Kılavuz: Türkçe imla denetleyicisi

0
m1a2
Haberi önce linux.org.tr`de okudum ve hemen kaynak sayfaya zıpladım. Kılavuz, Linux ortamında çalışan bir Türkçe imlâ denetleyicisi. İşte nicedir görmek istediğim türden bir proje :) Umarım sayıları artar. Haberi hiçbir test yapmadan yazıyorum (arka plânda download devam ediyor), çünkü Türkçe`nin kendine has problemleriyle uğraşmaya yönelik her teşebbüs kutsaldır ve (Sabancı üniversitesinde çalışan ?) proje geliştiricilerini de kutluyorum ;)
Yeri gelmişken bu kapsamda bir projeyi daha zikredeyim. Şu linkte `aspell` üzerinden Türkçe denetlemesi yapma yöntemini tercih etmiş olan bir başka `Türkçeleme çözümü` mevcut. (Projedeki en son aktiviteyi 2001`in 1nci ayı olarak gördüm. Şu an ne durumda onu bilemiyorum.)

P.S. Proje, imlâ denetlemesini de içeren `Computational Linguistics` alanında ülkemizin önde gelen bilimadamlarından Sn. Kemâl Oflazer`in supervisor`lığında yürütülüyor zannediyorum . (Yanlışım varsa ilgili kişiler düzeltsin ;) Hâl böyleyse bu çok güzel bir gelişme. Kemâl Bey`e 4-5 yıl önce -o zaman Bilkent`te idi sanıyorum- bu tür bir projeyi GPL olarak dağıtması konusunda bir istek mail`ı yazmış ve son derece nazik bir dille `intellectual property` gerekçeleriyle bunun mümkün olamayacağı cevabını almıştım. Hadi bakalım hayırlısı! Ben şimdi gidiim de programı deneyeyim. Acaba `spell check over TeX` yapabiliyor mu? Meraklandım...

Görüşler

0
cartman
Acaba ispell ya da aspell'e entegre edilebilir mi?

Çok manyak olurdu walla ya :)
0
m1a2
`kilavuz`un entegrasyonu anlamında bunun mümkün olduğunu sanmıyorum. (`ispell` için kesin olarak imkânsız olduğunu söyleyebilirim, `aspell` için de büyük bir olasılıkla öyle.) Mesele şu: ispell tarzı `her derde deva` imlâ denetleyiciler aslında `ingilizce-almanca vb. türü `dertlere deva`. (Burada teknik olarak falanca dil aileleri denilebilirdi fakat terimleri hatırlayamadım.) Türkçe gibi ek kullanımına dayalı `Çekoslovakyalılaştırılamayan` ;) diller -ki Türkçe başı çekiyor- imlâ denetimi açısından büyük sorun. `ispell` sadece kök kelimeleri içeren bir sözlük veritabanından yanlış hatırlamıyorsam `affix` denilen ek ve kural dosyalarıyla bütün türetilmiş sözcükleri de kapsayan bir sözcük uzayı üreterek işlem yapıyor. İngilizce gibi -regular ?- dillerde bunun algoritmalaştırılması kolay, Türkçe de ise `ne yapsak ta şunu CPU`nun kafasında kurallaştırsak` nevinden zorlu bir algoritmik problem var. Ben bu `ispell` mevzusunu Kemal hocaya sordum ve teknik olarak buna benzer bir açıklama yapmıştı. `aspell` getirdiği soyutlamalarla düzensiz dilleri de içerecek yönde atılmış ileri bir adım, mamaafih bu adım Türkçe`nın kıyısına zor ulaşıyor gibi görünmekte. `aspell` C++ ile yazılan ve mümkün her yerde soyutlama yapıldığını tahmin ettiğim bir `motor`a sahip. Türkçe imlâ`nın etkin denetimi için biraz da bu motora müdahale gerekiyo gibime gelmekte (aspell için Türkçe dat hazırlayan geliştirici arkadaş buralara takılsa da bizi aydınlatsa)... Neyse bu konuda çok afakî laf etmeyeyim, yeterince bilmiyorum zira. Yani dostum, bu imlâ denetimi `tırnağın varsa kaşı` türünde bir çetrefil problem. İşte bu yüzden `kaşıma` girişiminde bulunan bu arkadaşları takdir ettim.

Not. Programı hâlâ deneyemedim, denediğimde bi çift laf edecem...
0
dfisek
aspell'in türkçe eklentileri mevcut. gnu türkçe projesinin sayfasından indirilebiliyor diye hatırlıyorum. netekim öyleymiş.

http://gnu-tr.sourceforge.net/dosyalar/aspell-tr.tar.gz

kurulumu ile ilgili aynı sayfada sık sorulan sorular bölümünde bilgi var.
0
cartman
Sağolasın :)
0
anonim
Bir tesadüf eseri bu sayfaya bir şekilde geldim ve bu imla denetleyicileri tartışmasını gördüm. Benim açımdan daha önce geliştirdiğimiz imla denetleyicisi kodunu ve datasını Türkçe LINUX'a koymakta bir sorun yok - ancak ispell/aspell APIsina uymuyor olabilir. Eğer ilgilenmek isteyen arkadaşlar olursa benimle temasa geçsinler ben ham C kodunu verebilirim.

Kemal Oflazer
oflazer@sabanciuniv.edu
0
m1a2
Hocam saygılar sunarım. İlginizi esirgememişsiniz yine. Böyle bir konu üzerinde çalışmayı planlayan veya halen çalışan arkadaşlar için bundan daha güzel bir fırsat düşünemiyorum. Türkiyedeki akademik camianın açık yazılım platformuna daha aktif katılımını sağlamak açısından gösterdiğiniz bu yaklaşımın bir örnek teşkil etmesini diliyorum. Teşekkürler...
0
m1a2
Haber de unutmuşum. Sn. Kemal Oflazer`in çalışmaları hakkında bir fikir almak için (sadece en son) yayınlarını içeren bir link şu, homepage`i de bu. Yaaa, öyle işte, ülkemizde böyle değerler var. Enseyi karartmamak lâzım ;)
0
cartman
Aslında bu sistem KDE spelling sistemine katılabilir...KDEcilere bi önermek lazım :-)
Görüş belirtmek için giriş yapın...

İlgili Yazılar

IrfanView 3.51 ve Scite 1.39

butch

Uzun bir aradan sonra daha iki gün önce yeni sürümü çıkan IrfanView, 3.51 sürümü ile, yine uzun bir süredir bekleyen Scite 1.39 sürümüyle çıktı. Bilmeyenleri haberdar edelim Scite hem Linux hem de Windows sürümleri bulunan, onlarca dili destekleyen çok iyi bir editor. İki programda da ufak değişiklikler var. İlgilenenler için IrfanView ve Scite'ın adresleri.

QT Kütüphanesi Micros~1 Windows'da GPL Lisansına Kavuşuyor

vst

Trolltech'in web sitesinde duyurduğu habere göre, geliştirme aşamasının sonlarında olan QT4 Micros~1 Windows platformunda da çift lisansa sahip olacak: ticari lisans ve GPL lisansı.
Windows, Linux ve Mac üzerinde öncelikle grafik arayüz tasarımında kullanılan QT kütüphanesi, programlama arayüzü sayesinde C++ dilinin ağır yükünü hem hafifletiyor, hem de neredeyse tam platform bağımsızlığı sağlıyor.
Bu kararıyla, özgür/açık kaynak kodlu yazılımın yaygınlaşmasını ciddi oranda ivmelendireceğini düşündüğümüz Trolltech'in, sık sorulan sorular bölümünde verdiği cevaplar okunmaya değer.

Windows XP, 2000 ve 2003 kurulumunu katılımsız hale getirmek

pulkas

Windows kurulumunu hiç bir zaman bu kadar otomatik hale getiremeyeceğiz.

unattended.msfn.org adresinde İngilizce, windocs.org adresinde de Türkçe olarak anlatılanlarla tamamen size özel ve hiçbir kurulum yönergesinin takip edilmek zorunda kalınmadığı otomatik, katılımsız, kurulum cd'si hazırlanabiliyor.

HTML 5 Yenilikleri ve JavaScript ile Canvas elementini Kullanan Yılan Oyunu

kulker

HTML 5, Web 2.0 teknolojisinin bize sunduğu en büyük nimetlerden biri. Canvas,video ve audio gibi 3 önemli elementle daha gelişmiş web uygulamaları geliştirmek mümkün.

Ne vahimdir ki MSIE desteklemediği için kullanım oranının az olduğunu görüyoruz. Buna rağmen Firefox, Opera ve Google chrome HTML5 i desteklediği için bu güzelim teknolojiyi test edip kullanmaya başlamak fazla zaman kayıp etmemek lazım.

fazlamesai.net'e soralım: Proje Yönetim ve Hata Takip Yazılımları

anonim

Eğer grup halinde projeye başlanacaksa o projede proje yönetim yazılımının (project management software, XP software) ve bir hata takip programının (bug tracking) kullanılması tavsiye ediliyor.

Proje yöneticilerine ve bu işe ilgi duyan arkadaşlara soralım: Kullandığınız, incelediğiniz yazılımların avantajları ve dezavantajları nelerdir?

Bizim kriterimiz kolay uyarlanabilirlik ve kullanılabilirlik olduğundan, dotproject ve mantis oldu.