hahahahaa :D

insanlarin bant genisligini harcayan zavalli kisilik,

hangi code'u okuyup da yikiliyor mussun, bu sizin takim neymis, ne yapmis, neden biz bilmiyoruz????

Ingilizce bilen insanlar neden bir yerden kopyalasinlar!?

Bilginiz olsun diye soyluyorum, i18n yapilan bircok programda once programi yazarsiniz, ingilizce stringlerle ya da doclarla sonra i18n destegini oturttugunuz zaman hedef dillere cevirileri de yaparsiniz. Yali da boyle bir program, once html metinleriyle sonra da degisti ve gettext ile degisik dilleri desteklemeye basladi. Ingilizce ve gerekirse diger dilleri de pek tabii ki destekleyecegiz. Pardus sistem programlari uluslararasi kullanicilar tarafindan kullanilabilmeleri ve entegre edilebilmeleri icin code'lari ingilizce adlarla ve doclarla yazildi, Turkce cevirileri yapildi, ve diger dillere cevirilebilmeleri icin altyapilari hazirlandi. Turkce yazilan doclar/stringler de Ingilizceye cevirildi (su anda ornegin bazi PISI doclari ingilizce'ye ceviriliyor) vs. vs. Bunlar gayet dogal yazilim pratikleri. YALI da farkli durumda degildi, bakin ne zaman ugrasilmis gettext altyapisiyla svn'den, buyrun bakin.

Pek tabii ki surum versiyonunda onemli bir kriter butun programlarin eksiksiz Turkce i18n ile calismasi. Turkce eksiklikleri projemizde sadece basit bir eksik degil hata olarak kabul edilmektedir, ve bizim yazmadigimiz programlarda da eksik cevirilere ya da i18n altyapisina mudahale edilmektedir.

Ozellikle PISI gelistirmelerini ve posta listelerimizi izleyenler Turkce konusuna ne kadar onem verdigimizi, ve ne derece katkilarda bulundugumuzu bilirler. Ama yarim akilli bir lamer'in sozlerini taban alip anlamsiz elestiriler getirmek zorundasiniz, oyle degil mi? Bizim yazdigimiz *bir* programda gordugu metinler ingilizce oldugu icin, ve kendisi ingilizce yazamadigi icin diger hicbir Turk'un de ingilizce yazamayacagini bu yuzden programin "arak" oldugunu dusunecek kadar budala bir megalamer'in sozlerini.

Bilkent'te asistanlik yapmis birisi olarak oldukca sabirli birisiyim bilmeden arastirmadan dusunmeden sorulan sorulara ama benim sabrimi tasirmak uzere buradaki yorumlar.

O uzun uzun İngilizce metinleri yazabilen, İngilizce deyimleri doğru yerde kullanabilen kimselere 'İngilizce biliyor' diyoruz. Çok kişi var Türkiye'de İngilizce bilen.

Serdar hoca, boşver bu lamer'la biz muhattap olmayalım. Bize yakışmaz. Coder'ın olduğu heryerde lamer da olur. Dünyanın en büyük lamer'ı olma yolunda hızla ilerliyor. Bırakalım kendi kendini rezil etsin bu mahlukat.

Teşekkür ederim destek için. Bir docları yazalım da, makale sonra. Dereyi görelim bir.

Sıfır bilgi vermedim sanırım, biraz doclara bakmak kurcalamak gerek tam olarak ne olduğunu görmek için. Size hangi programlara ne açıdan benzediğini bir özet geçmeye çalıştım. PISI dosya kopyalamaktan ve ÇOMAR'a haber vermekten biraz fazlasını sağlıyor. Örneğin bakmadığınız dependency işleri, xml dosya yapıları, python build scriptleri vs. Web site'daki doclardan daha iyi bir fikir elde edebilirsiniz, ama bence kullanmadan tam anlaşılmaz bu tür programlar.

Yoksa bütün paket yöneticileri için dosya kopyalamaktan ve configure etmekten başka birşey yapmıyor bu diyebilirsiniz. Ama sanırım o zaman dpkg'dan başka bir programa kimsenin ihtiyacı olmazdı. O yüzden önce red hat gibi firmalara sormak lazım neden paket yöneticisi yazdınız diye. :)

Burada bir hatamız var, kabul etmek gerekir, dokümantasyon biraz geriden geliyor. Çok fazla üstüne eğilemedim henüz. İleride daha bilgilendirici dokümentasyonlarımız olacaktır. Hatta bu işle ilgili özel bir alt-proje başlatmak istiyorum.

Coder coder'a PİSİ'nin en çarpıcı özelliğinin hızlı, ufak, sağlam, kitaplık yapısında, ve genişletilebilir olduğunu söyleyebilirim, bağımlılıklar, versiyonlama, inşa, gibi işlerde getirdiği yenilikler dışında.

Saygılar,

bm, aslında ÇOMAR hakkındaki yorumların alakalı ama config işini decentralize etmek değil, daha çok sisteme asynchronous ama uniform API'lar saglamak gibi düşünmek gerekiyor. AREXX'in python'cası gibi düsünülebilir belki. Nesne tabanlı sayılabilecek bir API var. Bunu sistemin bütün önemli yapılandırma işleri için kullanacağız / kullanıyoruz. klasik UNIX config manager'larından ayıran acl'ler, procedural interface'ler, config dosyalarına depend etmemek gibi birçok yönleri var. Açıkçası bir referans noktası tespit etmek oldukça zor, ben pek benzeyen ve kullanımda olan bir yazılım bulamadım kendim survey yaparken.

Kusura bakma biraz defans modundayız insanlar kullanmadan görmeden yıkıcı eleştiriler getiriyorlar. ÇOMAR hakkında uzman ben değilim o yüzden fazla konuşmasam daha doğru olur.

Kendi geliştirme projem PİSİ hakkında şunu söyleyebilirim. PİSİnin dpkg'dan tek farkının config sırasında soru sormaması olduğunu düşünüyorsanız ne docları ne code'u okumuşsunuz ne de kullanmışsınız demektir. Paketleme işi olarak dpkg'in ad hoc hacker yaklaşımından örneğin tamamen farklıdır PISI paketleri. Fonksiyonalite olarak da pisi belki apt-get ve bütün diğer suite ile karşılaştırılabilir dpkg ile değil. Burada PİSİ'nin bütün feature'larını anlatmaya kalksam sayfa sayfa yazmam gerekir. Hemen hemen her konuda getirdiği kavramsal bir yenilik vardır, code olarak ise %100 novel'dır. Düşük seviyeli paket yönetim code'u olarak rpm'le karşılaştırmak daha uygun olur, yüksek seviye olarak en benzediği program urpmi, kolay buildlar yaklaşımımız gentoo'ya benzetilebilir. Tasarım olarak ise ortada olan bir kaç tane diger yeni nesil paket yöneticiyle karşılaştırabilirsiniz, urpmi, yum ve apt-get'den sonra tasarlanmış olan. Benzer inovasyonları bizden bağımsız olarak getirmiş olanlar tabii ki vardır, ama bizim takımımız XML formatı gibi fikirleri hayata geçirdi. Bu projeler arasında dpkg'in olduğunu pek söyleyemeyeceğim ama şu kadarını söyleyeyim o C code'unda uzun süre dailywtf'a materyal sağlayacak kadar ilginç code'lar var. Biz kendimiz dağıtım geliştiricileri olarak bu otistik code'larla daha fazla debelenmek istemediğimiz için sorunu ciddi bir mühendislik yaklaşımıyla ele almayı tercih ettik. Çürük çarık parçaları ya atıyoruz ya da baştan yazıyoruz. Yoksa biz de biliriz diğer bir rpm tabanlı dağıtım yapmayı. Kaç tane var?

Pardus'u debian ya da fedora'dan ayıran özelliklerin gentoo'yu debian ya da fedora'dan ayıran özellikler kadar fazla hatta daha çok olduğunu düşünüyorum. Ama anlaşılan bu yetmiyor, illa kernel'ı da yeniden yazdıracaksınız anlaşılan. :)

Diğer projeler hakkındaki yorumlarınız da ne yazık ki pek alakalı değil, o yüzden yorum yapmasam daha iyi olur.

Teşekkürler,

--
Eray Özkural

Şu anda "failure is not an option", en azindan pardus 1.0'ın çıkması açısından. :) Çünkü işin büyük kısmını çoktan bitirdik. Yol haritamızda kritik denilebilecek az sayıda iş var. Şöyle bir bakıyorum şu anda... Yapılandırmayla ilgili iki tane alt-projenin sonuçlandırılması var bir tek gördüğüm basit olmayan, onları da inşallah yetiştireceğiz.

--
Eray Özkural

Teşekkürler. Buraya fazla yorum yazmamayı düşünüyordum, ama tartışmanın alevlendiğini görunce bir iki açıklamanın gerekli olacağını gördüm. Barış'ın da yazması üzerine ben de sözümden döndüm. Sonuçta, kimseyi şüphe içinde bırakmak istemeyiz, özellikle de sürüme bu kadar yakınken.

Tartışmalar her zaman olur bilgisayar camiasında. Bizim projeden de baska projeleri eleştirenler oluyor. Eleştirileri dinleyip, gerekli iyileştirmeleri yapmaya çalışıyoruz ürünlerimizde. Özellikle bizim projemizde, kullanıcılar bir numaradır. Yalnız bu tartışmada olay can sıkıcı boyutlara taşındı, bazı postalarda sahtekarlıkla suçlandık. Ne yaptığımız bilinmeden, anlaşılmadan afaroz edildik.

Sizi temin ederim ki, iki elin parmakları sayısında adamın yapabileceği herşeyi yapıyoruz. Geliştirdiğimiz sistem yazılımları ve geliştiricilerimizin özverileri sayesinde belki de bizden kat kat büyük yazılım gruplarının ancak saldırmaya cesaret ettikleri problemlere saldırıyoruz.

Örneğin paketleme projesinde olduğu gibi: pardus-devel kaynak deposu nda şu andaki geliştirilen pardus sisteminin paketlerini inceleyebilirsiniz.

Buradaki paketler PİSİ kaynak paketleri, ve ÇOMAR yapılandırma programını kullanıyorlar. Bu paketlerin yapılması, PİSİ, ÇOMAR ve kurulum programımız YALI'nın bir arada çalışması, hepsinin kurulan bir sisteme entegre edilmesi, geliştiriciler olarak en büyük hayalimizdi ve bunu başardık. Bu kritik araçların hepsi tamamen baştan yazıldı. Bir bakınız svn log'larına merak edenleriniz.

Biz şu anda işletim sistemi dağıtımı, yapılandırması gibi Red Hat, Mandriva gibi şirketlerin, Debian, Gentoo gibi büyük projelerin yaptıkları temel işlerden bazılarını, sıfırdan, yapmaya çalışıyoruz. Kurulum, paketleme, yapılandırma gibi linux kullanıcılarını çok uğraştırmış sorunların çözümlerinde katkılarda bulunuyoruz. Paket yöneticimiz örneğin rahatlıkla urpmi, apt-get/dpkg, yum gibi abileriyle aşık atabilecek seviyede, ve hatta bazı açılardan daha iyi bulacağınızı düşünüyoruz. Diğer yazılımlar için de aynı şeyi söyleyebilirim. Örneğin ÇOMAR, kullanım kolaylığı, güvenilirliği, ve yetenekleriyle masaüstü kullanıcısı için büyük önem taşıyacaktır. Türkçe konusunda özellikle büyük katkılarda bulunuyoruz, gerek yazılımları seçerken gerekse çevirisi yapılmamış yazılımların çevirilerinde, uluslarasılaştırılmasında önayak oluyoruz.

Ama sanırım bunların ötesinde, bir vizyon var. Sadece meraklıların, bilgisayar kurtlarının değil, herhangi bir Türk masaüstü kullanıcısının, microsoft, apple gibi masaüstü sistemlerinden rahatlıkla geçebileceği bir sistem inşa ediyoruz. Onları detaylara boğmadan, mümkün olan en az eforla günlük işlerini yapmaya başlayabilecekleri bir sistem vermek istiyoruz. Bunun önemli bir amaç olduğunu düşünüyorum.

Saygılar,

evet birisi dedi, biz dedik :) daha fazla bekletmeyelim kurulabilen bir pardus bekleyen bu kadar kullaniciyi diye dusunduk. ne kadar erken o kadar iyi, oyle degil mi?

bu harika hizmet icin tesekkurler! gercekten cok guzel olmus. bir de konqueror'da calissa tadindan yenmeyecek.

Bu sürüm geliştiricilerin biran önce yeni sistem araçlarıyla aşina olmalarını saglamak için hazırlandı. Şu anda sistemimizin kritik bileşenleri hazırlanmış durumda, çalışmanın asıl zorlu kısmı yol haritası yayınlanmadan önce yapıldı. Yol haritasını ise son gelişmeleri merak eden ve kesin bir tarih isteyen değerli kullanıcılar ve geliştiriciler için hazırladık. Bu sürüm bir entegrasyon testi olarak düşünülmüştü. Bir kaç tane eksik arayüzün ve özelliğin tamamlanmasıyla, belirtilen zamanda, gerçekten sağlam bir sürüme hazır olun.

--
Eray Özkural
Pardus Geliştiricisi

Ben Eray Özkural, PISI'nin lead developer'ıyım. Bilkent Bilgisayar Müh. bölümünde doktorama devam ederken bir yandan da çok sevdiğim özgür yazılım camiasına hatırı sayılır bir katkıda bulunabilmek için idealden uzak şartlar altında canla başla çalışıyorum yazın ortasından beri, ve iyi bir ürün ortaya çıkardığımıza inanıyorum bütün takım olarak.

Daha önce takım arkadaşlarımdan bazılarını KDE geliştirme çalışmalarım sırasında görmüştüm ve cartman'le tanışmıştım sadece. İtiraf etmeliyim ki Amiga demo scene'indeki bir avuç arkadaşım ve Bilkent'ten tanıdığım bir kaç tane iyi programcı dışında bu kadar yetenekli ve tecrübeli programcılar olduğunu bilmiyordum. Bunu öğrenmek için bu projeye girmem gerekti.

Yukarıdaki bilgisiz ve kötü niyetli yorumlara fazlamesai okuyucularının kulak asmayacağını umuyorum. Bizim katkılarımız belirlidir ve eminim ki çıkan ürünler kaliteleriyle kendilerini ispatlayacaktır.Bu aşamaya gelebilmek için özveriyle yapılmış yoğun bir çalışma vardır. Bu çalışmanın niceliğini ve niteliğini sitemizdeki kaynaklardan, özellikle subversion deposu, bugzilla ve email listeleri üzerinden inceleyebilirsiniz. Projemizdeki bütün geliştirme açık biçimde yapılmaktadır.

Bu gibi bayağı yorumlar ülkemizde yeni yaygınlaşmaya başlayan özgür yazılım ruhuna sadece zarar verebilir. Paylaşmanın yolu bu değildir. Lütfen bunu iyi düşünün sevgili fazlamesai okuyucuları.

--
Eray Özkural