce

tesekkurler!

FZ
21 yıl önce

Wilde mı yoksa Shaw mu demişti hatırlamıyorum, klasik eserler için şöyle bir laf vardı: Herkesin bildiği ama hiç kimsenin okumadığı kitaplar. :) Doğruluk payı yok değil ;-)

Bu güzel bilgisayar bilimleri ve matematik makaleleri için teşekkürler. Bazı kavramlar gerçekten zordur. Sonsuzluk türleri, yakınsaklık vs. gibi kavramlar başlangıçta basit gibi görünmekle birlikte insan beynini alışılmış kalıpların dışına çıkmaya zorladıkları için garip ruh hallerine yol açabilirler. Cantor ve Gödel gibi aşırı yoğun ve derinlemesine düşünüp, genç yaşta çok acayip eserler veren adamların hayatı incelendiğinde bu durum daha iyi anlaşılabilir.

Bu makaleler bana yazımın başındaki sözü hatırlattı. Yani matematik ve bilgisayar bölümü öğrencileri bunları öğrenirler sonra bunların %99´u gider (en azından Türkiye´deki durum böyle :) programcı olur, genellikle de web programcısı (ITU kitaplığında son birkaç yıl içinde gerçekleştirilen kütüphane kitap alım istatistiklerine göre, mühendislik öğrencileri kendi dersleri ile ilgili kitaplardan ziyade deliler gibi PHP, MySQL ve Apache kitabı almaktadırlar, insanların kafasında olan net düşünce görüldüğü gibi veritabanına bağlı, bir miktar kullanıcı güncelleme izni olan ve hemen hepsi öyle ya da böyle birbirine benzeyen binlerce web sitesi yapmaktır, evet insanlarımız gerçekten de yaratıcıdır :). Ve o beyinler acayip rutin olan kod yazma ve saç ağartan bir iş olan hata ayıklama sürecinde büyük bir değirmende öğütülen buğday taneleri gibi öğütülür. Binlerce sayfalık dokümantasyon sürekli okunur, parametreler ezberlenmeye, API çağrıları netleştirilmeye çalışılır. Artık kimsenin Turing´di, Gödel´di, Cantor´du, vs. düşünecek hali yoktur. Özellikle de banka ortamında yazılım geliştiriyorsanız sizden kafayı gömmenizi ve çek, senet, hesap, SQL, ORACLE, gene SQL, Java, sınıflar, binlerce sınıf, metod, özellik, gene SQL, hadi deadline geldi, aaa kodda hata çıkmış, bu nasıl programcı, evet daha çok çalışmalıyız, sistemler daha ucuza gelmeli, her zaman beklenenden daha çabuk bitirilmeli, evet yeni versiyon çıkmış yeni dokümantasyon beyne kazınmalı... Bu delirtici döngü böyle sürer gider.

Belki de Programlamanın Tao´sunda dendiği gibi ( http://www.fazlamesai.net/modules.php?name=News&file=article&sid=976 ) C ile çekirdek kodlayan programcıların işi bu bakımdan daha kolaydır :)

Neyse, ben susayım artık :)

malkocoglu
21 yıl önce

Vallahi bizim de doktora planlari olmasa herhalde bu konulara pek ilgimiz olmayacakti; uzun zamandir biz de bilgi islemde Java siniflari, SQL kodlari ile ugrasmaktayiz, herhalde bir sure de ugrasmaya devam edecegiz. Aslinda, bilgi islem sektorune sahsima ilk altin bilezigi sagladigi icin mutesekkirim. Proje idaresi, teknik liderlik, vs. konularinda cok sey ogrenmemize vesile oldu. Hatalar, dokumantasyon gibi cok hammaliyesi oldugu dogru ama! Aah su yazilim muhendisligi bir matematiksel tabana oturtulsa. Hangi tasarimin daha iyi olacagini karar vermek icin Mortal Kombat yapmaya gerek kalmamali. Sektor su anda agirlikli tecrube (heuristics) temelli gitmektedir. Bu yuzden tecubelerin paylasilmasi hayati onem tasiyor. Sizin de sitenizden, bizim de yapmaya calistigimiz bu zaten...

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Emacs Bilgileri

malkocoglu
22 Mart 2003, 1 dakika okuma süresi

Emacs hakkında bazı yararlı olacağını düşündüğümüz bilgileri sunuyoruz.

Emacs Dış Programları Nasıl İşletir?

Ayrica, son hafta çıkan diğer yazılar:

Matematik Dünyası - Yeni Sayı Çıktı

FZ
26 Şubat 2004, 1 dakika okuma süresi

Türkiye´nin yegâne popüler matematik ve bilgisayar bilimleri dergisi Matematik Dünyası´nın son sayısı çıktı.

İstanbul Bilgi Üniversitesi desteği ile çıkan derginin son sayının kapak konusu ``2 x 2 = 4´´. Evet yanlış okumadınız. Aşikar gibi görünen bu ifadenin temel kavramlar oluşturulup nasıl ispatlandığını bu sayıda okuyup matematiğin harika dünyasında eğlenceli bir gezintiye çıkabilirsiniz.

Bilgisayar bilimcilerinin ilgisini çekecek bölümlerden biri ise Chris Stephenson´un Bilgisayar Bilimi köşesinde ele aldığı ``Sayıları Tepeleyerek Sıralamak´´ başlıklı makale. Bu yazıda çeşitli sıralama algoritmalarının algoritmik karmaşıklığı inceleniyor ve ilginç örnekler veriliyor.

İstatistiklere göre derginin abone sayısı 4200´ü, satışı ise 8000´i geçmiş durumda ancak Prof. Dr. Ali Nesin, bunun Türkiye´nin nüfusuna (ve genç nüfusuna) sahip bir ülke için hala çok düşük olduğunu vurguluyor haklı olarak. Bu sayının artmasını ümit ediyoruz.

RSS Dosyası Yapısı

ctengiz
25 Kasım 2004, 4 dakika okuma süresi

RSS aslında sitelerin içeriklerini başlıklar şeklinde sunmak için kullanılan bir teknoji ve temeli de bir XML dosyası. Açılımı Rich Site Summary veya Really Simple Syndication. İlk olarak 1999 Netscape tarafından ortaya çıkarılan bu teknoloji daha sonra çeşitli gruplar tarafından geliştirildi. Tarihçe ve versiyonlar ile daha detaylı bilgi için yazının sonundaki kaynaklara başvurulabilir.

SSH ve Public Key Doğrulaması

cbc
21 Ağustos 2004, 1 dakika okuma süresi

SSH ve Public Key Doğrulaması ile ilgili birkaç paragraf yazı yazdım. Birilerinin işine yaraması dileği ile.

Açık Akademi Yayınlarında en az %50 indirim

anonim
26 Haziran 2008, 1 dakika okuma süresi

Daha önce tasviye sürecine gireceği bildirilen Açık Akademi yayınlarında çok yakın zamanda son noktaya gelinecektir. Yayınevi stoklarını tüketmek için kitaplarda son bir indirim daha yaparak, indirimleri %50 ile %60 seviyesine çıkarmıştır.