Yapay Zekânın Kurucusu Modern Araştırmaları Suçladı

0
FZ
Yapay Zekâ üstadı Marvin Minsky geçenlerde Boston Üniversitesi´ndeki bir konuşmasında "YZ 1970'lerden sonra bir beyin ölümü yaşadı," dedi. Minsky, 1959 yılında LISP dilini geliştiren John McCarthy ile birlikte MIT'deki Yapay Zeka Laboratuvarını kurmuştu.

Minsky, yapay zeka araştırmacılarını tam otonom ve düşünebilen makinaları geliştirme çabasından uzaklaşmakla suçladı.

University of California at Berkeley Zeki Sistemler Merkezi yöneticisi Stuart Russell ise "Son 15 yıl YZ çalışmaları bakımından çok heyecan verici geçti," dedi. Minsky'nin yorumlarını şaşırtıcı ve hayal kırıklığına uğratıcı bulan Russell, öğrenme, görme, robotik ve akıl yürütme üzerine çalışan araştırmacıların önemli gelişmeler kaydettiğini vurguladı.
Günümüzdeki YZ sistemleri önceki hesap hareketlerine bakarak ve bunları öğrenerek kredi kartı dolandırcılık vakalarını tespit edebiliyorlar. Öte yandan bilgisayar mühendisleri de konuşma tanıma ve yüz tanıma sistemlerini her geçen gün daha hassas hale getiriyorlar.

Carnegie Mellon Üniversitesi Otomatik Öğrenme ve Keşfetme Merkezi yöneticisi ve Amerika Yapay Zeka Derneği Başkanı Tom Mitchell'a göre, "Çok büyük veri yığınları içindeki kalıpları tespit edebilen sistemler geliştiriyoruz. Soru şu: Şu anda bulunduğumuz noktadan otonom ve zeki ajanlara bizi götürecek en iyi strateji nedir?"

Minsky'ye göre ise maalesef 1980'li yıllarda YZ araştırmacıları arasındaki en popüler stratejiler çıkmaz sokağa girmiş durumda. Hukuk ve tıp gibi kuralları çok belirli olan sınırlı alanlarda çalışan ve insan uzmanlığına öykünmeye çalışan sözde "uzman sistem"ler teşhis ya da makale arama taramada insanlara yardımcı olabiliyorlar ancak çocukların 3 yaşına vardıklarında elde ettikleri kavramların hiçbirini öğrenebilecek kadar güçlü değiller.

Minsky'ye göre, "her yeni problem türü için tüm uzman sistemin sıfırdan kurulması gerekli çünkü sağduyu bilgisini depolamıyorlar."

Minsky'nin iddiasına göre sadece tek bir araştırmacı böylesine devasa bir probleme meydan okuyor. Cyc projesi üzerinde çalışan Douglas Lenat, sağduyu veritabanına yaklaşık 1.000.000 kuralı yerleştirmeyi başarmış durumda.

Bu yazılımın web sitesindeki tanıtıma bakacak olursak: "Cyc, ağaçların genellikle evin dışında olduğunu, ölen insanların artık alışveriş yapamayacaklarını içi sıvı dolu cam eşyaların açık kısımları yukarı doğru bakacak şekilde taşınması gerektiğini bilmektedir." Cyc, bu sağduyu veritabanını kullanarak doğal dil ile gerçekleştirilen aramalara cevap verebilmektedir. "Güçlü ve maceracı ruha sahip insanlarla ilgili fotoğraflar" arandığında sistem dağa tırmanan bir dağcı ile ilgili fotoğraflara bağlantı verebilmektedir.

Her ne kadar YZ araştırmalarının hızlı bir şekilde sürdüğünü ve küçük de olsa ilerleme kaydedildiğini kabul etse de, Minsky, 40 yıl önce kurduğu laboratuvarın şu anki halinden hiç memnun görünmüyor.

"İşin en kötü yanı da şu küçük aptal robotlar. Yüksek lisans ve doktora öğrencileri hayatlarının en değerli 3 yılını bu robotları daha zeki kılmak yerine onları lehimlemek ve tamir etmekle geçiriyolar. Bu gerçekten şok edici bir manzara!"

"Marvin beni kast ediyor olmalı," diyen MIT Yapay Zeka Lab. yöneticisi Rodney Brooks araştırma merkezindeki faaliyetlerinin robotlara odaklandığını kabul ediyor.

Michigan Üniversitesi YZ Lab. profesörlerinden ve Journal of Artificial Intelligence Research editörlerinden Martha Pollack'ın düşünceleri ise şöyle: "Bu gerçekten de çok çılgınca bir durum tam bir problemi çözüyorsunuz ve insanlara gösteriyorsunuz, insanlar buradaki YZyi görmek yerine bunu sıradan bir bilgisayar uygulaması gibi görmeye başlıyorlar."

Kaynak: WIRED

Görüşler

0
malkocoglu
Bu yararli makaleyi FM'e tasidiginiz icin tesekkurler.

Columbia universitesi yapay zeka dersi veren hocamiz Stolfo, asagi yukari ayni gorusleri belirtmis idi. One gore yapay zeka tarihcesi soyle gelisti.

60-80 arasinda YZ arastirmacilari, _kuram olarak_ yapay zeka sorunu "cozuldu" diye bir beyanda bulundular. Yani, onlara gore teorik yapi tamamlanmis idi, ve donanim yapisi guclendikce insan beynine yetisecektik.

Fakat, bu zamanlarda zorluluk (complexity) kavramlari pek bilinmiyordu. Zorluluk anlasildiktan sonra belli oldu ki, insana benzer 'ayni sekilde dusunen' beyni yapmak cok zor olacak. Elde 'bulundugu zannedilen kuram', en iyi donanim elinde olsa bile bazi problemleri cozmekte zorlanacati.

Cunku YZ'de bilgi temsili acisindan onemli gelismeler olduysa bile, insanlarin cok cabuk yaptigi bazi kararlari bu yapilar tasiyamadilar. Mesela matematik kurallarini temsil etmek icin kullanilan Birinci Derece Mantik (first order logic), zamanla degisen gercekleri, ya da belirsizlik icinde karar verme ortamlarinda yetersiz kaldi.

Iste bu seviyede, makina ogrenimi (machine learning), ivme kazandi. Bilgisayara herseyi ogretmek yerine, ana yapiyi kurup uzerine veri atarak kurallari bu veriden cikartilmasi, makina ogrenimi altinda izleniyor. Mitchell ustadimiz bu alanda en onde isimlerden biridir. Benim sahsi favorim de bu yontem. Cunku veri madenciligi ile yakin alakalar var (tipatip ayni bile denebilir). Cyc'yi saygiyla takip ediyoruz, fakat yeni bir gelisme halinde butun bilgi kodlanmasinin silbastan baslanacagini zannediyorum. Kural bazli sistemlerde, 5. nesil yapay zeka atilimi altinda, Fransa ve Japonya'nin Prolog dili ile nasil hataya dustugunu baska bir yorumda nesretmistim.

Yapay zeka arastirmalari, bu yuzden, insani aynen taklit etmek ile degil, belli problemlere odakli vekiller (agent) uzerinde calisiyor. Cunku, olasilik, istatistik kullanarak, benzerolu$ (pattern) ayirtetme, ve butun bunlari cabuk bir sekilde yapan algoritmalar elimizde olmadan, bir suru 'kurali' eger-->o zaman ciftleri halinde bilgisayara kodlayarak YZ hayaline erismemiz zor olacak gibi gozukuyor.

Saygilar,





















0
terapi
Üniversitedeyken (93 senesi civarı) prolog ile bir kaç uzman sistem geliştirme denemesinde bulunuştum (biri bir asistanın doktora teziydi - Grup Teknolojisi Kümelendirme Yöntemleri Seçimi Üzerine Bir Uzman Sistem - Yalnızca kodunu yazmıştım, diğerleri de ya dönem projelerim ile ilgiliydi ya da denemelerimdi.) Ve o zamanlar hep prolog vardı etrafta.

Prolog ile yorumunuzu okuyunca, hatayı merak ettim ve FM'de arama yaptım ama bir sonuç bulamadım.

Lisp vs Prolog hakkında veya Prolog ile nerede hata yapıldığı konusunda biraz daha bilgi verebilir misiniz?

Saygılar.
0
FZ
Ivan Bratko [www-ai.ijs.si]´nun önemli eseri " Prolog Programming for Artificial Intelligence [cwx.prenhall.com]"ın önsözünden hatırladığım kadarı ile ABD´lilerin (en azından bazılarının) Prolog´a karşı bir miktar alerjileri var (idi, en azından bir dönem). Önsözün yazarı bunu vakti zamanında Microplanner ile yapılan deneylerin başarısızlığına, Prolog´un Avrupa kökenli olmasına ve Microplanner´ı yüzeysel olarak çağrıştırmasına bağlıyordu.

Kendi adıma, `tek bir yöntem´ hepsine hükmeder anlayışına sahip değilim. Belki de en iyisi dağıtık bir yapay zekâ sistemi kurmak ve duruma göre veri çekip çıkarma, buradan bilgisel çıkarımlar yapma işini değişik modüllere havale etmek olacaktır. Bilişsel bilimci (cognitive scientist) Paul Thagard [cogsci.uwaterloo.ca] da Mind Introduction to Cognitive Science [mitpress.mit.edu] isimli eserinin 10. bölümünde buna benzer bir şey önermektedir.

Bu arada yazdıklarım okunurken işin bilişsel süreçler yönüne ağırlık verdiğim (en azından şimdilik) göz önünde bulundurulursa iyi olur (yanlış anlamalara ve gereksiz tartışmalara yol açmamak için ;-).

Son olarak, `complexity´nin karşılığını `zorluluk´ değil `karmaşıklık´ olarak biliyor ve kullanıyorum. Doğrusunun da bu olduğunu düşünüyorum.
0
malkocoglu
>> Son olarak, `complexity´nin karşılığını `zorluluk´ >>değil `karmaşıklık´ olarak biliyor ve kullanıyorum. >>Doğrusunun da bu olduğunu düşünüyorum.

Karmaşıklık sozunu bilerek kullanmadik aslinda :)... Cunku, karmaşıklık, karmasa, kargasa gibi anlamlar/sozler cagristiriyor. Bilgisayar bilim 'complexity' sozunde bahsedilen, algoritmanin calisma hizi, kullandigi bellek miktari, bitip/bitmeyecegi gibi konulardir, ki boyle bakinca Ingilizce complexity sozcugu bile Ingilizce icin yanlis gorulebilir.

Gorevimiz, sozlukten kelimenin aynisini bulup yazmak degil, anlami dusununerek bizdeki ayni zihin resimlerini cagristiran Turkce sozcukler bulmak (bence).

PROLOG HAKKINDA:

YZ hocamiz, Prolog icin birinci derece mantik kullanarak ile ileri ve geri zincirleme (forward, backward chaining) yapan, ve perde arkasinda mantiksal kurallari, tersinin yanlisligini ispatlayarak dogrulugunu bulan bir mekanizmalar toplami diyerek ustte FZ'nin bahsettigi "tek bir yöntem" yaklasimi olarak anlatti.



0
FZ
Biraz düşünelim bakalım. `Complex variables´: karmaşık değişkenler. Karmaşa, kargaşa değil de teknik olarak daha çok `birden fazla altyapının birbirine bağlandığı yapı´ gibi bir şey canlanıyor benim kafamda.

Bir algoritmanın `complexity´si. İlk aklıma gelen şey yazılı olarak ifade edilen algoritmanın yazılı ifadesinin uzunluğu, karmaşıklığı falan. Biraz yanıltıcı bu bakımdan, sanki `karmaşıklığı çok yüksek algoritma´ dendiğinde binlerce satırlık ve yüzlerce değişken kullanan bir algoritmadan bahsediyormuşuz gibi düşünülebilir. Yanıltıcı. `Complexity´nin tarif etmeye çalıştığı algoritmanın ifadesi değil bu ifadenin yol açtığı, açacağı `iş´in karmaşıklığı, uzunluğu, getireceği yük vs.

Görülen o ki `complex´ sözcüğü, evet, Türkçe ve İngilizce bakımından biraz karışık bir sözcük ;-)

Benim önerim, bu durumda, `algoritmanın yükü´ olurdu.

Yine de kafam karışık ;-)


0
malkocoglu
Algoritma yükü kelimesi guzel, daha iyisini buluncaya kadar, bu kelime kullanilabilir.
0
zahter
Mit lab daki insanlarin halini görmedim,bilmiyorum.Denildiği gibi Atatürk Sanayi'deki insanlardan farkli bir iş yapmiyorlarsa benim için kötü.
Yapay zeka lablarini baska türlü hayal etmiştim.Uzaktan uzaktan acaba bana uygun bir iş mi diye düşünüyorum.Daha programlama dili nedir bilmeden.
Yapılan eleştrinin Türkiye deki yansimasi galiba ayni.Ya oynadigimiz bilgisayar oyununun gelişme göstereceği,ya da robotlarin etrafimizi saracaği.Yapay zeka=robot mantigi artik her yerde kabul görmek üzere galiba.Bu tartişmalardan etkilenip şöyle bir yorum yapmakta mümkün her işimizi yapacak robotlarin,toplumlardaki siniflari ortadan kaldiracagi hatta onlarin yerine geçeceği(işçi-robot sinifi:) ve hatta tüm robotlarin birleşmesini telkin eden sakalli bir sosyolog bir robotun olacaği.

Yorum Tanim Kümesi:
Atatürk Sanayi Mah:Bir ara haberlerde sesle arabasini kontrol eden bir usta TV ye çıkmıştı.Bunu nasil yaptigini hatirlamiyorum ama düldül -araba- sahibini tanimisti.Usta,çalişmalarina devam edip sürücüsüz motorsiklet -nasil yaziliyorsa- geliştireceğini söylemişti galiba.
Sorarsan yapay zekaysa,yapay zeka...
0
Nightwalker
Son birkaç aydır yapay zeka konusu ilgimi çekiyor.
Şu an aldığım bir yapay sinir ağı projesi konuyu daha iyi anlamamı sağladı. 80 li yılların donanım yavaşlığı sorunları YSA lar konusunda hala geçerli. Öte yandan YSA lar gerçekten zeka belirtileri gösterebiliyorlar. Özellikle bulanık mantığın kullanımı ile gerçekten başarılı sonuçlar alınabiliyor. Bir diğer fark ise doğrusal olmayan problemlerde diğer elektronik yapıların göstermediği bir düzeyde bir başarı elde edilebiliyor. Öte yandan bunlar halen YZ nin geleceği konusunda iyimser olmak için yeterli değil örneğin bir sinir ağı oluştururken kullanılacak nörön sayısı ve ağ yapısının belirlenmesi halen deneme yanılma yöntemi ile bulunuyor. Bu konuda ne yazıkki kesin kurallar yok halen. Sonuç olarak İyimserlik için erken henüz ama tünelin sonunda da sanki bir ışık görür gibiyim.
0
FZ
Lisans eğitimim esnasında yapay sinir ağları ile ilgilenirken en çok dikkatimi çeken, Finlandiyalı Prof. Teuvo Kohonen [www.cis.hut.fi]´in kendi kendine sınıflandırma yapmayı öğrenen SOM sistemleri [www.cis.hut.fi] (self-organizing maps) olmuştu.

Bir insan tarafından sürekli eğitime tabi tutulan bir sistem yerine ortalıktaki karman çorman veriye bakıp bunların benzerliklerini ve farklılıklarını kendi kendine keşfeden bir sistem bazı bakımlardan çok daha ilginç görünüyor. Bir bakıma zekânın tanımı da bu değil mi zaten? `Benzerler arasındaki farkları, farklılar arasındaki benzerlikleri bulmak.´

Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

Dünya Sayısal Kütüphanesi WDL Açıldı

FZ

BM Dünyanın Bilgisi Kütüphanesini Açtı

4. yüzyılda Arap yarımadasında ne tür bilimsel gelişmeler oluyordu? Peki ya aynı dönemde Çin'deki ve Güney Amerika'daki politik durum nasıldı? 5. yüzyılda Japonya'daki edebiyatı İskandinav mitolojik metinleri ile kıyaslamak ister misiniz?

İnsanlık tarihindeki dönüm noktalarını temsil eden kültür hazineleri olan özgün eserler sayısal ortama aktarıldı ve Birleşmiş Milletler desteği ile http://www.wdl.org adresinde yayına sunuldu.

Dünya haritası üzerinde istediğiniz zaman aralığına kısıtlayabileceğiniz etkili ve basit bir navigasyon yapısı sunan World Digital Library içinde tarihteki ilk roman kabul edilen Japonca eserden tutun, Arap bilginlerin ilk cebir metinlerine dek türünün ilk örneği olan belgelere ve bunlarla ilgili uzmanların açıklamalarına erişmeniz mümkün.

GNUSTEP 0.9.4 Live CD

yuxel

Gürkan Sengün, Morphix tabanlı GNUSTEP Live'in yeni sürümünü duyurdu. Yeni GNUStep kütüphaneleri ile uygulama ve geliştirme ortamlarının yeni sürümlerini içeren dağıtım CD üzerinden çalışıyor.

GNUStep tanıtımları HTML/Flash DivX

Slashdot haberi

Fazlamesai'deki eski sürüm duyurusu

Python, Csound ve Scala: Diving - Bölüm 1

FZ

Thorin Kerr geçenlerde csound e-posta listesine son bestesini yolladı.

Diving - Part I isimli yaklaşık 13 dakikalık bu eser Scala, Python ve Csound kullanılarak gerçekleştirilmiş:

Diving_I.mp3 (yaklaşık 29 MB)

Diving_I.ogg

Csound kaynak dosyasına buradan erişmek mümkün.

Google Summer of Code Sonuçları Açıklandı

bio

Google'ın 400'den fazla öğrenciye, açık kaynak kodlu projelere yardımcı olmaları karşılığında 4500'er USD ödül verdiği yarışmanın sonuçları açıklandı.

Katılımcıların arasında bir tek Türk öğrenci bile olmamasını neye bağlamalıyız acaba?

Robocup 2005 Şampiyonu: Türkiye

FZ

Boğaziçi Üniversitesi Bilg. Müh.den Prof. Dr. Cem Say'ın "cogsciforum" e-posta listesine son gönderdiği iletiye göre Osaka, Japonya'da düzenlenen Robocup 2005 robot futbol turnuvasını Prof. Dr. Levent Akın yönetimindeki Cerberus ekibi kazanmış. Diğer takımları da burada görebilirsiniz.

Dr. Akın'ı ve öğrencilerini bu başarıdan ötürü kutluyor robotik ile YZ bilimlerinin ülkemizde ve dünyada gelişmesine daha da büyük katkılarda bulunmalarını diliyoruz.