CAR ve CDR'ın kökeni

Tam da az önce FZ Blogs ortamında Türkiye’deki ticari BT ortamında Common Lisp platformunun yerinden bahsediyordum ki cs-lisp e-posta listesine gelen "Core Services" projesi başlıklı e-posta dikkatimi çekti. COR3 ekibinden Aycan İrican şöyle demiş:

Geçen aylarda yazdığımız bir web uygulamasının sonucu olarak, birtakım servisleri uygulamadan ayırarak bir genel kütüphane yazmayı planlıyoruz. Bu nedenle common-lisp.net üzerinde bir proje açtık.

Fazlamesai'deki Lisp hayranları bunu nasıl atladı bilmiyorum ama digg.com'da rastladığım, biz ölümlülerin kullandığı sıradan programlama dilleriyle uğraşanların da anlayacağı bir dille yazılmış The Nature of Lisp başlıklı bu yazı, Lisp hakkında şimdiye kadar okuduklarımın toplamından daha fazla şeyi anlamamı sağladı.

LispNYC ve ALU tarafından geliştirilmiş olan The Lisp Resource Kit boot edebilen Debian GNU/Linux tabanlı Knoppix kullanılarak hazırlanmış bir Lisp tanıtım, eğitim öğretim CDsi. Her türlü deneyimden insana Common Lisp programlama dilini ve teknolojilerini tanıtmak amacı ile hazırlanmış ve ekran görüntülerine buradan ulaşabileceğiniz bu CDdeki yazılımların birkaçına örnek vermek gerekirse:

"Memoization" tabiri bilgisayar bilimlerinde ilk kez Donald Michie'nin 1968 yılında Nature dergisinde yayımlanan Memo functions and machine learning (Memo fonksiyonları ve makina öğrenimi) makalesi ile gündeme gelmiştir.

Memoization tekniği bir fonksiyonu hesaplarken önceden hesaplanmış değerleri hesaplamadan kullanmak, dolayısı ile işlemi hızlandırmak olarak tarif edilebilir. Sözcük olarak "memorization"ı yani "ezberleme" eylemini çağrıştırmakla birlikte daha genel bir anlamı kapsamaktadır.

Programlama dilinden bağımsız olmakla birlikte, bu yazıda "memoization" tekniğinin Common Lisp'te nasıl kullanılacağına bakacağız. Bunun için Peter Norvig'in PAIP kitabı ana eksenimizi oluşturacak.

Tüm zamanların en renkli Common Lisp programlama kılavuzlarından Lisperati artık anadilimizde.

Söz konusu belge İstanbul Bilgi Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Bölümü öğrencisi Seda Çelebican tarafından Türk diline çevrildi. Belgenin Türk kültürüne uyarlanmasında ve genel editörlük işlemlerinde İstanbul Bilgi Üniversitesi eMBA Yazılım Geliştirme ekibinden Emre Sevinç emek harcadı. Bu süreçte çok titiz eleştirileri, geri beslemeleri ile bize yardımcı olan Bilkent Bilgisayar Mühendisliği bölümü öğrencilerinden Hayrettin Gürkök'e ve Lisp konusunda yardımcı olan Bülent Murtezaoğlu'na teşekkürü bir borç biliriz. Belgedeki hatalardan çevirmen ve editör sorumludur. Orjinal belgenin yazarı Dr. Conrad Barski hiçbir maddi hatadan ötürü sorumlu tutulamaz. Belgeyle ilgili tartışma ve her türlü soru için bu haberin altına yorum yazabilir, iletişim kurabilirsiniz.

Lisperati belgesindeki kodları denemek için hiçbir şey kurmanıza gerek yok. Belgede anlatıldığı gibi uzaktaki bir telnet servisine kolayca bağlanıp kodları hemen derleyebilirsiniz ancak bu konularla daha ciddi ilgileniyor ve kendi Lisp ortamınızı kurmak istiyorsanız daha önce FM'de yayınlanan Common Lisp Geliştirme Ortamı Kurulumu kılavuzundan faydalanabilirsiniz.

Güncelleme (2/5/2005): Kılavuzu PDF olarak hazırlayıp Ayhan Barış'a çok teşekkür ederiz.